Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Thanh Hương
07/07/2025
Mặc định
Lớn hơn
Suy giáp bẩm sinh là bệnh lý nội tiết phổ biến nhưng dễ bị bỏ sót ở trẻ sơ sinh do triệu chứng không rõ ràng. Việc nhận biết sớm hình ảnh trẻ bị suy giáp bẩm sinh giúp cha mẹ phát hiện kịp thời, từ đó can thiệp đúng giai đoạn vàng để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Suy giáp bẩm sinh là một trong những rối loạn nội tiết nguy hiểm ở trẻ sơ sinh, có thể gây chậm phát triển trí tuệ và thể chất không hồi phục.
Tuy nhiên, căn bệnh này thường diễn tiến âm thầm, với những biểu hiện ban đầu rất dễ bị bỏ sót. Nhận biết sớm hình ảnh trẻ bị suy giáp bẩm sinh đóng vai trò then chốt trong việc phát hiện và can thiệp kịp thời.
Trẻ bị suy giáp bẩm sinh sẽ có một số biểu hiện đặc trưng về mặt hình ảnh như:
Một số đặc điểm trên khuôn mặt và đầu có thể gợi ý tình trạng suy giáp bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Trẻ bị suy giáp thường có khuôn mặt tròn trịa và có vẻ phù nề hơn bình thường. Kèm theo đó có thể là biểu hiện mí mắt sưng húp, tạo cảm giác nặng nề cho khuôn mặt.
Một dấu hiệu khác có thể quan sát được là lưỡi của trẻ có thể to hơn so với bình thường và có xu hướng thè ra ngoài miệng.
Trẻ suy giáp bẩm sinh có thể có thóp sau đóng muộn (sau từ 2 - 3 tháng trở lên) và thóp trước đóng muộn hơn so với trẻ bình thường. Tóc của trẻ bị suy giáp bẩm sinh có thể thưa, khô và dễ gãy hơn bình thường.
Hình ảnh trẻ bị suy giáp bẩm sinh cũng thể hiện phần nào qua làn da và niêm mạc. Da của trẻ bị suy giáp thường có cảm giác khô và lạnh khi chạm vào.
Ngoài ra, một dấu hiệu khác có thể gặp là một số trẻ gặp tình trạng vàng da kéo dài hơn, đậm màu hơi so với vàng da sinh lý thông thường.
Trong nhiều trường hợp, trẻ bị suy giáp bẩm sinh có bụng to hơn bình thường và có thể kèm theo rốn lồi. Nhiệt độ ở tay và chân của trẻ có thể lạnh hơn so với thân mình, và có thể xuất hiện phù nhẹ ở bàn tay và bàn chân. Tình trạng táo bón kéo dài cũng là một dấu hiệu thường gặp do những trẻ này có nhu động ruột chậm.
Khi quan sát hành vi của trẻ, cha mẹ có thể thấy trẻ ít hoạt động hơn bình thường, có xu hướng ngủ nhiều và bú kém, không linh hoạt và ít phản ứng với môi trường xung quanh. Giọng khóc của trẻ suy giáp cũng có thể khàn hơn so với những trẻ khác. Ngoài ra, khi bị suy giáp bẩm sinh, trẻ có thể chậm tăng cân hoặc tăng cân rất ít so với các bạn cùng lứa tuổi.
Ngoài các dấu hiệu bên ngoài có thể quan sát được bằng mắt thường, các chẩn đoán hình ảnh cũng rất quan trọng trong việc định nguyên nhân và hỗ trợ phân loại suy giáp ở trẻ em. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm thường được thực hiện bao gồm:
Đây là phương pháp đầu tay để xác định sự hiện diện, kích thước và vị trí của tuyến giáp. Siêu âm giúp phát hiện tuyến giáp thiểu sản, không có tuyến giáp hoặc tuyến giáp lạc chỗ ở trẻ sơ sinh nghi ngờ suy giáp bẩm sinh.
