Hormone TSH là gì? Xét nghiệm TSH là gì?

Hormone TSH (Thyroid Stimulating Hormone) là một hormone được tuyến yên tiết ra để kiểm soát hoạt động của tuyến giáp. Chức năng chính của TSH là kích thích tuyến giáp sản xuất hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), hai hormone quan trọng cho quá trình trao đổi chất trong cơ thể.

Hormone TSH là gì?

TSH là một loại glycoprotein có trọng lượng phân tử khoảng 28.000 dalton. Nó được tạo ra từ thuỳ trước tuyến yên trước và được điều chỉnh bởi một hormone gọi là TRH (hormone phóng thích tuyến yên trước) được sản xuất từ vùng dưới đồi của não. Khi cơ thể gặp phải tình trạng giảm nồng độ hormone giáp trong dòng tuần hoàn hoặc đối mặt với stress cả về thể chất lẫn tinh thần, vùng dưới đồi sẽ được kích thích để sản xuất và giải phóng TRH.

TRH sẽ tiếp tục kích thích thuỳ trước tuyến yên để tạo ra TSH, hormone kích thích tuyến giáp. TSH sau đó đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất và giải phóng hai hormone khác, là Triiodothyroxine (T3) và Thyroxin (T4), từ tuyến giáp. Điều này làm tăng nồng độ của những hormone này trong cơ thể, góp phần vào quá trình duy trì cân bằng và hoạt động bình thường của cơ thể.

Xét nghiệm TSH được coi là một trong những công cụ chẩn đoán và theo dõi quan trọng đối với bệnh lý liên quan đến tuyến giáp, đặc biệt là trong trường hợp của bệnh Basedow. Việc theo dõi sự thay đổi của mức độ TSH qua xét nghiệm TSH giúp bác sĩ có thông ton về tình trạng hoạt động của tuyến giáp bệnh nhân, giúp đưa ra quyết định về điều trị và theo dõi tiến triển của bệnh.

Xét nghiệm TSH là gì?

Xét nghiệm TSH có mục đích chính là đánh giá hoạt động của tuyến giáp liệu có ổn định và bình thường hay không. Nó không chỉ hỗ trợ trong việc phát hiện các bất thường về chức năng của tuyến giáp mà còn cung cấp thông tin quan trọng để chẩn đoán sớm các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp như cường giáp và suy giáp. Việc xác định nguyên nhân và căn nguyên của các rối loạn này từ xét nghiệm TSH giúp bác sĩ đưa ra những hướng tư vấn về điều trị kịp thời và chính xác, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Chẳng hạn, khi gặp phải trường hợp suy giáp có thể xác định rõ liệu đó có phải là suy giáp nguyên phát do tuyến giáp hay thứ phát từ bên ngoài tuyến giáp hay không bằng việc đo lường đồng thời nồng độ T4 tự do cùng với xét nghiệm TSH.

Xét nghiệm TSH cũng có vai trò quan trọng trong việc theo dõi và đánh giá hiệu quả quá trình điều trị đối với bệnh nhân mắc các rối loạn chức năng của tuyến giáp như bệnh Basedow hay suy giáp. Nó giúp dự báo khả năng ổn định hoặc tái phát của bệnh sau khi điều trị. Nếu mức độ TSH vẫn duy trì ở mức thấp trong thời gian dài, điều này cho thấy bệnh không phản ứng tốt với điều trị và có nguy cơ tái phát nếu ngừng sử dụng thuốc. Bác sĩ sẽ dựa trên kết quả xét nghiệm để quyết định liệu phương pháp điều trị cần được điều chỉnh hay tiếp tục.

Quy trình thực hiện xét nghiệm hormone TSH

Quá trình xét nghiệm hormone TSH bắt đầu bằng việc lấy mẫu máu. Bệnh nhân thường được thực hiện lấy mẫu máu vào buổi sáng để đảm bảo kết quả chính xác. Máu sau đó sẽ được chuyển đến phòng thí nghiệm để tiến hành phân tích.

