Hỗ trợ phôi thoát màng là gì? Vai trò và những phương pháp hỗ trợ phôi thoát màng

Hỗ trợ phôi thoát màng (Assisted Hatching - AH) là một kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (TAS) được áp dụng trong thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) với mục đích giúp phôi dễ dàng thoát khỏi lớp vỏ bảo vệ (màng zona pellucida) để bám vào nội mạc tử cung và phát triển thành thai. Vậy cần hỗ trợ phôi thoát màng trong trường hợp nào? Theo dõi bài viết sau để biết thêm thông tin chi tiết nhé!

Phôi thoát màng là gì?

Thông thường, phôi cơ bản bao gồm một lớp màng trong suốt bọc bên ngoài, gọi là màng zona pellucida, bên trong có các tế bào sẽ phát triển thành phôi thai trong tương lai, gọi là các phôi bào. Số lượng các phôi bào này thay đổi tùy theo tuổi của phôi.

Trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm IVF, khi trứng và tinh trùng kết hợp thành công, các tế bào phôi sẽ bắt đầu trải qua quá trình phân chia. Theo quá trình phát triển tự nhiên, đến ngày thứ 5 - 6, số lượng tế bào phôi sẽ tăng lên nhiều hơn (>100 tế bào), màng zona pellucida trở nên mỏng đi và sẽ dần vỡ ra để phôi thoát ra khỏi vỏ bọc và chuẩn bị cho việc lập tổ.

Trong một số tình huống, do một số nguyên nhân khác nhau, phôi không thể tự thoát ra khỏi màng zona và quá trình làm tổ không thể tiếp tục, dẫn đến việc thất bại của quá trình IVF. Do đó, việc sử dụng kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát ra khỏi màng zona trở nên cần thiết trong những trường hợp như vậy.

Hỗ trợ phôi thoát màng (Assisted Hatching - AH) là một phương pháp can thiệp giúp phôi "nở" và thoát ra khỏi lớp màng zona bằng cách làm mỏng hoặc tạo vết nứt nhỏ trên màng trong suốt. Mục đích của kỹ thuật này là tăng cơ hội làm tổ của phôi thai trong quá trình hỗ trợ sinh sản IVF.

Tại sao cần phải hỗ trợ phôi thoát màng?

Quá trình tự nhiên mà phôi thoát ra khỏi màng bao zona là một phần của sinh lý đặc trưng, thể hiện qua việc màng zona dần mỏng đi. Sau đó, phôi sẽ trườn ra ngoài qua một lỗ nhỏ trên màng trước khi gắn kết vào nội mạc tử cung của người mẹ để phát triển và hình thành thai nhi.

Màng zona, là một lớp vỏ trong suốt với độ đàn hồi được hình thành bởi các protein từ tế bào trứng. Tuy nhiên, trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm, màng zona có thể trở nên dày và cứng do tác động của điều kiện nuôi cấy, quá trình rã đông phôi, hoặc tuổi của bệnh nhân. Điều này khiến cho phôi gặp khó khăn khi cố gắng thoát ra khỏi màng bao này.

Theo một số nghiên cứu, có đến 20% phôi trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm không thể thoát ra khỏi màng zona. Kết quả là các phôi này có thể bị nén và suy giảm chất lượng, dẫn đến việc thất bại của quá trình thụ tinh trong ống nghiệm.

Để giải quyết vấn đề này, phương pháp hỗ trợ phôi thoát màng được sử dụng để mở rộng hoặc làm mỏng màng zona, giúp cho phôi dễ dàng thoát ra khỏi màng. Kỹ thuật này thường được thực hiện trước khi phôi được chuyển vào tử cung.

Khám phá các phương pháp hỗ trợ phôi thoát màng

Nhiều phụ nữ thường quan tâm liệu phôi đã thoát ra khỏi màng chưa vào ngày thứ 3 của quá trình phát triển. Theo các chuyên gia, thường thì phôi sẽ thoát ra khỏi màng zona vào ngày thứ 5 sau khi được chuyển phôi, trong khoảng từ ngày thứ 6 đến ngày thứ 8, phôi sẽ bắt đầu bám vào niêm mạc tử cung, hay còn được gọi là "bám rễ", để tiếp tục quá trình làm tổ. Các phương pháp hỗ trợ phôi thoát màng bao gồm:

• Phương pháp cơ học: Phôi sẽ thoát khỏi màng bao bằng cách sử dụng một mảnh cắt nhỏ, được gọi là phương pháp cắt màng zona.
• Phương pháp hoá học: Sử dụng acid Tyrode để làm mỏng và làm rách màng zona.