Với phương pháp xạ hình tuyến giáp, trẻ sẽ được tiêm một lượng rất nhỏ chất phóng xạ như Technetium hoặc Iodine-123. Tuyến giáp sẽ hấp thu chất phóng xạ này và hiện lên trên hình ảnh xạ hình, giúp bác sĩ đánh giá vị trí, kích thước và chức năng của tuyến giáp.
Phương pháp này rất hữu ích để xác định tuyến giáp có bị lạc chỗ hay không và mức độ hoạt động của tuyến giáp.
Xét nghiệm TSH trong huyết thanh cũng là một xét nghiệm chẩn đoán bổ sung quan trọng. TSH tăng trên 20 - 25 mIU/L trong xét nghiệm thường quy gót chân nghi ngờ suy giáp bẩm sinh. Nồng độ trên 50 mIU/L thường gợi ý suy giáp bẩm sinh vĩnh viễn, cần theo dõi với xét nghiệm chính thức.
Khi quan sát hình ảnh trẻ bị suy giáp bẩm sinh, điều vô cùng quan trọng cha mẹ cần lưu ý là không phải tất cả trẻ mắc bệnh đều sẽ có đầy đủ các dấu hiệu được mô tả. Mức độ biểu hiện của những đặc điểm này có thể rất khác nhau ở từng trẻ, từ nhẹ đến rõ ràng.
Hơn nữa, các dấu hiệu trực quan này cũng có thể xuất hiện ở những tình trạng sức khỏe khác, dẫn đến sự nhầm lẫn không đáng có. Chính vì vậy, tuyệt đối không được tự ý đưa ra kết luận về tình trạng sức khỏe của trẻ chỉ dựa trên việc quan sát hình ảnh.
Mục đích của việc quan sát hình ảnh chỉ là để cha mẹ và người chăm sóc có thêm thông tin tham khảo và nhận biết sớm những dấu hiệu ban đầu. Việc thăm khám và chẩn đoán chính xác cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa sau khi đã tiến hành các đánh giá và xét nghiệm cần thiết.
Để sàng lọc và phát hiện sớm trẻ bị suy giáp bẩm sinh, phương pháp phổ biến là xét nghiệm lấy máu gót chân. Thời điểm lấy mẫu là ngay sau khi trẻ sinh từ 48 giờ trở lên (thường trong khoảng 2 - 7 ngày tuổi).
Các bác sĩ sẽ lấy một giọt máu nhỏ ở gót chân của trẻ và thấm vào giấy thấm chuyên dụng. Mẫu máu sẽ được dùng để đo nồng độ hormone TSH. Nếu TSH từ 20 - 25 mIU/L trở lên thì cần lấy máu tĩnh mạch để xét nghiệm TSH và T4 (toàn phần hoặc tự do) để khẳng định
Việc điều trị suy giáp bẩm sinh ở trẻ phải được bắt đầu càng sớm càng tốt, lý tưởng là trước 14 ngày tuổi, ngay sau khi có chẩn đoán xác định. Đây là “giai đoạn vàng” để thay thế hormone tuyến giáp (chủ yếu là levothyroxin) nhằm hỗ trợ sự phát triển bình thường của não bộ và cơ thể.
Liều dùng Levothyroxin khởi đầu là 10 - 15 µg/kg/ngày, theo dõi TSH và T4 sau 2 - 4 tuần để điều chỉnh và tiếp tục theo dõi định kỳ. Nếu chậm trễ trong điều trị, trẻ sơ sinh có thể phải đối mặt với nguy cơ tổn thương trí tuệ và thể chất không phục hồi.
Hy vọng rằng những thông tin về hình ảnh trẻ bị suy giáp bẩm sinh trong bài viết này đã giúp các bậc phụ huynh có thêm kiến thức để nhận biết các dấu hiệu bất thường ở trẻ. Nếu trẻ có bất cứ biểu hiện khác thường nào khiến bạn lo lắng, hãy đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Vũ Kiều Ngân
Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.