Cách xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo

Trong quá trình điều trị suy thận mà bệnh nhân được chỉ định chạy thận thì cần phải chú trọng chế độ ăn uống. Chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo đóng vai trò quan trọng trong điều trị và chăm sóc cho sức khỏe. Vậy người chạy thận nên lựa chọn những thực phẩm như thế nào? Chế độ ăn ra sao? Hãy cùng tìm hiểu cách lên thực đơn cho người chạy thận nhân tạo cùng nhà thuốc Long Châu qua những thông tin dưới đây nhé!

Một số lưu ý xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo

Người bệnh cần xây dựng chế độ dinh dưỡng cẩn trọng và theo dõi các chất lỏng được đưa vào cơ thể. Điều này tránh đưa nhiều các thực phẩm hay đồ uống có chứa nhiều: Kali, natri, photpho. Một số thực phẩm tiêu biểu có thể kể đến như nước ép rau, nước uống thể thao. 

Chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo rất cần được chú ý

Khi lên thực đơn cho từng bữa ăn, bệnh nhân chạy thận sẽ biết được mình đang ăn gì, cần bổ sung gì. Bên cạnh đó, có thể theo dõi và hạn chế những thực phẩm không nên ăn. Một số thực phẩm và đồ uống có thể gây tích tụ trong cơ thể có thể dẫn đến những hiện tượng sau:

• Sưng phù, tăng cân sau các lần lọc máu.
• Huyết áp không ổn định.
• Tim chịu sức ép lớn hơn, làm việc nhiều hơn và có thể dẫn đến suy tim.
• Bạn có thể bị khó thở do tích tụ các chất lỏng ở phổi.

Trong chạy thận nhân tạo có thẩm tách máu. Mục đích của việc này là loại bỏ những chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, nếu chạy thận nhân tạo chỉ có tác dụng loại bỏ nhiều chất lỏng vào thời điểm lọc một cách an toàn. Khi chạy thận nhân tạo mà trong cơ thể có chứa quá nhiều chất lỏng, thì bạn sẽ cảm thấy khá mệt mỏi, các cơ bị chuột rút hay huyết áp hạ đột ngột gây nên hiện tượng chóng mặt, đau bụng.

Để hạn chế được cơ thể có chứa nhiều chất lỏng thì bạn cần phải cần giảm lượng muối xuống ít nhất có thể. Bệnh nhân cần tập ăn nhạt, thanh đạm. Do muối khiến bạn lên cơ khát và sẽ cần uống nước nhiều hơn. Bên cạnh đó cũng cần tránh ăn những thực phẩm có chứa nhiều muối như khoai tây chiên, bim bim, bánh quy…

Những thực phẩm được coi là chất lỏng có thể kể đến như súp, kem, bánh pudding, thạch, gelatin… Và hầu hết tất cả các loại trái cây, rau quả có chứa nhiều nước như dưa, nho, cam, táo, cà chua, cần tây và rau diếp. 

Dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo

Giữa các đợt điều trị lọc máu, trong cơ thể bệnh nhân chạy thận nhân tạo có thể tích tụ các chất cặn bã. Để giảm sự tích tụ các chất cặn bã có thể thực hiện bằng việc kiểm soát chế độ dinh dưỡng và thực hiện việc tập thể dục hàng ngày. 

Nên xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo như thế nào?

Dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo rất quan trọng. Bởi một số loại thực phẩm khi đưa vào cơ thể có thể làm tích tụ nhanh các chất cặn bã giữa các lần lọc máu. Nếu những chất cặn bã trong máu quá nhiều thì điều trị thận sẽ không hiệu quả, không thể loại bỏ hết các chất cặn bã trong cơ thể. 

Dưới đây là một số điều bệnh nhân chạy thận nhân tạo cần chú ý khi xây dựng chế độ ăn:

Kiểm soát nồng độ kali trong thức ăn

Thận của người khỏe mạnh luôn lọc và giữ lượng kali trong máu thích hợp để nhịp tim đập ổn định. Nồng độ kali trong huyết tương sẽ tăng lên sau các lần chạy thận nhân tạo và ảnh hưởng đến sự ổn định của nhịp tim. Ăn nhiều kali có thể suy tim thậm chí là tử vong.

Để kiểm soát nồng độ kali, hãy hạn chế những thực phẩm giàu kali như chuối, bơ, kiwi và các loại trái cây khô. Chọn những loại rau và trái cây ít kali hơn. Thực phẩm chứa một lượng nhỏ kali, có thể kể đến như một hay 2 quả chua bị trong salad trộn hoặc chút nho khô trong ngũ cốc các loại hạt. 

