Điều gì sẽ xảy ra với cơ thể khi không nhận đủ lượng vitamin A?
Ngày 14/11/2024
Kích thước chữ
Mặc định
Lớn hơn
Thiếu vitamin A là tình trạng phổ biến ở trẻ em, dẫn đến sự chậm phát triển, dễ mắc các bệnh lý như khô mắt, nhiễm trùng và làm gia tăng nguy cơ tử vong. Theo số liệu toàn cầu, hàng năm có khoảng 40 triệu trẻ em bị thiếu vitamin A ở mức độ nhẹ đến vừa, trong đó có khoảng 500.000 trẻ em bị mù lòa. Tình trạng thiếu vitamin A tại Việt Nam cũng đang ở mức đáng lo ngại. Vậy điều gì sẽ xảy ra với cơ thể khi không nhận đủ lượng vitamin A?
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và chức năng của cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người không nhận thức được sự cần thiết của vitamin này, đặc biệt là khi thiếu hụt có thể gây ra những tác động nghiêm trọng. Tình trạng thiếu vitamin A không chỉ ảnh hưởng đến thị lực mà còn tác động đến sự tăng trưởng, vẻ đẹp của làn da và các chức năng sinh lý khác. Vậy, điều gì sẽ xảy ra với cơ thể khi không nhận đủ lượng vitamin A? Hãy cùng khám phá những tác động tiêu cực mà sự thiếu hụt vitamin A có thể gây ra đối với sức khỏe trong bài viết dưới đây.
Ảnh hưởng của sức khỏe khi cơ thể không nhận đủ lượng vitamin A
Sau đây là những điều sẽ xảy ra với cơ thể khi không nhận đủ lượng vitamin A:
Da khô
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ ẩm và sức đề kháng cho làn da, giúp bảo vệ da khỏi sự tấn công của các vi khuẩn gây hại. Vitamin A cũng giúp loại bỏ các tế bào chết và ngăn ngừa nhiễm trùng trên da. Khi thiếu hụt vitamin A, da dễ bị khô, kích ứng và có nguy cơ cao mắc các bệnh lý như chàm. Nếu gặp phải những dấu hiệu bất thường trên da, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn kịp thời.
Các vấn đề về mắt
Vitamin A rất quan trọng cho sức khỏe mắt. Khi thiếu hụt, các triệu chứng có thể bao gồm quáng gà, khô kết mạc, vệt Bitot và khô giác mạc. Thiếu vitamin A lâu dài có thể gây loét giác mạc, sẹo giác mạc hoặc khô đáy mắt, dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng.
Làm giảm sự tăng trưởng
Vitamin A là yếu tố quan trọng hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ, bao gồm cả hệ miễn dịch, hệ thần kinh, hệ xương và hệ nội tiết. Sự thiếu hụt vitamin A có thể dẫn đến những vấn đề sau:
Tăng trưởng chiều cao và cân nặng chậm.
Dễ bị mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, tiêu chảy, sởi và các bệnh lý về tai mũi họng.
Có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng và thiếu máu.
Dễ gặp phải các rối loạn về học tập, nhận thức và tâm lý.
Có thể thấy, khi thiếu vitamin A, trẻ em có thể gặp phải sự chậm trễ trong quá trình phát triển thể chất, bao gồm việc tăng cân và chiều cao.
Nhiễm trùng thường xuyên
Vitamin A có vai trò quan trọng trong việc củng cố và duy trì hệ thống miễn dịch của cơ thể. Là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, vitamin A giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả. Bên cạnh đó, niêm mạc trong cơ thể, như ở mũi, họng và đường tiêu hóa, đóng vai trò như một lớp phòng thủ, ngăn chặn vi khuẩn, virus và nấm xâm nhập. Khi thiếu vitamin A, chức năng bảo vệ của niêm mạc bị suy giảm, khiến cơ thể trở nên dễ bị nhiễm trùng hơn.
