Giải đáp thắc mắc: Vaccine viêm gan B tiêm khi nào?

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra, có khả năng đe dọa tính mạng. Vaccine có thể giúp ngăn ngừa nhiễm viêm gan B và ngăn ngừa các biến chứng như bệnh mãn tính và ung thư gan.

Viêm gan B là gì?

Viêm gan B là bệnh nhiễm trùng gan phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt nghiêm trọng với sức khỏe. Căn bệnh này do virus viêm gan B (HBV) gây ra, tấn công và làm tổn thương gan. Viêm gan B có thể gây nhiễm trùng mãn tính, khiến mọi người có nguy cơ tử vong cao do xơ gan và ung thư gan.

Viêm gan B là một bệnh dịch thầm lặng vì hầu hết mọi người đều không có triệu chứng khi mới nhiễm bệnh, ngay cả khi đã bước vào giai đoạn mãn tính. Vì vậy, người bệnh có thể vô tình lây virus sang người khác. Ở những người bị nhiễm bệnh mãn tính nhưng không có bất kỳ triệu chứng nào, tổn thương gan thầm lặng có thể tiến triển thành bệnh gan nghiêm trọng, chẳng hạn như xơ gan hoặc ung thư gan.

Hiện nay, bệnh viêm gan B có thể phòng ngừa và điều trị được. Đã có vaccine an toàn và hiệu quả có khả năng bảo vệ khỏi bệnh viêm gan B từ 98% đến 100%. Điều trị bằng thuốc cũng có hiệu quả và giúp kiểm soát nhiễm trùng viêm gan B mãn tính.

Mục đích của việc tiêm phòng viêm gan B

Tiêm vaccine phòng viêm gan B được thực hiện để ngăn ngừa nhiễm virus viêm gan B và các biến chứng của nó, cụ thể như viêm gan giai đoạn cuối, xơ gan, suy gan và ung thư biểu mô tế bào gan. Trong giai đoạn cấp tính, viêm gan tối cấp hiếm khi xảy ra nhưng có tỷ lệ tử vong đáng kể, đặc biệt ở trẻ sơ sinh.

Chiến lược của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm kiểm soát nhiễm virus viêm gan B nhằm mục đích cung cấp khả năng miễn dịch viêm gan B phổ quát cho trẻ sơ sinh bằng liều vaccine đầu tiên khi mới sinh. Đến cuối năm 2015, tỷ lệ bao phủ vaccine viêm gan B trong chương trình tiêm chủng định kỳ cho trẻ em trên toàn cầu đã đạt tới 185 quốc gia (84%).

Vaccine tạo ra kháng thể đối với kháng nguyên bề mặt viêm gan B và hiệu giá từ 10 mIU/mL trở lên được coi là có tác dụng bảo vệ chống lây nhiễm HBV.

Với các quốc gia có tỷ lệ nhiễm viêm gan B cao, các chương trình tiêm chủng phổ cập viêm gan B đã có tác động sâu sắc đến việc giảm tỷ lệ nhiễm bệnh mãn tính, giảm tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ em từ 10% xuống 1% và giảm một nửa tỷ lệ mắc ung thư biểu mô tế bào gan ở trẻ em từ 6 đến 14 tuổi.

Vaccine viêm gan B tiêm khi nào? Chỉ định của vaccine viêm gan B như thế nào?

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên đưa vaccine viêm gan B vào chương trình tiêm chủng định kỳ cho tất cả trẻ em trên toàn thế giới. Vaccine viêm gan B cũng được chỉ định cho người lớn có nguy cơ nhiễm trùng cao.

Chiến lược chỉ nhắm mục tiêu tiêm chủng vào các nhóm có nguy cơ cao, không có tác động đáng kể đến tỷ lệ mắc bệnh viêm gan B, do đó việc tiêm chủng phổ cập được khuyến khích cho trẻ sơ sinh và tất cả thanh thiếu niên chưa được tiêm chủng trước đó. Tất cả phụ nữ mang thai cũng nên được sàng lọc viêm gan B.

Khuyến cáo tiêm ba liều vaccine viêm gan B cho trẻ em:

• Liều vaccine đầu tiên được tiêm trong vòng 24 giờ sau khi sinh.
• Liều vaccine thứ hai được tiêm sau liều đầu tiên từ 1 đến 2 tháng.
• Liều vaccine thứ ba được tiêm từ 6 tháng đến 18 tháng tuổi.

Vaccine viêm gan B cũng được khuyến cáo cho những người từ 60 tuổi trở lên chưa được tiêm chủng và những người từ 60 tuổi trở lên có nguy cơ mắc bệnh. Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Người có bạn tình mắc bệnh viêm gan B.
• Người sống chung với người mắc bệnh viêm gan B.
• Người bị bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Quan hệ tình dục đồng giới.
• Người có thói quen dùng chung kim tiêm, ống tiêm hoặc dụng cụ tiêm chích ma túy.
• Nhân viên y tế có thường xuyên tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể.
• Người đang chạy thận nhân tạo, mắc bệnh gan mãn tính, bị nhiễm HIV,…

Tính an toàn và tác dụng phụ của vaccine viêm gan B

Vaccine viêm gan B được coi là một trong những loại vaccine an toàn và hiệu quả nhất từng được phát triển. Tổ chức Y tế Thế giới, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ và nhiều tổ chức y tế khác đã tiến hành nhiều nghiên cứu kiểm tra tính an toàn của vaccine.

Không có bằng chứng nào cho thấy vaccine viêm gan B gây ra hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SID), bệnh tự kỷ, bệnh đa xơ cứng hoặc các tình trạng rối loạn thần kinh khác.

Các tác dụng phụ thường gặp của vaccine viêm gan B có thể bao gồm đau, sưng và đỏ ở chỗ tiêm. Vaccine viêm gan B có thể không được khuyến nghị cho những người bị dị ứng nấm men hoặc có tiền sử phản ứng bất lợi với vaccine.

Trước khi tiêm vaccine viêm gan B, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn bị rối loạn hệ thống miễn dịch, bệnh đa xơ cứng, các vấn đề về thận, bệnh gan lâu dài, rối loạn chảy máu và HIV/AIDS.

Cũng như các loại vaccine khác, những người mắc bệnh cấp tính ở mức độ trung bình hoặc nặng nên được hoãn tiêm chủng cho đến khi tình trạng của họ được cải thiện.

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan có khả năng đe dọa tính mạng. Hy vọng thông qua những chia sẻ trên đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc vaccine viêm gan B tiêm khi nào cũng như những tác dụng phụ và lưu ý khi tiêm vaccine này. Khi nghi ngờ bị viêm gan B, bạn hãy đến ngay cơ sở ý tế để nhận được sự chỉ định và chăm sóc của bác sĩ nhé.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đang có đầy đủ các loại vắc xin tiêm phòng bệnh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết đảm bảo chất lượng toàn bộ các loại vắc xin với nguồn gốc rõ ràng, được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới.

Xem thêm các loại vắc xin viêm gan B: 

• Vắc xin Gene HBvax 1ml (Việt Nam) phòng viêm gan B
• Vắc xin Heberbiovac 1ml phòng bệnh viêm gan B hiệu quả 
• Vắc xin Twinrix phòng bệnh viêm gan A và B hiệu quả