Chụp X quang đại tràng giúp chẩn đoán bệnh gì? Chi phí bao nhiêu?

Hầu hết chúng ta đều từng nghe nói đến kỹ thuật chụp X quang - một kỹ thuật quan trọng giúp bác sĩ quan sát các bộ phận bên trong cơ thể. Chụp X quang đại tràng là kỹ thuật hỗ trợ các bác sĩ đánh giá, theo dõi, chẩn đoán các tổn thương, bất thường hoặc bệnh lý ở đại tràng bằng hình ảnh thể hiện trên phim chụp X quang. Vậy chụp X quang đại tràng giúp chẩn đoán bệnh gì? Chi phí bao nhiêu?

Chụp X quang đại tràng là gì?

Kỹ thuật chụp X quang đại tràng sử dụng tia X, phát ra từ máy chụp X quang để chiếu xuyên qua đại tràng. Sau đó, hình ảnh đại tràng bên trong cơ thể được ghi lại trên tấm phim hoặc tấm cảm biến. Nhờ đó, các bác sĩ có thể quan sát được hình ảnh cấu trúc bên trong đại tràng. Đây là những hình ảnh sẽ không thể quan sát được bằng mắt thường.

Chụp X quang đại tràng là kỹ thuật chụp X quang có dùng thuốc cản quang. Thuốc cản quang là thuốc có tác dụng tăng hấp thu tia X khi chiếu qua cơ thể. Nó giúp cấu trúc đại tràng được hiện rõ hơn, giúp bác sĩ quan sát và đánh giá đại tràng chính xác hơn. Chất cản quang có chứa một chất kim loại được gọi là Barium. Khi được bơm vào lòng đại tràng, nó sẽ bao phủ lớp niêm mạc trong cùng của lòng đại tràng. Bình thường, tia X phản ánh kém hình ảnh của các mô mềm. Nhưng khi có lớp phủ này, khung đại tràng sẽ hiện lên rõ ràng trên phim chụp.

Một số trường hợp chống chỉ định dùng Barium, không khí sẽ được bơm vào đại tràng nhằm mở rộng lòng ruột để cải thiện chất lượng hình chụp X quang. Kỹ thuật này được gọi là kỹ thuật chụp X quang đại tràng tương phản không khí, dùng thay thế khi không phù hợp để áp dụng chụp X quang đại tràng cản quang.

Chụp X quang đại tràng được chỉ định khi nào?

Chụp X quang cho đại tràng chỉ được tiến hành khi có chỉ định của bác sĩ. Căn cứ vào kết quả thăm khám lâm sàng, tình trạng sức khỏe thực tế của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định chụp X quang đại tràng khi người bệnh có các dấu hiệu như:

• Người bệnh bị đau bụng dài ngày không rõ nguyên nhân.
• Có hiện tượng viêm trực tràng đi ngoài ra máu.
• Thói quen đại tiện bỗng dưng thay đổi.
• Bệnh nhân bị giảm cân không giải thích được nguyên nhân.
• Người bệnh bị tiêu chảy mãn tính hoặc táo bón kéo dài.

Qua hình ảnh hiển thị trên phim chụp X quang của đại tràng, bác sĩ không chỉ đánh giá được tình trạng đại tràng mà còn phát hiện được các bất thường khác như:

• Sự tăng trưởng bất thường ở niêm mạc ruột tạo thành khối polyp.
• Phát hiện được khối u trên thành ruột mặc dù không thể xác định được là u lành tính hay u ác tính.
• Phát hiện tình trạng bệnh nhân bị viêm loét ruột.

Một số trường hợp không được chỉ định chụp X quang sử dụng thuốc cản quang cho đại tràng như:

• Người bệnh từng dị ứng thuốc cản quang trong quá khứ.
• Người có triệu chứng thủng ruột hoặc nghi ngờ thủng ruột.
• Người có biểu hiện xoắn ruột, nhồi máu mạc treo.

Quy trình chụp X quang đại tràng gồm những bước nào?

