Nôn là gì? Cách điều trị và phòng ngừa nôn

Nôn nên được phân biệt với trào ngược (trớ ở trẻ em), đó là tình trạng di chuyển các chất chứa trong dạ dày mà không kèm theo buồn nôn hoặc co thắt mạnh cơ thành bụng. Nôn là tình trạng rối loạn đường tiêu hóa, do các bệnh lý hoặc có thể do các thuốc gây nên. Bệnh nhân có co thắt tâm vị hoặc hội chứng "nhai lại" hoặc túi thừa Zenker có thể trào thức ăn không tiêu hóa mà không buồn nôn.

Những dấu hiệu và triệu chứng của nôn

Các triệu chứng không có đau bụng là điển hình do nguyên nhân ngộ độc thức ăn, viêm dạ dày - ruột nhiễm khuẩn và do thuốc, phải tìm hiểu những thay đổi mới đây trong thuốc men, thức ăn, các triệu chứng khác do virus gây khó chịu, hoặc tiêu chảy hoặc các chứng bệnh khác trong những người ở gia đình.

Biến chứng có thể gặp khi mắc nôn

Nôn nhiều có thể dẫn đến mất nước có triệu chứng và bất thường điện giải (điển hình là nhiễm kiềm chuyển hóa kèm theo hạ kali máu) hoặc hiếm khi dẫn đến rách thực quản một phần (Mallory-Weiss) hoặc toàn bộ (hội chứng Boerhaave).

Nếu bệnh nhân bất tỉnh hoặc chỉ tỉnh một phần, chất nôn có thể được hít vào (hút). Acid trong chất nôn có thể kích thích phổi nghiêm trọng, gây viêm phổi hít.

Nôn mửa mãn tính có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, giảm cân và các bất thường về trao đổi chất.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời nếu nôn đi kèm với các dấu hiệu cảnh báo khác, chẳng hạn như:

• Tức ngực;
• Đau bụng dữ dội hoặc chuột rút;
• Nhìn mờ;
• Sự hoang mang;
• Sốt cao và cứng cổ;
• Phân hoặc mùi phân trong chất nôn;
• Chảy máu trực tràng.

Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Hóa trị liệu;
• Liệt dạ dày (một tình trạng trong đó các cơ của thành dạ dày không hoạt động bình thường, cản trở quá trình tiêu hóa);
• Gây mê toàn thân;
• Tắc ruột;
• Đau nửa đầu;
• Ốm nghén;
• Say tàu xe;
• Rotavirus (hoặc nhiễm trùng do các loại virus khác);
• Viêm dạ dày ruột do virus (cúm dạ dày);
• Viêm dây thần kinh tiền đình.
• Các nguyên nhân khác có thể gây ra buồn nôn và nôn bao gồm:
• Suy gan cấp tính;
• Sốc phản vệ (một phản ứng dị ứng nghiêm trọng);
• Chán ăn tâm thần;
• Viêm ruột thừa;
• Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV);
• U não;
• Viêm túi mật;
• Bệnh do coronavirus 2019 (COVID-19);
• Bệnh Crohn (một loại bệnh viêm ruột);
• Hội chứng nôn có chu kỳ;
• Trầm cảm (rối loạn trầm cảm nặng);
• Nhiễm toan ceton do đái tháo đường;
• Chóng mặt;
• Nhiễm trùng tai (tai giữa);
• Lá lách to (lách to);
• Sốt;
• Ngộ độc thực phẩm;
• Sỏi mật;
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD);
• Rối loạn lo âu lan toả;
• Đau tim;
• Suy tim;
• Viêm gan;
• Thoát vị Hiatal;
• Não úng thủy;
• Cường cận giáp (tuyến cận giáp hoạt động quá mức);
• Cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức);
• Suy tuyến cận giáp (tuyến cận giáp kém hoạt động);
• Thiếu máu cục bộ đường ruột;
• Tắc ruột;
• Tụ máu trong sọ;
• Lồng ruột (ở trẻ em);
• Hội chứng ruột kích thích;
• Thuốc (bao gồm aspirin, thuốc chống viêm không steroid, thuốc tránh thai, digitalis, opioidma tuý và kháng sinh);
• Bệnh Meniere;
• Viêm màng não;
• Dị ứng sữa;
• Ung thư tuyến tụy;
• Viêm tụy;
• Loét dạ dày tá tràng.