Động mạch dưới đòn: Nguyên ủy, đường đi và các nhánh mạch máu cung cấp vùng đầu, mặt, cổ

Động mạch dưới đòn là thành phần quan trọng, tham gia hệ thống cung cấp máu chứa oxy, dưỡng chất cho vùng đầu, mặt và cổ, bao gồm cả não bộ. Khi động mạch dưới đòn bị tắc nghẽn do hình thành cục máu đông, hẹp mạch có thể ảnh hưởng tới quá trình cấp máu vùng này. Điều này có thể gây gián đoạn chức năng cơ quan vùng đầu, tác động tới sức khỏe tổng thể.

Nguyên ủy và đường đi của động mạch dưới đòn

Động mạch dưới đòn phải và trái có nguyên ủy khác nhau nên cấu trúc không đối xứng hoàn toàn. Nguyên uỷ của động mạch dưới đòn phải xuất phát từ thân tay đầu, sau khớp ức đòn. Trong khi đó, động mạch dưới đòn trái bắt nguồn từ cung động mạch chủ.

Việc xuất phát từ những vị trí này sẽ ảnh hưởng đến sự hiệu quả của việc cung cấp máu đến khu vực dưới đòn. Động mạch dưới đòn trái bắt đầu từ nguyên uỷ và chạy lên trong trung thất trên. Sau đó, động mạch này cong lõm xuống dưới, đi qua sau khớp ức đòn trái và nằm ở nền cổ.

Đặc biệt, khi đi qua điểm giữa bờ sau xương đòn, động mạch dưới đòn đổi tên thành động mạch nách. Điều này chỉ ra một đường đi phức tạp, tùy chỉnh của động mạch dưới đòn trái để đảm bảo máu được phân phối hiệu quả đến các khu vực cần thiết.

Ngược lại, động mạch dưới đòn phải chỉ có đoạn ở nền cổ. Sự hạn chế này có thể phản ánh sự đa dạng, khác biệt trong cấu trúc và đường dẫn máu của các động mạch dưới đòn hai bên. Điều này có thể tác động đến các chức năng cũng như tương tác của chúng với các cấu trúc xung quanh.

Sự hiểu biết về cấu trúc này có thể giúp ích trong việc chẩn đoán, điều trị các vấn đề sức khỏe liên quan đến khu vực dưới đòn, đồng thời mở ra những khả năng nghiên cứu khoa học về sự tương tác phức tạp giữa cơ thể và hệ thống mạch máu.

Các nhánh của động mạch dưới đòn

Động mạch dưới đòn có một cấu trúc phức tạp và đa dạng với nhiều nhánh đảm nhận vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu cho các khu vực khác nhau của cơ thể. Các nhánh chính của động mạch dưới đòn bao gồm: Động mạch đốt sống, động mạch ngực trong, thân giáp cổ và thân sườn cổ.

Việc chia nhánh của hệ mạch không chỉ giúp máu được cung cấp đều trên các vùng mô mà còn giúp tạo hệ thống mạch thay thế trong trường hợp bệnh lý như huyết khối, hẹp tắc mạch máu gây gián đoạn nguồn cung cấp oxy, dưỡng chất cho vùng đầu - mặt - cổ.

Động mạch dưới đòn cho khoảng 4 - 5 nhánh, trong đó thì động mạch đốt sống đóng một vai trò quan trọng. Động mạch này chui qua các lỗ ở mỏm ngang các xương sống cổ từ C6 đến C1 để vào hộp sọ, hợp nhất với động mạch bên đối diện để tạo thành hệ động mạch nền. Sự kết hợp này không chỉ cung cấp máu cho mô vùng liên quan mà còn giúp cho việc duy trì sự ổn định của hệ mạch máu.

Động mạch ngực trong là một nhánh của động mạch dưới đòn, chạy xuống dưới sau các sụn sườn, hai bên bờ xương ức, nuôi dưỡng thành ngực và thành bụng. Điều này làm nổi bật sự liên kết giữa hệ mạch máu cùng các cấu trúc xung quanh, ảnh hưởng đến cả chức năng của hệ tim mạch và hệ tiêu hóa.

