Cường giáp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Cường giáp là hội chứng mà tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất hormone giáp nhiều hơn nhu cầu của cơ thể và làm tăng nồng độ hormone giáp tự do trong máu. Đây là bệnh tự miễn với triệu chứng điển hình gồm nhịp tim nhanh, mệt mỏi, gầy, sút cân, căng thẳng, run và lồi mắt.

Những dấu hiệu và triệu chứng của cường giáp

Triệu chứng thông thường của cường giáp tương tự giống các triệu chứng cường giao cảm, như sợ nóng, lo lắng, đánh trống ngực, yếu mệt, vã mồ hôi nhiều, tăng thèm ăn, sụt cân, mất ngủ, thiểu kinh, da ấm, ẩm.

Ở bệnh nhân cao tuổi, các dấu hiệu có thể bao gồm run; nhịp tim nhanh; mạch kích động và rung nhĩ, suy tim, mệt mỏi, giảm cân, trầm cảm, mất trí.

Các dấu hiệu mắt bao gồm lồi mắt, co cơ mi trên, mí mắt, và viêm kết mạc nhẹ và phần lớn do cường giao cảm quá mức.

Bệnh lý da xâm lấn, còn gọi là phù niêm trước xương chày thường chỉ xảy ra trong bệnh Basedow. Thương tổn thường xuất hiện gồm ngứa và ban đỏ trong giai đoạn đầu và sau đó trở nên cứng. Bệnh da thâm nhiễm có thể xuất hiện nhiều năm trước hoặc sau khi cường giáp.

Tác động của cường giáp đối với sức khỏe

Hormon tuyến giáp tham gia vào rất nhiều hoạt động của cơ thể, vì thế rối loạn ở cơ quan này tác động rất lớn đến sức khỏe nói chung.

Nếu không điều trị sớm, tuân thủ theo phác đồ phù hợp, bệnh nhân cường giáp có thể phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh cường giáp

Những người có tuyến giáp hoạt động quá mức ở giai đoạn nặng phải đối mặt với vô số vấn đề, thậm chí có những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Các biến chứng có thể bao gồm:

Bệnh mắt tuyến giáp: Một tình trạng mắt gây ra chứng song thị, nhạy cảm với ánh sáng, đau mắt và thậm chí mất thị lực.

Rối loạn nhịp tim: Có thể dẫn đến sự hình thành và phát triển các cục máu đông, suy tim, các vấn đề tim mạch khác…

Cơn bão giáp: Đây là một tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng.

Các biến chứng khi mang thai như huyết áp cao khi mang thai, cân nặng thai nhi khi sinh thấp, sẩy thai, sinh non.

Loãng xương.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Gọi cho bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh cường giáp, bao gồm:

• Cảm giác lo lắng liên tục.
• Khó ngủ.
• Đổ mồ hôi bất thường hoặc nhạy cảm bất thường với nhiệt độ ấm.
• Đánh trống ngực, khó thở hoặc đau ngực.
• Giảm cân, bất chấp cảm giác thèm ăn bình thường hoặc tăng lên.
• Cơ bắp yếu hoặc gầy.
• Sưng tấy hoặc thay đổi da ở bàn chân hoặc cẳng chân, hoặc nếu bạn nhận thấy sự thay đổi về hình dáng hoặc chức năng mắt.

Cường giáp có thể là kết quả của tăng tổng hợp và bài tiết hormone tuyến giáp (thyroxine [T4] và triiodothyronine [T3]) từ tuyến giáp, do các chất kích thích tuyến giáp hoặc do tăng chức năng tuyến giáp tự trị.

Bệnh Graves (bệnh Basedow) là nguyên nhân gây cường giáp phổ biến nhất, đặc biệt ở người trẻ tuổi, với các triệu chứng đặc hiệu chỉ gặp ở Basedow gồm bướu cổ, lồi mắt, bệnh da do thâm nhiễm.

Bệnh Basedow là do tự kháng thể kháng thụ thể tuyến giáp đối với hormone kích thích tuyến giáp (TSH); không giống như hầu hết các tự kháng thể, gây ra sự ức chế, thì tự kháng thể này lại kích thích, do đó gây ra sự tổng hợp liên tục và bài tiết quá nhiều T4 và T3. Yếu tố di truyền làm gia tăng nguy cơ bệnh Basedow, mặc dù các gen liên quan vẫn chưa được biết đến.

Bệnh sinh của bệnh mắt do thâm nhiễm (gây lồi mắt trong bệnh Basedow) chưa được hiểu biết rõ ràng nhưng có thể là do các globulin miễn dịch tác động trực tiếp trên thụ thể TSH trong nguyên bào sợi và tế bào mỡ trong hốc mắt gây ra giải phóng các cytokine tiền viêm, viêm và tích tụ glycosaminoglycans.

Các nguyên nhân khác gồm viêm tuyến giáp, bướu đa nhân, cường giáp do thuốc hoặc ăn quá nhiều iod.