Hoang tưởng bệnh tật và những hệ lụy

Hoang tưởng bệnh tật liên quan đến nỗi sợ mắc phải căn bệnh nghiêm trọng nào đó. Thông thường, người bệnh rất khó phát hiện ra điều này hoặc cố gắng phủ định bản thân mắc bệnh hoang tưởng. Vì vậy, hoang tưởng bệnh tật rất khó điều trị và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường ngày.

Hoang tưởng bệnh tật là gì?

Hoang tưởng bệnh tật trong y khoa được gọi là rối loạn lo âu bệnh tật, rối loạn nghi bệnh hoặc lo âu sức khỏe. Hoang tưởng bệnh tật là tình trạng người bệnh cảm thấy vô cùng lo lắng rằng bản thân đang mắc phải một căn bệnh rất nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây rối loạn lo âu bệnh tật

Hoang tưởng bệnh tật xảy ra khi bệnh nhân diễn giải sai các triệu chứng của cơ thể không phải bệnh lý hoặc diễn giải sai các hoạt động chức năng thông thường của cơ thể như sôi bụng, khó chịu, đổ mồ hôi, tăng nhịp tim,...). Nguyên nhân gây ra bệnh đến nay vẫn chưa được làm rõ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng các yếu tố sau đây có thể dẫn đến hoang tưởng bệnh tật:

Niềm tin

Người bệnh đã từng trải qua cảm giác thiếu thoải mái và không chắc chắn khi cơ thể có các triệu chứng lạ. Sau này, bạn cho rằng những cảm giác bất thường của cơ thể là biểu hiện của bệnh tật và tìm mọi cách để chứng minh bản thân mắc bệnh.

Gia đình

Nếu cha mẹ của bạn tỏ ra quá lo lắng về bệnh tật của họ hoặc của con cái thì bạn có nguy cơ cao mắc phải rối loạn lo âu bệnh tật.

Các trải nghiệm trong quá khứ

Khi còn bé, bạn có thể đã mắc phải một số căn bệnh nghiêm trọng. Khi trưởng thành, cơ thể bạn vẫn còn lại cảm giác khiến cho bạn lo sợ.

Nguy cơ dẫn đến hoang tưởng bệnh tật

Hoang tưởng bệnh tật thường diễn ra khi bạn bước vào độ tuổi trưởng thành và không có sự khác biệt về dấu hiệu giữa nam và nữ. Một số nghiên cứu cho rằng, càng về già thì hoang tưởng bệnh tật có thể sẽ nặng hơn. Sau đây là một số nguy cơ có thể dẫn tới rối loạn lo âu bệnh tật:

• Đã từng có khoảng thời gian áp lực trong cuộc sống;
• Từng nhầm tưởng bản thân mắc bệnh rất nặng nhưng bác sĩ kết luận không phải;
• Từng bị lạm dụng khi còn là nhỏ;
• Khi còn nhỏ đã từng mắc bệnh nghiêm trọng hoặc cha mẹ đã từng mắc bệnh nghiêm trọng;
• Có xu hướng hay lo lắng quá nhiều;
• Đọc các bài viết về sức khỏe trên mạng Internet quá nhiều.

Các dấu hiệu hoang tưởng bệnh tật

Nếu như bạn phát hiện người nhà có các dấu hiệu sau đây thì rất có khả năng đang bị rối loạn lo âu bệnh tật:

• Lo lắng bản thân mắc bệnh nghiệm trọng như ung thu, u não, đột quỵ,... mỗi khi thấy các dấu hiệu như đau bụng, mẩn ngứa, mệt mỏi,... càng tìm hiểu trên mạng lại càng cảm thấy sợ hãi;
• Sau vài ngày đi khám không ra bệnh thì lại tiếp tục lo lắng bác sĩ khám còn sót, luôn tìm kiếm các phương pháp khám chữa khác để thử.

Triệu chứng của hoang tưởng bệnh tật

Những người bị hoang tưởng bệnh tật sẽ có các triệu chứng sau đây:

• Lo lắng bản thân mắc phải bệnh tật nào đó rất nguy hiểm;
• Nghĩ rằng các triệu chứng nhỏ trên cơ thể có thể liên quan đến bệnh rất nặng;
• Nhạy cảm quá mức với các vấn đề sức khỏe;
• Không tin tưởng bác sĩ sau khi không khám ra bệnh nặng;
• Cho rằng bản thân có thể mắc bệnh nào đó do di truyền từ gia đình;
• Liên tục kiểm tra các dấu hiệu bệnh trên cơ thể;
• Đi khám bệnh liên tục để hi vọng có thể tìm ra bệnh hoặc không dám đi khám bệnh vì sợ phát hiện ra bệnh;
• Nhạy cảm quá mức, tránh tiếp xúc với những người, môi trường và hoạt động mà bạn cho rằng có thể gây ra bệnh;
• Bàn luận quá nhiều về khả năng mắc bệnh của mình;
• Liên tục tìm kiếm các thông tin trên Internet về các bệnh mà bản thân có thể mắc phải.

Hệ lụy của rối loạn lo âu bệnh tật

Hoang tưởng bệnh tật ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tinh thần và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Những hệ lụy có thể xảy ra bao gồm:

• Gây bất hòa với các thành viên khác trong gia đình về vấn đề bệnh tật;
• Giảm ý chí và mong muốn làm việc vì phải lo lắng quá nhiều;
• Suy giảm năng suất làm việc và sinh hoạt hằng ngày;
• Ảnh hưởng lớn đến tài chính do chi phí thăm khám nhiều lần;
• Có thể mất khả năng làm việc.

Hoang tưởng bệnh tật có thể điều trị được nếu như bạn đến thăm khám đúng chuyên khoa về tâm thần. Tuy nhiên, không phải người bệnh nào cũng nhận thức được mình đang bị hoang tưởng. Vì vậy, bạn vẫn nên khám bệnh tại cơ sở khám chữa sức khỏe ban đầu. Nếu được chẩn đoán là rối loạn lo âu bệnh tật, bác sĩ sẽ chuyển bạn đến bác sĩ chuyên khoa tâm thần.