Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực Dược phẩm. Nhiều năm công tác giảng dạy tại các trường trung cấp và cao đẳng dược. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Đại não là phần chiếm khối lượng và thể tích lớn nhất trong não bộ, giữ nhiều chức năng xử lý thông tin đối với cơ thể chúng ta. Vậy, cấu tạo của đại não và chức năng của đại não là gì?
Đại não là bộ phận phát triển nhất trong bộ não chúng ta, vì thế cơ quan này mang lại nhiều chức năng quan trọng. Hãy cùng Nhà Thuốc Long Châu tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của đại não qua bài viết dưới đây!
Đại não là cơ quan phát triển nhất của não bộ, đồng thời có kích thước lớn nhất, nằm ở phía trên và che lấp não trung gian, tiểu não và trụ não. Dưới đây là cấu tạo cụ thể của đại não:
Cấu tạo ngoài: Đại não có nhiều rãnh khác nhau nhằm chia thành các phần và các thùy. Rãnh liên bán cầu là nơi chia đại não thành hai nửa bên, ngoài ra có rãnh sâu chia đại não thành 4 thùy khác nhau: Thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm và thùy thái dương. Cụ thể, thùy trán với thùy đỉnh ngăn cách với nhau bằng rãnh đỉnh, còn rãnh thái dương ngăn cách thùy trán, thùy đỉnh và thùy thái dương.
Cấu tạo trong: Bao gồm chất xám và chất trắng. Chất xám của đại não dày 2 – 3mm, gồm 6 lớp nằm ở ngoài vỏ não, còn chất trắng chứa hầu hết là các dây thần kinh nối các vùng của vỏ não và nối 2 nửa đại não với nhau, vì vậy nếu bị tổn thương một bên đại não sẽ làm tê liệt các phần bên còn lại.
Bởi đại não có chứa chất xám (là nơi kiểm soát cơ bắp, nhận thức các giác quan và ghi nhớ) và chất trắng (là nơi tiếp nhận và dẫn truyền thông tin giữa cơ thể người và não bộ), vì vậy đây là trung tâm điều khiển các phản xạ có điều kiện ở người. Cụ thể, các chức năng của đại não sau:
Chức năng cảm giác: Thùy chẩm có chức năng cho cảm giác về ánh sáng, màu sắc và hình ảnh của vật, thùy thái dương là vùng thính giác cho cảm giác về âm thanh, còn thùy đỉnh phụ trách xúc giác và cảm giác nhiệt độ.
Chức năng vận động: Thùy trán là nơi phụ trách chức năng này. Đây là nơi chi phối các vận động theo ý muốn.
Chức năng ngôn ngữ: Đại não có một số vùng chuyên biệt phụ trách chức năng về ngôn ngữ như vùng Wercnick phân tích lời nói và chữ viết nằm ở ranh giới 3 thùy: Thùy chẩm, thùy thái dương và thùy đỉnh; hay hồi trán lên của thùy trán có chức năng vận động ngôn ngữ.
Chức năng tư duy: Chức năng của đại não (đặc biệt là vỏ não) đảm nhận khả năng tư duy, bao gồm tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng do có chứa nhiều chất xám.
Có thể nói, đại não là trung tâm điều khiển của toàn bộ cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, điều quan trọng nhất giúp tăng cường hoạt động và chức năng của đại não đó là tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là bổ sung các chất như axit béo omega-3, vitamin B và chất chống oxy hóa từ các loại thực phẩm dưới đây.
Trứng là loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng gắn liền với sức khỏe của não như: vitamin B6 và B12, B9 và choline. Trong đó, choline là chất dinh dưỡng quan trọng để cơ thể tạo ra acetylcholine - chất dẫn truyền thần kinh có chức năng điều chỉnh tâm trạng và trí nhớ.
