Đối tượng tiêm vắc xin RSV: Ai nên tiêm để được bảo vệ tối ưu?

Virus RSV là tác nhân gây viêm đường hô hấp phổ biến, đặc biệt nguy hiểm cho trẻ sơ sinh, người cao tuổi và các nhóm có sức đề kháng yếu. Hiện nay, Abrysvo - vắc xin RSV do Pfizer phát triển là một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả, đang được nhiều quốc gia phê duyệt. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc về đối tượng tiêm vắc xin RSV và những lợi ích khi tiêm phòng.

Vắc xin RSV là gì?

Vắc xin RSV là vắc xin phòng ngừa RSV - một loại virus gây nhiễm trùng đường hô hấp dưới rất phổ biến, có khả năng tấn công mạnh vào phổi và các tiểu phế quản.

Vắc xin Abrysvo do Pfizer phát triển và được sản xuất tại Bỉ. Sản phẩm đã được nhiều cơ quan quản lý quốc tế cấp phép cho sử dụng ở các nhóm đặc thù như phụ nữ mang thai và người cao tuổi - những người cần được bảo vệ trước nguy cơ mắc RSV nặng. Việc ra đời của Abrysvo được xem là bước tiến quan trọng trong phòng ngừa RSV, đặc biệt trong bối cảnh virus này gây gánh nặng lớn lên hệ thống y tế mỗi mùa dịch.

Cơ chế hoạt động của Abrysvo dựa trên protein “F” - loại protein giúp RSV bám và xâm nhập vào tế bào. Trong vắc xin, protein này được giữ ở dạng PreF, tức trạng thái trước khi virus hợp nhất với tế bào. Dạng PreF có khả năng kích thích hệ miễn dịch mạnh hơn, giúp cơ thể tạo ra nhiều kháng thể bền vững. Nhờ đó, kháng thể sẽ ngăn virus RSV bám và nhân lên trong tế bào, giảm nguy cơ bệnh tiến triển nặng.

Chính cơ chế này giúp Abrysvo phòng ngừa hiệu quả các biến chứng nghiêm trọng do RSV, đặc biệt ở trẻ sơ sinh (qua mẹ tiêm trong thai kỳ) và người cao tuổi, hai nhóm dễ bị tổn thương nhất trước loại virus này.

Đối tượng tiêm vắc xin RSV

Abrysvo là vắc xin RSV đầu tiên được cấp phép sử dụng cho hai nhóm đối tượng là phụ nữ mang thai từ 24 - 36 tuần và người trưởng thành từ 60 tuổi trở lên.

Phụ nữ mang thai (tuần thai 24–36)

Phụ nữ mang thai trong giai đoạn từ tuần 24 đến 36 là nhóm được ưu tiên hàng đầu trong chỉ định tiêm vắc xin Abrysvo. Việc tiêm phòng giúp mẹ truyền kháng thể sang thai nhi qua nhau thai, từ đó bảo vệ trẻ sơ sinh ngay từ khi chào đời, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời, giai đoạn trẻ dễ bị RSV tấn công nhất. Nhờ cơ chế này, trẻ giảm nguy cơ nhập viện và hạn chế biến chứng nặng do RSV.

Những mẹ bầu mang thai vào mùa RSV cao điểm (thường vào mùa lạnh), có tiền sử sinh non hoặc có nguy cơ cao về hô hấp và miễn dịch được khuyến nghị đặc biệt nên tiêm.

Người từ 60 tuổi trở lên

Người cao tuổi là nhóm dễ bị RSV gây bệnh nặng do hệ miễn dịch suy giảm theo tuổi tác. Tiêm vắc xin Abrysvo giúp giảm nguy cơ viêm phổi, suy hô hấp, hạn chế nhập viện và giảm biến chứng ở những người có bệnh nền mạn tính như tim mạch, phổi hoặc thận. Đặc biệt, vắc xin được khuyến nghị cho người mắc các bệnh hô hấp mạn tính như COPD, hen phế quản, suy tim; người có hệ miễn dịch yếu; và những người sống trong môi trường dễ bùng phát dịch hô hấp như viện dưỡng lão hoặc khu tập trung đông người.

Đây là biện pháp phòng ngừa quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe và giảm gánh nặng bệnh tật ở nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

Hiệu quả bảo vệ của vắc xin RSV Abrysvo

Các nghiên cứu cho thấy vắc xin Abrysvo mang lại hiệu quả bảo vệ rất cao ở cả trẻ sơ sinh và người lớn tuổi. Ở nhóm trẻ, vắc xin giúp giảm tới 81,8% nguy cơ nhiễm trùng hô hấp dưới nặng do RSV cần can thiệp y tế trong 90 ngày đầu đời, đồng thời duy trì hiệu lực bảo vệ 69,4% đến khi trẻ 6 tháng tuổi. Dữ liệu thực tế tại Argentina cũng cho thấy hơn 70% nguy cơ nhập viện vì RSV ở trẻ dưới 6 tháng đã được giảm nhờ tiêm chủng.

Đối với người cao tuổi và người mắc bệnh mạn tính, vắc xin tiếp tục chứng minh hiệu quả vượt trội khi giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đường hô hấp dưới do RSV ở nhiều mức độ, giảm 70 - 80% nguy cơ nhập viện ở nhóm có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch, đồng thời hạn chế bội nhiễm và tình trạng bùng phát đợt cấp của các bệnh mạn tính.

Tính đến tháng 9/2025, vắc xin Abrysvo đã được phê duyệt tại hơn 70 quốc gia và được đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia ở nhiều nước, cho thấy tính hiệu quả và tầm quan trọng của việc phòng RSV trên phạm vi toàn cầu.

Ai không nên tiêm hoặc cần lưu ý khi tiêm RSV?

Một số trường hợp cần cân nhắc hoặc chống chỉ định khi tiêm vắc xin RSV Abrysvo:

• Người có tiền sử dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.
• Người đang mắc bệnh cấp tính hoặc sốt cao nên hoãn tiêm cho đến khi hồi phục hoàn toàn.
• Người có rối loạn đông máu hoặc giảm tiểu cầu cần thận trọng vì có thể tăng nguy cơ bầm tím hoặc chảy máu sau khi tiêm bắp.
• Người suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch hiệu quả và độ an toàn của vắc xin có thể thấp hơn so với người khỏe mạnh.
• Phụ nữ mang thai dưới 24 tuần: Vắc xin chưa được nghiên cứu đầy đủ ở giai đoạn này, do đó không khuyến cáo tiêm trong thời kỳ đầu của thai kỳ.
• Những đối tượng trên nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tiêm để đảm bảo an toàn và hiệu quả phòng bệnh.

Như vậy, đối tượng tiêm vắc xin RSV Abrysvo gồm phụ nữ mang thai từ 24 - 36 tuần và người từ 60 tuổi trở lên. Đây là nhóm nguy cơ cao, dễ bị RSV gây bệnh hô hấp nặng. Tiêm phòng đúng thời điểm sẽ giúp giảm nguy cơ nhập viện, biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.