Hội chứng quai mù: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Tuy không lây lan từ người này sang người khác, hội chứng quai mù khiến người bệnh gặp nhiều bất tiện trong cuộc sống. Trong bài viết dưới đây, nhà thuốc Long Châu sẽ mang đến cho bạn những thông tin liên quan đến hội chứng quai mù bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, biện pháp chẩn đoán và phương pháp điều trị thích hợp.

Hội chứng quai mù là gì?

Hội chứng quai mù (hay còn được biết đến là hội chứng quai ruột mù, hội chứng ứ hoặc hội chứng vòng trì trệ) xảy ra khi một phần của ruột non bị tắc lại, ngăn thức ăn không thể di chuyển hoặc di chuyển chậm trong quá trình tiêu hóa, gây trở ngại cho việc xử lý thức ăn. Khi thức ăn bị kẹt và không được tiêu hóa đúng cách, vi khuẩn sinh sản từ chất thải có thể phát triển nhanh, gây ra các vấn đề như tiêu chảy, giảm cân và thiếu dinh dưỡng.

Hội chứng này thường xuất hiện sau phẫu thuật dạ dày hoặc có thể do vấn đề cơ bản về cấu trúc cơ thể và một số bệnh khác. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phải thực hiện phẫu thuật để điều trị.

Nguyên nhân gây nên hội chứng quai mù

Hội chứng quai mù thường xảy ra sau khi bạn đã trải qua một ca phẫu thuật liên quan đến đường tiêu hóa, hầu hết thường diễn ra dưới hình thức cắt bỏ hoặc điều chỉnh một bộ phận nào đó của ruột (bao gồm cả ruột non và ruột già).

Khi số lượng vi khuẩn bắt đầu tăng nhanh trong phần ruột non này, chúng có thể làm ảnh hưởng đến việc hòa tan chất béo của muối mật. Khi muối mật không hoạt động đúng cách, cơ thể không thể hấp thụ chất béo và các vitamin tan trong dầu, dẫn đến tình trạng giảm cân bất thường và phân bị nhiễm mỡ. Ngoài ra, việc vi khuẩn tiêu diệt vitamin B12 trong thức ăn có thể gây ra thiếu hụt vitamin B12 gây nên tình trạng thiếu máu lớn.

Triệu chứng thường gặp khi mắc hội chứng quai mù

Hội chứng quai mù thường có những triệu chứng phổ biến sau:

• Đau bụng, cảm giác bị căng bên trong hoặc chuột rút;
• Mất cảm giác thèm ăn hoặc ăn không ngon;
• Dễ bị tiêu chảy và đầy hơi;
• Buồn nôn;
• Thiếu máu, hồng cầu bị phình to;
• Phân mỡ (phân có lượng chất béo cao hơn mức bình thường);
• Bụng căng tròn do đầy hơi;
• Giảm cân không rõ nguyên nhân;
• Thiếu hụt vitamin và chất dinh dưỡng cơ bản.

Những ai có thể mắc hội chứng quai mù?

Hội chứng quai mù thường xảy ra ở những người đã phẫu thuật đường tiêu hóa hoặc phẫu thuật giảm cân để thay đổi cấu trúc hệ tiêu hóa của họ. Điều này có thể xảy ra sau các loại phẫu thuật như:

• Cắt bỏ phần đại tràng;
• Phẫu thuật cắt bỏ một phần ruột non;
• Phẫu thuật cắt dạ dày;
• Phẫu thuật cắt vạt dạ dày.

Hội chứng quai mù có thể xảy ra khi bạn mắc các bệnh về đường tiêu hóa, ảnh hưởng đến khả năng xử lý thức ăn của dạ dày và ruột như:

• Bệnh Celiac;
• Bệnh Crohn;
• Bệnh túi thừa;
• Viêm ruột;
• Liệt dạ dày;
• Dính ruột (sẹo trong ống tiêu hóa);
• Hội chứng ruột kích thích (IBS);
• Bệnh loét dạ dày tá tràng.

Một số vấn đề về bệnh lý khác có thể làm cho dạ dày và ruột hoạt động kém dẫn đến hội chứng quai mù bao gồm:

• Bệnh tiểu đường: Bệnh này ảnh hưởng đến cách cơ thể xử lý đường huyết và có thể gây ra vấn đề trong quá trình tiêu hóa thức ăn.
• Xơ cứng bì: Xơ cứng bì là tình trạng làm cứng và hạn chế độ đàn hồi của các mô xung quanh dạ dày và ruột, gây khó khăn trong việc xử lý thức ăn.
• Viêm ruột do tia X: Có thể xảy ra sau khi bạn đã tiếp xúc với tia X nhiều lần, làm tổn thương tế bào ruột và gây ra vấn đề tiêu hóa.