Bên cạnh đó, thân giáp cổ của động mạch dưới đòn chạy lên trên và chia thành ba nhánh quan trọng. Động mạch giáp dưới đi đến tới mặt sau phía dưới tuyến giáp, động mạch trên vai và động mạch ngang cổ. Sự phân nhánh này không chỉ cung cấp máu cho các cơ quan trong vùng cổ mà còn có thể có ảnh hưởng đến chức năng hoạt động ổn định của tuyến giáp.

Thân sườn cổ chia ra thành hai nhánh quan trọng là động mạch cổ sâu và động mạch gian sườn trên cùng. Cả hai nhánh này cung cấp máu cho các cơ quan xung quanh vùng cổ và ngực sườn, tạo thành nguồn máu liên tục, hạn chế gián đoạn oxy, dưỡng chất cần thiết cho mô tế bào.

Động mạch cảnh cấp máu vùng đầu mặt cổ

Động mạch cảnh là động mạch chính ở cổ chịu trách nhiệm cung cấp máu quan trọng cho não, mặt và cổ. Cấu trúc phức tạp của hệ mạch này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự hoạt động các cơ quan trong vùng đầu và cổ.

Động mạch cảnh sau đó chia thành hai nhánh gồm động mạch cảnh trong và ngoài. Các động mạch cảnh trong bắt đầu từ chỗ phân nhánh ở hai phía bên cổ, đi qua vùng cổ cho tới khi chạm đến đáy hộp sọ.

Mỗi động mạch cảnh trong sau đó đi qua một lỗ trong hộp sọ, được biết đến là ống động mạch cảnh, tạo thành một ranh giới giữa phần ngoại sọ và nội sọ. Điểm phân chia này giúp chuyên gia có thể xác định chính xác điểm mốc trên kết quả chẩn đoán hình ảnh.

Trong hộp sọ, động mạch cảnh trong đi theo đường ngoằn ngoèo, tạo ra các nhánh như động mạch nhãn khoa, động mạch thông sau, động mạch não trước và động mạch não giữa.

Mặt khác, các động mạch cảnh ngoài bắt đầu từ chỗ chia đôi ở hai bên cổ và đi lên dọc theo bên cổ về phía tai. Gần vùng tai, mỗi động mạch cảnh ngoài chia thành hai nhánh chính là động mạch hàm trên và động mạch thái dương bề ngoài.

Mỗi động mạch cảnh ngoài có 8 nhánh, cung cấp máu cho nhiều cấu trúc ở cổ và mặt, bao gồm động mạch tuyến giáp trên, động mạch hầu lên, động mạch lưỡi, động mạch chẩm, động mạch thái dương bề mặt, động mạch mặt, động mạch hàm trên và động mạch nhĩ thất sau.

Các nhánh động mạch cảnh trong và ngoài tạo ra mạng lưới phức tạp của các đường máu nhỏ, nuôi dưỡng các cơ quan, mô trong vùng đầu cổ. Điều này giúp đảm bảo dòng máu được cung cấp liên tục, hạn chế tác động do bệnh lý như hẹp động mạch cảnh.

Tuy nhiên, nếu bệnh tiến triển ở cả hai bên động mạch cảnh thì người bệnh cần được xử trí y tế sớm, tránh tình trạng đột quỵ cùng nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin gửi tới quý độc giả thông tin về cấu trúc giải phẫu của động mạch dưới đòn. Động mạch dưới đòn có nguồn gốc từ động mạch cảnh, thuộc hệ thống mạch máu cung cấp cho vùng đầu - mặt - cổ. Hệ mạch máu phức tạp xuất phát từ động mạch cảnh giúp cấp máu liên tục cho đầu, mặt và cổ giúp đảm bảo chức năng hoạt động.