Tuy nhiên, 2 phương pháp trên không được ưa chuộng bằng vì có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi. Do đó, phương pháp sử dụng laser đã xuất hiện và trở nên phổ biến hơn. Bằng cách chiếu tia laser vào vị trí cần đục trên màng zona, phương pháp này thực hiện một cách nhanh chóng và chính xác, giúp cải thiện khả năng thoát màng của phôi.

Đối với kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng bằng laser, đã được chứng minh là an toàn, không gây tiếp xúc hoặc tác động trực tiếp lên phôi, do đó không ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi. Kết quả là việc sử dụng kỹ thuật này có thể cải thiện tỷ lệ thụ tinh thành công trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm.

Vai trò của kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng trong IVF

Hiện nay, vai trò của kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng (Assisted Hatching - AH), cũng như việc quyết định tuổi của phôi cần AH và nhóm bệnh nhân nào cần được thực hiện kỹ thuật này, vẫn là đề tài gây nhiều tranh cãi trong lĩnh vực thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). 

Một nghiên cứu trên 415 chu kỳ chuyển phôi trữ của những bệnh nhân thất bại làm tổ nhiều lần, so sánh giữa nhóm có sử dụng AH phôi ngày 3 và nhóm không sử dụng AH, đã chỉ ra rằng nhóm được hỗ trợ bằng AH có tỷ lệ thành công cao hơn đáng kể, bao gồm tỷ lệ thai lâm sàng, tỷ lệ làm tổ, và tỷ lệ sinh sống của phôi. Ngoài ra, tỷ lệ phát hiện trường hợp thai đa trong nhóm được AH cũng được ghi nhận là cao hơn so với nhóm không sử dụng AH.

Một nghiên cứu khác thực hiện trên nhóm bệnh nhân lớn tuổi đã chuyển phôi vào ngày thứ 3 trong chu kỳ chuyển phôi trữ cho thấy rằng nhóm bệnh nhân được hỗ trợ phôi thoát màng bằng laser có tỷ lệ thai lâm sàng cao hơn so với nhóm không được hỗ trợ (33,3% so với 27,4%). Đặc biệt, ở những bệnh nhân lớn tuổi (trên 38 tuổi), việc sử dụng AH đã dẫn đến một tăng đáng kể trong tỷ lệ mang thai (18,36% so với 11,36%), và tỷ lệ mang thai cũng tăng nhẹ (28,4% so với 23,6%) ở bệnh nhân dưới 37 tuổi. 

Một nghiên cứu khác, được thực hiện với một mẫu số lượng lớn, cũng đã chỉ ra rằng việc sử dụng AH có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh sống của tất cả các bệnh nhân, đặc biệt là những bệnh nhân có tiên lượng kém trong chu kỳ chuyển phôi tươi.

Ai cần sử dụng kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng?

Kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng thường được áp dụng trong các tình huống sau:

• Trường hợp thất bại của quá trình làm tổ nhiều lần.
• Bệnh nhân có phôi được trữ đông.
• Phụ nữ ở độ tuổi cao, có số lượng phôi ít và chất lượng phôi kém.
• Các trường hợp phôi có các bất thường về hình thái và cấu trúc, bao gồm màng zona không bình thường, dày hoặc không đồng đều.

Hiện nay, các cơ sở y tế không chỉ áp dụng kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng cho các trường hợp sử dụng phôi được trữ đông, mà cũng áp dụng cho các trường hợp sử dụng phôi tươi nhằm tăng tỷ lệ thụ tinh thành công.

Ngày nay, sự tiến bộ công nghệ ngày càng mở ra cơ hội cho những người mong muốn có con, kỹ thuật hỗ trợ phôi thoát màng đã là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thụ tinh. Việc áp dụng các phương pháp này không chỉ giúp tăng cơ hội thụ tinh thành công mà còn mang lại hy vọng và niềm tin cho các cặp vợ chồng đang trải qua hành trình sinh sản. Sự phát triển và ứng dụng ngày càng phổ biến của kỹ thuật này đang mở ra những triển vọng tươi sáng trong việc giải quyết các vấn đề về vô sinh và mang lại niềm hạnh phúc cho nhiều gia đình trên khắp thế giới.