Hội chứng quai mù có lây không?

Hội chứng quai mù không thể lan truyền từ một người sang người khác.

Biện pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán hội chứng quai mù, các bác sĩ cần thực hiện một loạt xét nghiệm và kiểm tra để hiểu rõ về tình trạng tiêu hóa của bạn. Dưới đây là các phương pháp xác định hội chứng quai mù và các vấn đề liên quan:

• X-quang thực quản cản quang với Barium: Trong xét nghiệm này, bác sĩ sử dụng dung dịch tương phản (Barium) để làm cho niêm mạc ruột trở nên rõ ràng khi chụp X-quang. Điều này giúp bác sĩ phát hiện các vấn đề như quai ruột mù, túi thừa, hẹp ruột hoặc các vấn đề về cấu trúc khác do sự chậm trễ trong quá trình vận chuyển thức ăn và sự phát triển quá mức của vi khuẩn trong ruột non.
• Chụp CT bụng: Phương pháp này được bác sĩ chỉ định khi nghi ngờ có các vấn đề bất thường trong ruột từ đó kiểm tra chính xác các dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc các vấn đề về cấu trúc trong ruột cũng như xác định bất thường ở các cơ quan khác như tuyến tụy.
• Test hơi thở hydro: Được thực hiện bằng cách đo lượng hydro mà bạn thở ra sau khi uống hỗn hợp glucose và nước. Nếu việc tiêu hóa carbohydrate diễn ra không tốt hoặc vi khuẩn phát triển quá mức trong ruột non thì điều này sẽ thể hiện thông qua chỉ số nồng độ hydro cao trong hơi thở. Đây là phương pháp chẩn đoán ít xâm lấn, đơn giản, có kết quả nhanh chóng chỉ từ ​​hai đến ba giờ.
• Xét nghiệm hơi thở D-xyloza: Đo lượng carbon dioxide trong hơi thở để kiểm tra sự phát triển quá mức của vi khuẩn. Khi vi khuẩn phát triển quá mức, nồng độ carbon dioxide sẽ tăng cao.
• Thử nghiệm hơi thở axit mật từ gan: Sử dụng muối mật có chất đánh dấu phóng xạ để kiểm tra rối loạn chức năng muối mật.
• Xét nghiệm tìm hạt mỡ trong phân: Đây là phương pháp đo lường lượng mỡ trong phân, giúp xác định mức độ hấp thụ chất béo của ruột non thông qua tính nhất quán, màu sắc và mùi của phân.
• Hút và nuôi cấy dịch ruột non: Bác sĩ đưa một ống dài xuống qua đường tiêu hóa để lấy mẫu dịch ruột non, sau đó xem xét mẫu này trong phòng thí nghiệm để đánh giá mức độ phát triển của vi khuẩn.

Điều trị hội chứng quai mù

Các cách để điều trị hội chứng quai mù bao gồm:

• Sử dụng thuốc kháng sinh: Đây là phương pháp phổ biến nhất để chữa trị hội chứng quai mù. Thuốc kháng sinh giúp ngăn chặn việc phát triển quá mức của vi khuẩn và cải thiện nhiễm trùng. Sau một thời gian sử dụng thuốc kháng sinh, lượng vi khuẩn trong ruột sẽ được giảm đáng kể. Một số trường hợp sẽ tự khỏi nhưng cũng có trường hợp cần kết hợp các biện pháp chữa trị khác nhau.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn thực phẩm giàu protein, calo, và chất béo lành mạnh có thể giúp bạn lấy lại cân nặng. Hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nhà chăm sóc sức khỏe của bạn để biết cách duy trì cân nặng một cách khỏe mạnh.
• Phẫu thuật: Mặc dù thuốc kháng sinh giúp kiểm soát triệu chứng của hội chứng quai mù, nhưng chúng không khắc phục được vấn đề một cách triệt để. Do đó, biện pháp phẫu thuật có thể được chỉ định để sửa chữa phần ruột non bị bắc cầu sau khi mổ.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp: Bằng cách tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu dinh dưỡng như protein, chất béo lành mạnh để không bị sụt cân. Bên cạnh đó, khuyến khích dùng thêm vitamin B12 trong trường hợp thiếu máu.

Bài viết trên đã mang đến những thông tin cần thiết về hội chứng quai mù. Nếu bản thân xuất hiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, bạn nên chủ động đi khám sớm để tìm được nguyên nhân và biện pháp điều trị thích hợp, đặc biệt là đối với những ai đã từng thực hiện phẫu thuật liên quan ruột trước đó.