Trước ngày thực hiện thủ thuật, bạn cần áp dụng chế độ ăn uống đặc biệt, không có chất xơ và chỉ chứa các thành phần dinh dưỡng dễ tiêu hóa. Bạn cũng có thể được yêu cầu không ăn mà chỉ được uống các loại chất lỏng trong suốt. Người bệnh cần nhịn ăn hoàn toàn trước khi tiến hành thủ thuật ít nhất 12 giờ. Vào đêm trước ngày thực hiện thủ thuật, bạn cũng cần uống thuốc nhuận tràng để làm trống toàn bộ ruột già.

Quy trình chụp X quang cho đại tràng gồm những bước sau đây:

• Bệnh nhân được hướng dẫn mặc trang phục như quy định, tháo bỏ các loại trang sức, phụ kiện bằng kim loại.
• Bệnh nhân được hướng dẫn nằm nghiêng trên bàn chuyên dụng. Kỹ thuật viên sẽ đưa một chất bôi trơn vào trực tràng của người bệnh. Thuốc cản quang bắt đầu được bơm vào đại tràng. Khi đại tràng được lấp đầy chất cản quang, người bệnh sẽ có cảm giác buồn đại tiện nhưng cần tập thư giãn, hít thở sâu để giữ thuốc lại.
• Người bệnh sẽ được hướng dẫn xoay người theo các tư thế khác nhau để chất cản quang phủ đều trong niêm mạc đại tràng. Điều này sẽ giúp bác sĩ đánh giá hình ảnh đại tràng ở nhiều góc độ khác nhau.
• Trong quá trình chụp X quang, kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn người bệnh nín thở đúng lúc để tạo áp lực trong khoang bụng. Bác sĩ cũng có thể ấn vào bụng hoặc xương chậu của người bệnh để quan sát đại tràng dễ hơn.
• Khi bác sĩ thu thập đủ thông tin, chất cản quang sẽ được tống xuất ra khỏi đại tràng bằng ống thụt. Sau khi tháo ống thụt, bệnh nhân có thể đào thải nốt chất cản quang và không khí trong đại tràng ở nhà vệ sinh. Cảm giác khó chịu sẽ nhanh chóng thuyên giảm.

Quá trình chụp X quang đại tràng có thể sẽ diễn ra trong khoảng 30 đến 60 phút.

Chụp X quang đại tràng chi phí hết bao nhiêu?

Theo quy định trong Thông tư 13/2023/TT-BYT ngày 29/6/2023 của Bộ Y tế có hiệu lực từ 15/8/2023, khung giá dịch vụ chụp khung đại tràng có thuốc cản quang (Chụp X quang thường) dao động từ 156.000 - 290.000 VNĐ. Chụp khung đại tràng có thuốc cản quang số hóa dao động từ 264.000 - 604.000 VNĐ tùy cơ sở y tế.

Người bệnh cần lưu ý, sau khi chụp X quang, có thể họ sẽ đi ngoài phân trắng trong vài ngày. Cơ thể sẽ cần thời gian để đào thải toàn bộ chất cản quang trong đường ruột một cách tự nhiên. Một số người bị táo bón do tác dụng phụ của chất cản quang, hãy uống thêm nhiều nước hoặc dùng thuốc nhuận tràng nếu bạn thấy cần thiết.

Chụp X quang đại tràng rất cần thiết trong việc phát hiện các tổn thương hoặc bệnh lý liên quan đến đại tràng. Đây là phương pháp ít xâm lấn hơn, ít gây khó chịu hơn nội soi đại tràng. Cảm giác khó chịu sau khi chụp X quang sẽ nhanh chóng thuyên giảm và người bệnh có thể quay lại chế động ăn uống như bình thường. Vì vậy, bạn không nên quá lo lắng mà hãy giữ tâm thế thoải mái nhất trước khi bước vào thực hiện thủ thuật nhé!

Xem thêm:

• Nóng rát lưng sau khi chụp X-quang có sao không?
• Mức độ phóng xạ khi chụp X quang có đủ để gây nguy hiểm không?