Carotenoid là gì? Carotenoid có trong thực phẩm nào?

Đối với sức khỏe con người, carotenoid là một chất dinh dưỡng thực vật nhưng lại đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, nếu bổ sung carotenoid quá mức sẽ gây hại cho cơ thể. Carotenoid có trong thực phẩm nào và dùng carotenoid như thế nào là hợp lý sẽ được giải đáp qua bài viết dưới đây.

Carotenoid là gì?

Carotenoid là một sắc tố được tìm thấy trong thực vật, tảo, vi khuẩn quang hợp. Nhờ sắc tố carotenoid mà màu sắc của thực vật, rau hay trái cây có màu vàng tươi, cam, đỏ.

Theo thống kê, có tới hơn 600 loại carotenoid khác nhau và được phân thành 2 nhóm chính là xanthophylls và carotenes. Hai nhóm carotenoid này đều mang đặc tính chống oxy hóa. Beta-caroten là một dạng phổ biến của carotenoid. Beta-caroten chính là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào, cơ thể có thể chuyển đổi beta-caroten thành vitamin A quan trọng đối với sức khỏe và sự tăng trưởng của con người.

Vai trò của carotenoid

Carotenoid được biết đến với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số công dụng của hợp chất này mà bạn có thể chưa biết:

Giúp mắt khỏe mạnh

Những thực phẩm giàu carotenoid sẽ giúp bảo vệ các tế bào của mắt, từ đó đôi mắt sẽ thêm khỏe mạnh hơn. Carotenoid chứa hai loại là lutein và zeaxanthin được tìm thấy trong võng mạc của mắt, nhờ vậy sẽ hạn chế việc ảnh hưởng của ánh sáng xanh tác động tới mắt. Theo một vài nghiên cứu hướng dẫn rằng, nếu bổ sung tối thiểu 6mg carotenoid lutein vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày sẽ làm giảm thiểu tới 43% nguy cơ thoái hóa điểm vàng của mắt.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Carotenoid được biết đến với vai trò hạn chế các nguy cơ biến chứng xơ vữa động mạch và ngăn hình thành các mảng bám trong thành động mạch. Từ đó, làm giảm các nguy cơ phát triển thành bệnh tim mạch nguy hiểm. Hơn thế, carotenoid còn làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh như tăng huyết áp, không dung nạp glucose và lipid.

Hạn chế mắc các bệnh ung thư

Với hoạt tính chống oxy hóa có trong carotenoid sẽ giúp tế bào được bảo vệ khỏi các gốc tự do, các chất phá hủy và giúp phá hỏng màng tế bào gây ung thư. Khi bổ sung thực phẩm giàu carotenoid sẽ giúp tăng số lượng chất chống oxy hóa, từ đó ngăn chặn sự phát triển của ung thư, nhất là ung thư phổi.

Carotenoid có trong thực phẩm nào?

Carotenoid có trong thực phẩm nào là một vấn đề được nhiều người quan tâm. Có rất nhiều thực phẩm giàu carotenoid mà bạn có thể lựa chọn để bổ sung. Những thực phẩm chứa carotenoid với hàm lượng cao thường có màu vàng, cam, đỏ và xanh. Dưới đây là một số thực phẩm chứa carotenoid mà bạn có thể tham khảo:

• Gấc: Carotenoid phổ biến nhất trong gấc là lycopene. Theo một số nghiên cứu, lycopene chứa trong gấc so với các loại rau củ khác là cao nhất. 1g gấc tươi chứa tới 2.227 mg lycopene.
• Khoai lang: Đây là thực phẩm rất giàu beta-caroten. Trong 1g khoai lang chứa đến 226 mcg beta-caroten. Đối với khoai lang có màu cam nhạt sẽ chứa thấp hơn lượng beta-caroten khoảng 11,8 - 29,8 mcg so với khoai lang màu đậm.
• Cà rốt: Là một trong những loại thực phẩm quen thuộc rất giàu carotenoid. Cứ 1g cà rốt cung cấp đến 83 mcg beta-caroten.
• Cải xoăn: Đây là một trong những loại thực phẩm chứa nhiều carotenoid nhất. Trong 100g cải xoăn sẽ cung cấp đến 5,9 mg beta-caroten. Ngoài ra, cải xoăn còn cung cấp các thêm sắt, magie, phosphate, protein,... cho cơ thể.
• Nho: Nho cung cấp cho cơ thể rất nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, đặc biệt có cả beta-carotene. Mỗi 100g nho sẽ cung cấp cho cơ thể tới 16,1 mg beta-caroten.

Một số lưu ý khi bổ sung carotenoid cho cơ thể

Carotenoid hấp thụ tốt nhất với chất béo vì chúng là các hợp chất hòa tan trong chất béo. Do đó, để hấp thụ carotenoid hiệu quả nhất, bạn nên bổ sung trong hoặc ngay sau bữa ăn. Một số dấu hiệu cảnh báo khi bạn đang thiếu carotenoid nên cần được bổ sung gồm:

• Tóc bị khô xơ, thiếu sức sống;
• Da hay nổi mụn trứng cá;
• Hay mệt mỏi, mất ngủ;
• Suy giảm thị lực khi trời tối.

Tuy nhiên, bạn nên bổ sung các thực phẩm chứa carotenoid một cách hợp lý. Trong một khoảng thời gian dài nạp carotenoid liên tục với liều cao sẽ làm tăng nồng độ carotene trong máu và dẫn đến bị vàng da. Một số tác dụng phụ không mong muốn sẽ xảy ra nếu bạn sử dụng quá nhiều carotenoid như chóng mặt, tiêu chảy, chảy máu bất thường, nôn mửa, đau khớp, bầm tím, chướng bụng,...

Carotenoid là một thành phần dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe chúng ta. Bạn nên bổ sung carotenoid đầy đủ và đúng cách để có được một cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng. Do đó, việc tìm hiểu carotenoid có trong thực phẩm nào sẽ giúp bạn có được một chế độ dinh dưỡng phù hợp. Hãy theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật những thông tin sức khỏe mới nhất nhé!