Việc lấy mẫu máu vào buổi sáng là tốt nhất vì mức độ TSH có thể biến đổi theo chu kỳ trong ngày. Không cần phải chuẩn bị đặc biệt trước khi thực hiện xét nghiệm, như việc nhịn ăn qua đêm. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc điều trị như dopamine và lithium, bạn cần phải ngừng sử dụng chúng trước khi thực hiện xét nghiệm để tránh ảnh hưởng đến kết quả.

Trong quá trình điều trị các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp như suy giáp hay cường giáp, mục tiêu chính thường là điều chỉnh nồng độ TSH về mức bình thường. Để đảm bảo việc sử dụng thuốc đúng liều lượng, bác sĩ sẽ thường xuyên kiểm tra nồng độ TSH của bạn. Thời gian giữa các lần kiểm tra có thể thay đổi, thường là một lần mỗi tháng trong 6 tháng đầu điều trị, sau đó giãn cách thành một lần mỗi 3 tháng.

Quá trình này không chỉ giúp theo dõi hiệu quả của điều trị mà còn đánh giá được sự phản ứng của cơ thể đối với liệu pháp, từ đó giúp bác sĩ đưa ra điều chỉnh phù hợp trong điều trị và đảm bảo rằng tình trạng bệnh lý được cải thiện, sức khỏe của bạn được đảm bảo.

Ý nghĩa của các chỉ số xét nghiệm hormone kích thích tuyến giáp (TSH)

Xét nghiệm hormone kích thích tuyến giáp (TSH) có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi các rối loạn chức năng của tuyến giáp. Nó không chỉ giúp xác định nguồn gốc của rối loạn mà còn dự báo khả năng tái phát sau khi điều trị. Nếu mức TSH duy trì ở mức thấp trong thời gian dài, điều này thể hiện rằng bệnh không đáp ứng tốt với điều trị và có thể tái phát nếu ngừng sử dụng thuốc.

Trong tình huống nghi ngờ về các rối loạn chức năng của tuyến giáp, xét nghiệm TSH thường là bước đầu tiên được tiến hành. Các giá trị thông thường của TSH thường dao động từ 0,4 đến 5 mIU/L (milli - đơn vị quốc tế mỗi lít). Tăng hoặc giảm đột ngột của TSH có thể cho thấy một số rối loạn cụ thể:

Tăng nồng độ TSH có thể gây ra:

• Suy giáp nguồn gốc tại tuyến giáp, như suy giáp tiềm tàng hoặc suy giáp rõ.
• Do sử dụng các loại thuốc như kháng giáp trạng, Lithium, hoặc có kháng thể chống TSH.
• Có thể là do cắt bỏ hoặc bất thường về sản xuất TSH.

Giảm nồng độ TSH có thể gây ra:

• Cường giáp tuyến giáp hoặc suy giáp nguồn gốc tuyến yên.
• Suy giáp thứ phát, tuyến giáp đa nhân hoặc do sử dụng các loại thuốc như tinh chất giáp, Amlodaron hoặc chế phẩm chứa iod.

Xét nghiệm TSH cũng cung cấp thông tin quan trọng trong việc theo dõi tiến triển của bệnh lý tuyến giáp và đánh giá hiệu quả của phác đồ điều trị. Đối với phụ nữ mang thai, suy giáp có thể tạo ra rủi ro cao gây ra các vấn đề như thiếu máu, tiền sản giật, sinh non, và các vấn đề khác ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.

Xét nghiệm TSH là quá trình kiểm tra mức độ TSH trong máu để đánh giá hoạt động của tuyến giáp. Khi mức độ TSH cao cảnh báo tuyến giáp đang không hoạt động hiệu quả, và có thể là dấu hiệu của suy giáp. Ngược lại, mức độ TSH thấp có thể chỉ ra rằng tuyến giáp đang hoạt động quá mức (cường giáp). Xét nghiệm TSH thường được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi các rối loạn tuyến giáp, cũng như để điều chỉnh liều lượng hormone đang được sử dụng trong điều trị các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp.