Điều trị xuất huyết não do vỡ dị dạng mạch não và cách chăm sóc sau xuất huyết não

Việc điều trị xuất huyết não do vỡ dị dạng mạch não kịp thời có thể ngăn chặn sự gia tăng kích thước của khối máu tụ và giảm nguy cơ các biến chứng tiềm ẩn. Một số trường hợp bệnh nhân có thể phục hồi và khôi phục khả năng di chuyển sau quá trình điều trị. Hãy cùng nhau tìm hiểu chi tiết về điều trị tình trạng này thông qua bài viết dưới đây.

Xuất huyết não nguy hiểm như thế nào?

Xuất huyết não, hay còn được gọi là một dạng của đột quỵ, là tình trạng mạch máu trong não bị vỡ ra và tràn vào các mô não. Sự gia tăng áp lực đột ngột trong não làm tổn thương các tế bào thần kinh, gây sưng não và tạo ra một kết tụ máu xung quanh vùng bị tổn thương. Khi máu tụ lại bên trong não, ở giữa não hoặc giữa hộp sọ, có thể tạo ra áp lực đột ngột, dẫn đến mất ý thức hoặc tử vong. Theo các chuyên gia y tế, khoảng 13% các trường hợp đột quỵ xảy ra do xuất huyết não.

Trong trường hợp xuất huyết vào não nặng, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng hôn mê sâu, có rối loạn nhịp thở và nhịp tim, phần lớn sẽ tử vong trong vòng 48 giờ. Theo thống kê, khoảng 50% bệnh nhân đột quỵ may mắn bình phục sau tai biến, nhưng có tới 92% trong số họ gặp biến chứng về vận động, 68% gặp di chứng vừa và nhẹ, và 27% chịu biến chứng nặng.

Các biến chứng của xuất huyết não thường gặp bao gồm:

• Liệt nửa người: Hơn 80% người bị đột quỵ gặp biến chứng này sau khi phục hồi, là loại di chứng nặng nề nhất khiến họ không thể tự chủ động trong cuộc sống.
• Rối loạn ngôn ngữ: Bệnh nhân có thể gặp phải việc miệng méo, phát âm không rõ ràng, mất khả năng phát ra một số âm thanh hoặc thậm chí không thể nói được.
• Không tự chủ tiểu tiện: Đây là biến chứng phổ biến nhất của xuất huyết não.
• Rối loạn nhận thức: Bệnh nhân có thể trở nên thờ ơ, giảm sút trí nhớ và khả năng nhận thức.
• Rối loạn hô hấp: Có thể gây ra khó thở và suy hô hấp do ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp.

Điều trị xuất huyết não do dị dạng mạch não

Để cải thiện lưu thông đường thở, bệnh nhân nên được nằm đầu cao 30 độ để tăng tuần hoàn máu trở về tim và giảm áp lực trong sọ cũng như phù não. Nghiêng đầu về một bên có thể giúp ngăn chất trào ngược vào đường hô hấp, ngăn viêm phổi, cải thiện việc loại bỏ đàm và ngăn chặn tụt lưỡi.

Để điều chỉnh tim mạch và huyết áp, việc theo dõi các chỉ số như nhịp tim và huyết áp trên máy theo dõi 24/24 giờ là cần thiết. Khoảng 85% bệnh nhân bị xuất huyết não do tăng huyết áp, cần phải phân biệt giữa tăng huyết áp phản ứng và bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp. Trong trường hợp tăng huyết áp phản ứng, áp lực tâm thu thường không vượt quá 180mmHg, không xuất hiện triệu chứng tổn thương cơ quan, không cần điều chỉnh huyết áp và sau 3 - 5 ngày điều trị đột quỵ, huyết áp thường trở lại bình thường.

Để chống phù não tích cực, cần can thiệp ngay sau 2 - 3 giờ sau đột quỵ và tiếp tục trong khoảng thời gian 5 - 10 ngày. Phù não đạt tới mức cao nhất sau khoảng 24 giờ và có thể gây áp lực trong sọ, giảm áp lực tưới máu não, cũng như gây ra các vấn đề như tụt và kẹt não. Điều trị tích cực bao gồm sử dụng các loại thuốc như mannitol, glycerol, magie sunfat, và các phương pháp khác.

Trong những trường hợp nặng của xuất huyết não, phẫu thuật có thể là cần thiết để giảm phù não và ngăn chặn sự chảy máu. Khi não bị phù, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật tạm thời để giảm áp lực bằng cách cắt bỏ một phần của hộp sọ. Quá trình phục hồi từ một cơn xuất huyết não thường diễn ra chậm chạp. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra để xác định có xuất hiện các vấn đề như túi phình động mạch não, biến dạng động tĩnh mạch hoặc ung thư không.

Chăm sóc người bệnh sau xuất huyết não

Sau khi bệnh nhân vượt qua giai đoạn nguy kịch, nguy cơ phát sinh di chứng là rất cao. Do đó, việc điều trị và chăm sóc đúng cách đóng vai trò quan trọng đối với việc phục hồi sau xuất huyết não. Sự chăm sóc không đúng cách hoặc lơ là trong quá trình điều trị có thể làm suy giảm khả năng hồi phục và tăng nguy cơ tái phát. Do đó, người nhà cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về phương pháp điều trị và thực hiện theo đúng phác đồ được chỉ định.

Phục hồi chức năng vận động

Cung cấp hỗ trợ cho bệnh nhân thực hiện các bài tập phục hồi chức năng vận động và nhận thức bao gồm:

• Hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các động tác vận động, co duỗi chân tay ít nhất hai lần mỗi ngày để giữ cho cơ thể linh hoạt, tránh tình trạng co cứng.
• Thực hiện việc xoa bóp các cơ và chi cho bệnh nhân để giảm thiểu nguy cơ teo cơ, rút gân do ít vận động.
• Hỗ trợ bệnh nhân thay đổi tư thế nằm nghiêng hoặc ngồi thường xuyên để tránh nguy cơ lở loét vùng lưng đối với bệnh nhân bị liệt toàn thân.
• Đưa bệnh nhân đến bệnh viện đúng hẹn để thực hiện các bài tập vật lý trị liệu.
• Khuyến khích vận động cơ thể hàng ngày để duy trì sự linh hoạt.
• Đảm bảo vệ sinh cơ thể bệnh nhân sạch sẽ bằng cách thay quần áo hàng ngày và đảm bảo cơ thể luôn khô thoáng trước khi nằm.
• Tương tác và giao tiếp thường xuyên với bệnh nhân, dù bệnh nhân đã mất nhận thức hay chưa, để duy trì tinh thần thoải mái và sảng khoái.

Chế độ dinh dưỡng phù hợp

Việc chăm sóc dinh dưỡng sau khi xuất huyết não đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi sức khỏe. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống:

• Để đáp ứng nhu cầu năng lượng hàng ngày, bệnh nhân xuất huyết não cần được cung cấp từ 1.800 đến 2.200 kcal mỗi ngày. Phân chia bữa ăn thành các phần nhỏ hàng ngày để tránh việc ăn quá nhiều có thể gây khó tiêu hóa, khó thở hoặc nghẹt thở. 
• Do khó khăn trong việc nhai và nuốt sau xuất huyết não, người bệnh nên chọn các loại thức ăn mềm như cháo, súp.
• Tăng cường ăn rau và trái cây: Đối với những người gặp khó khăn trong việc nhai, nên xay nhỏ hoặc nấu cùng với cháo, súp để dễ hấp thu hơn.
• Hạn chế muối và đường: Giảm muối và đường trong khẩu phần ăn giúp kiểm soát huyết áp và đường huyết, cũng như giảm nguy cơ tái phát xuất huyết não.
• Tránh thực phẩm có chứa chất kích thích, thức ăn chế biến sẵn, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ.
• Tránh ăn các loại thực phẩm chế biến từ mỡ và nội tạng động vật.
• Chú ý khi nâng người bệnh ngồi dậy hoặc ở tư thế nửa nằm nửa ngồi khi ăn và theo dõi các phản ứng của cơ thể để tránh sặc hoặc nôn mửa.
• Trong trường hợp bệnh nhân không thể ăn uống được như bình thường do cơ thể quá yếu hoặc bị liệt cơ hầu họng, bác sĩ có thể đề xuất đặt ống xông để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đầy đủ.
• Người thân của bệnh nhân cũng cần lưu ý giảm lượng muối trong khẩu phần ăn để tránh nguy cơ tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu, một trong những nguyên nhân gây ra xuất huyết não.

Các biện pháp phòng bệnh tái phát

Để ngăn chặn sự tái phát mạnh của bệnh xuất huyết não, cần thực hiện các biện pháp kiểm soát và phòng tránh hiệu quả.

• Giữ cơ thể ấm áp và ổn định là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi sau xuất huyết não. Tránh tiếp xúc với gió lạnh và không tắm khuya là những biện pháp cần thiết. Tuy nhiên, cũng cần tránh để người bệnh phơi nắng quá lâu, đặc biệt là vào thời gian nắng gắt như trưa và chiều. Sự biến động đột ngột trong nhiệt độ cơ thể có thể ảnh hưởng đến mạch máu và gây ra nguy cơ về xuất huyết.

• Duy trì tinh thần ổn định, tránh tình trạng stress và suy nghĩ căng thẳng, cũng như giữ cho giấc ngủ đủ và đều đặn.
• Kiêng cữ rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích. Tăng cường ăn rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ để tránh táo bón.
• Kiểm soát huyết áp là một phần quan trọng trong việc ngăn ngừa xuất huyết não, với hơn 80% trường hợp được cho là có nguyên nhân do huyết áp cao. Người mắc bệnh tiền sử và có yếu tố nguy cơ cao huyết áp sẽ đối diện với tỷ lệ tái phát xuất huyết não cao hơn, lên đến hơn 90%. Do đó, việc kiểm soát huyết áp trong khoảng cho phép là cực kỳ quan trọng, thường đòi hỏi việc sử dụng thuốc điều trị và điều chỉnh chế độ ăn uống.
• Điều trị các nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não như tăng huyết áp, tiểu đường, xơ vữa động mạch và rối loạn nhịp tim.
• Bệnh nhân trong quá trình phục hồi sau xuất huyết não cần duy trì vận động thông qua các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga và các hoạt động tương tự. Tuy nhiên, quan trọng là tập luyện phải phù hợp với tình trạng sức khỏe và vận động vừa sức. Tránh tập các bài tập quá nặng có thể gây căng thẳng không cần thiết cho cơ thể.
• Thực hiện thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường trong cơ thể.
• Tuân thủ nghiêm túc các chỉ định và yêu cầu của bác sĩ, cũng như tuân thủ lịch tái khám đúng hẹn.
• Dự trữ các loại thuốc cấp cứu xuất huyết não trong nhà để sử dụng kịp thời khi cần thiết.
• Việc duy trì tinh thần lạc quan là quan trọng trong quá trình phục hồi sau xuất huyết não, đặc biệt khi nhiều di chứng có thể kéo dài suốt đời của bệnh nhân. Tinh thần lạc quan có thể giúp giảm nguy cơ xuất huyết não tái phát một cách đáng kể.

Như vậy, trên đây là những thông tin hữu ích về điều trị điều trị xuất huyết não do vỡ dị dạng mạch não mà Nhà thuốc Long Châu tổng hợp. Hy vọng với những thông tin trên có thể giúp bạn có được sự hiểu biết nhất định và hình dung được về hướng điều trị bệnh. Chúc bạn và gia đình luôn có sức khỏe khỏe mạnh.

Xem thêm:

• Vị trí xuất huyết não nguy hiểm có thể gây tiên lượng xấu
• Vị trí xuất huyết não nguy hiểm nhất ở đâu? Cách điều trị