Do vậy, ăn trứng là cách dễ dàng nhất để bổ sung choline, vì lòng đỏ trứng là nguồn tập trung của chất dinh dưỡng này. Hơn nữa, các vitamin B trong trứng gà giúp làm chậm suy giảm tinh thần ở người cao tuổi. Nếu thiếu 2 loại vitamin B9 và B12, việc mắc phải những bệnh về sức khỏe tinh thần như trầm cảm, rối loạn lo âu… là không thể tránh khỏi.
Curcumin là hoạt chất trong củ nghệ, chúng có thể vượt qua hàng rào máu não để trực tiếp đi vào não. Đây là hợp chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh mang lại nhiều lợi ích cho não bộ, cụ thể như sau:
Caffeine trong trà xanh có chức năng tăng cường trí não, đồng thời giúp cải thiện sự tỉnh táo, hiệu suất làm việc, bộ nhớ và sự tập trung.
Ngoài ra, trong trà xanh còn có các thành phần khác tốt cho não, điển hình là L-theanine - một loại axit amin có thể vượt qua hàng rào máu não và tăng cường hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh GABA giúp giảm lo âu. Hơn nữa, L-theanine cũng làm tăng tần số sóng alpha trong não giúp bạn thư giãn.
Một số nghiên cứu cho thấy L-theanine trong trà xanh có thể giúp bạn thư giãn bằng cách chống lại sự kích thích của caffeine. Trà xanh còn giàu polyphenol và chất chống oxy hóa giúp bảo vệ não bộ khỏi việc bị suy giảm tinh thần, đồng thời giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson.
Cá chứa hàm lượng chất béo lớn, đặc biệt là axit béo omega-3. Chất béo trong cá là những chất béo không bão hòa lành mạnh, có thể làm giảm mức độ amyloid β-protein trong máu là tác nhân hình thành các khối protein phá hủy não của bệnh nhân mắc Alzheimer.
Theo các chuyên gia khuyến nghị, bạn nên ăn cá ít nhất 2 bữa trong 1 tuần và nên chọn những loài cá có hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi và cá tuyết, hoặc các loại cá nước ngọt như cá trắm, cá chép…
Các loại hạt là nguồn chứa protein tuyệt vời và chất béo lành mạnh có chức năng giúp cải thiện trí nhớ. Một nghiên cứu năm 2015 đã ghi nhận rằng, những người tiêu thụ hạt óc chó thường xuyên sẽ tăng cường khả năng nhận thức.
Quả óc chó giàu axit béo omega-3, còn được gọi là axit alpha-linolenic (ALA), có chức năng giúp giảm huyết áp và bảo vệ động mạch, mang lại nhiều lợi ích cho não bộ và hệ tuần hoàn, tim mạch.
Các loại rau củ lá xanh như bông cải xanh, rau bina, rau diếp, củ cải… là loại thực phẩm không chỉ cung cấp các loại chất xơ và vitamin cần thiết mà chúng còn có tác dụng tốt đối với trí não chúng ta.
Ví dụ, rau chân vịt giàu sắt liên quan mật thiết đến khả năng ghi nhớ, khả năng tập trung chú ý và chức năng trí tuệ của não; rau diếp cá chứa vitamin B, axit folic giúp tăng cường sức khỏe các tế bào thần kinh; các loại rau họ cải có thể làm chậm quá trình suy giảm chức năng hệ thần kinh; súp lơ cũng là một nguồn giàu vitamin K với khả năng tăng cường chức năng nhận thức và nâng cao trí tuệ.
Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu về cấu tạo và các chức năng của đại não, đồng thời đưa ra cho bạn một số loại thực phẩm giúp tăng cường và phát triển trí não. Chúc bạn đọc sức khỏe và đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo trên trang web của Nhà Thuốc Long Châu nhé!
Ánh Vũ
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcTrần Thị Dương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực Dược phẩm. Nhiều năm công tác giảng dạy tại các trường trung cấp và cao đẳng dược. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.