Mệt mỏi thường xuyên
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mức năng lượng của cơ thể. Khi thiếu hụt vitamin A, cơ thể có thể cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức và khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động thường ngày.
Giảm cân đột ngột
Thiếu vitamin A có thể dẫn đến giảm cân nhanh chóng và không kiểm soát. Nếu bạn gặp phải tình trạng sụt cân đột ngột mà không rõ lý do, việc thăm khám bác sĩ là rất cần thiết để xác định nguyên nhân.
Cách bổ sung vitamin A an toàn và hiệu quả
Vitamin A là một vitamin tan trong chất béo và được tích trữ trong các mô khắp cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể không thể tự sản xuất vitamin A, vì vậy bạn cần bổ sung từ các nguồn bên ngoài như thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng. Hầu hết mọi người không cần bổ sung vitamin A vì chế độ ăn uống đã cung cấp đủ. Nếu được bác sĩ khuyến nghị bổ sung, bạn cần tuân thủ đúng liều lượng, đặc biệt khi kết hợp với chế độ ăn. Liều lượng vitamin A cần thiết thay đổi theo độ tuổi và giới tính.
Có hai dạng vitamin A chủ yếu có trong thực phẩm và các loại bổ sung: Retinol (vitamin A từ động vật) và carotenoids (tiền vitamin A). Retinol, có mặt trong các sản phẩm từ động vật như sữa nguyên kem, phô mai và một số loại cá, thường được gọi là retinyl acetate hoặc retinyl palmitate khi bổ sung vào thực phẩm. Trong khi đó, carotenoids, bao gồm beta-carotene, có trong các loại rau quả màu sắc sặc sỡ như cà rốt. Cả hai dạng vitamin A này sẽ được chuyển hóa thành axit retinoic trong cơ thể, là dạng hoạt động mà cơ thể sử dụng cho các chức năng sinh lý hàng ngày.
Những người thiếu vitamin A có thể bổ sung qua các viên uống, vitamin tổng hợp hoặc sản phẩm hỗ trợ mắt. Các dạng kem và thuốc theo toa như tretinoin (dùng để điều trị mụn, vẩy nến và nếp nhăn) cũng chứa vitamin A. Retinol, dạng nhẹ hơn của tretinoin, có trong nhiều sản phẩm chăm sóc da không kê đơn.
Các dấu hiệu và triệu chứng của việc sử dụng quá liều vitamin A
Mặc dù vitamin A rất quan trọng cho nhiều chức năng trong cơ thể, nhưng việc sử dụng quá liều có thể gây nguy hiểm. Ngộ độc vitamin A cấp tính có thể xảy ra trong vài ngày đến vài tuần sau khi dùng một hoặc nhiều liều cao. Ngộ độc mạn tính phổ biến hơn, thường gặp ở những người sử dụng vitamin A liều cao trong thời gian dài. Tình trạng ngộ độc mạn tính dễ xảy ra khi liều vitamin A hàng ngày vượt quá 10 lần RDA.
Các dấu hiệu của ngộ độc vitamin A có thể bao gồm:
Kích ứng da (bong tróc, mẩn đỏ), da khô, rụng tóc;
Mờ mắt;
Xương yếu;
Đau đầu, chóng mặt;
Buồn nôn, nôn;
Tăng mức cholesterol.
Trong một số trường hợp hiếm, ngộ độc vitamin A có thể gây tổn thương gan, thận hoặc đau cơ, khớp nghiêm trọng. Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào, hãy đi khám ngay lập tức. Trước khi sử dụng bất kỳ chất bổ sung vitamin A nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo tổng liều vitamin A hàng ngày của bạn nằm trong giới hạn an toàn.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn biết được điều gì sẽ xảy ra với cơ thể khi không nhận đủ lượng vitamin A. Thiếu vitamin A có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, từ ảnh hưởng đến thị lực cho đến suy giảm hệ miễn dịch và sự phát triển. Việc duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ và cân đối là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa những tác động tiêu cực này.
Có thể bạn quan tâm
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.