Bạn có thể tránh đưa nhiều kali vào cơ thể bằng cách thái nhỏ khoai tây hoặc cắt hạt lựu, luộc đầy nước thì có thể loại được một phần kali. 

Người chạy thận nhân tạo cần hạn chế những thực phẩm giàu kali như chuối, bơ, kiwi

Hạn chế photpho 

Quá nhiều photpho trong huyết tương các thể làm mất canxi từ xương và xương của bạn cũng yếu và dễ gãy hơn. Bệnh nhân nên hạn chế cung cấp thêm photpho ở trong một số thực phẩm sau: Thịt gia cầm, cá, đậu, trà, các loại hạt, bơ đậu phộng và các sản phẩm từ sữa. Bình thường, bệnh nhân chạy thận nhân tạo chỉ nên sử dụng ½ cốc sữa mỗi ngày. Và cần ăn đủ đạm nhưng cũng không nên ăn quá nhiều. 

Bên cạnh đó, có thể sử dụng chất kết dính phosphate như canxi axetat, sevelamer, lantan carbonate hay canxi cacbonat để giúp ổn định và kiểm soát photpho trong máu giữa các thời điểm chạy thận nhân tạo. Chất kết dính phosphate gắn với photpho trong thức ăn và chuyển phức hợp này ra ngoài phân để photpho không đi vào trong máu. 

Người chạy thận nên bổ sung nhiều protein

Hầu như tất cả những người chạy thận nhân tạo đều được các chuyên gia khuyên nên ăn những loại protein chất lượng cao, vì chúng có thể tạo ra ít chất thải hơn. Những loại thực phẩm chứa protein chất lượng cao có thể kể đến như: Gia cầm, cá, thịt và trứng. Tuy nhiên những loại thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích có hàm lượng natri và photpho khá cao nên tránh ăn.

Cố gắng lựa chọn những loại thịt nạc, ít mỡ, có ít photpho như thịt ức gà, cá hoặc bò nướng. Nếu bạn ăn chay, có thể tham khảo chuyên gia dinh dưỡng về cách nạp protein. Sữa tách béo là nguồn cung cấp protein dồi dào. Tuy nhiên, nó ở dạng lỏng và có nhiều kali và photpho nên cần hạn chế sử dụng và cần có kế hoạch sử dụng. 

Chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo nên có các thực phẩm chứa hàm lượng protein cao

Không bổ sung quá nhiều natri

Natri là nguyên tố cấu thành nên muối. Và có nhiều trong các loại thức ăn đóng hộp, đóng gói, thực phẩm đông lạnh và đồ ăn nhanh. Natri cũng có nhiều trong các loại thịt và gia vị. Ăn quá nhiều thực phẩm chứa natri sẽ khiến cơ thể khát và tăng cường bổ sung nước. Ưu tiên những thực phẩm tươi, chứa ít natri. Không nên sử dụng các sản phẩm thay thế muối vì có hàm lượng kali cao. 

Người chạy thận nên ăn đủ lượng calo cần thiết

Nhiều bệnh nhân chạy thận nhân tạo không thấy cảm giác ngon miệng, ăn ít dẫn đến nạp không đủ calo. Do đó cần lên kế hoạch chọn những thực phẩm nhiều calo, dễ ăn mà không ảnh hưởng đến sức khỏe như dầu ô liu, dầu cây rum, dầu hạt cải…

Bơ và bơ thực vật chứa rất nhiều calo nhưng chủ yếu do chất béo bão hòa trong chúng. Mà chất béo bão hòa và chuyển hóa có thể gây hiện tượng tắc nghẽn động mạch. Nhu cầu calo ở mỗi người là khác nhau. Bạn có thể phải giảm lượng calo cần nạp nếu đang thừa cân hoặc bổ sung tăng cường calo nếu bạn quá gầy. 

Bổ sung vitamin và chất khoáng

Khi chạy thận, bạn tránh ăn khá nhiều thực phẩm nên không thể tránh khỏi sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Mặt khác, chạy thận nhân tạo cũng làm loại bỏ khỏi cơ thể một số vitamin. Bác sĩ điều trị có thể yêu cầu bạn phải bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất được dùng đặc biệt cho những bệnh nhân bị suy thận.

Chế độ dinh dưỡng có vai trò hết sức quan trọng đối với sức khỏe người bệnh. Đặc biệt, xây dựng một chế độ dinh dưỡng cho người chạy thận nhân tạo một cách hợp lý sẽ làm tăng hiệu quả của quá trình điều trị. Hy vọng rằng qua bài viết trên đã giúp được quý bạn đọc hiểu thêm về chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân chạy thận. Cảm ơn đã theo dõi nhà thuốc Long Châu!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp