Hướng dẫn cách đọc chỉ số mỡ máu chính xác nhất

Lipid máu (mỡ máu) đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người, tuy nhiên chỉ số này nếu quá cao sẽ gây nên tình trạng mỡ trong máu cực kì nghiêm trọng. Do đó, biết cách đọc chỉ số mỡ máu đúng giúp người bệnh kịp thời nhận thấy nguy cơ bệnh lý của mình.

Xét nghiệm mỡ máu là gì?

Mỡ trong máu là cụm từ được dùng để gọi các loại mỡ tồn tại trong huyết dịch, bao gồm nhiều thành phần khác nhau. Cholesterol là thành phần quan trọng nhất trong mỡ máu, chúng có mặt trong tất cả các mô tổ chức của cơ thể và tham gia vào quá trình xây dựng cấu trúc tế bào. Ngoài ra, Cholesterol còn giúp vận hành chức năng não bộ, sản xuất hormone và dự trữ vitamin. Cholesterol chỉ trở nên có hại khi tình trạng rối loạn cholesterol xảy ra.

Xét nghiệm mỡ máu là một trong những xét nghiệm cần thiết

Cholesterol và một số chất mỡ như triglyceride không thể hòa tan trong nước nên cần kết hợp với protein trở thành lipoprotein, từ đó dễ dàng di chuyển trong máu. Vì vậy, khi xét nghiệm mỡ máu thì ngoài xét nghiệm Cholesterol toàn phần, người ta còn phân tích cholesterol theo các loại Lipoprotein, hai loại quan trọng được xét nghiệm là mỡ xấu LDL-C (Lipoprotein tỉ trọng thấp) và mỡ tốt HDL-C (Lipoprotein tỉ trọng cao). Mỡ máu sẽ tăng cao khi mỡ xấu tăng và mỡ tốt giảm, điều đó gây ra các bệnh tim mạch nguy hiểm như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.

Xét nghiệm mỡ máu thường là xét nghiệm cần thiết và được chỉ định thực hiện đối với những đối tượng như người ở độ tuổi trung niên, người cao tuổi hoặc những người nằm trong nhóm nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch. Xét nghiệm mỡ máu sẽ giúp phân tầng nguy cơ cho các đối tượng, từ đó có phương pháp dự phòng và điều trị phù hợp.

Cách đọc chỉ số mỡ máu

Kết quả thường thể hiện các ý nghĩa chỉ số mỡ máu như sau:

Cholesterol toàn phần

Đây là chỉ số về tất cả mỡ có trong máu. Chỉ số Cholesterol toàn phần có thể cao vì mức cholesterol tốt HDL tăng cao, hoặc cholesterol xấu LDL cao. Cholesterol toàn phần là một chỉ số rất quan trọng.

• Cholesterol toàn phần lí tưởng là dưới 200 mg/dL.
• Cholesterol toàn phần cao trong giới hạn từ 200 - 239mg/dL.
• Cholesterol toàn phần cao vượt ngưỡng là trên 240 mg/dL.

Giữ mức Cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL là tốt nhất. Nếu mức Cholesterol toàn phần cao hơn 200 mg/dL kết hợp với sự phân tích tỉ lệ LDL và HDL, có thể cho thấy bạn có nguy cơ mắc phải bệnh tim mạch cao hơn người bình thường. Nguy cơ mắc bệnh tim mạch sẽ cao gấp đôi người bình thường nếu mức cholesterol toàn phần cao hơn 240 mg/dL.

Triglycerid

Triglycerid mối liên quan mật thiết với bệnh lý tim mạch và tiểu đường. Nếu bạn có mức Triglycerid cao thì mức Cholesterol toàn phần và LDL cũng có thể nằm ở mức cao.

• Mức Triglycerid bình thường: Thấp hơn 150 mg/dL.
• Mức Triglycerid giới hạn - Cao: 150 - 199 mg/dL.
• Triglycerid cao: 200 - 499 mg/dL.
• Triglycerid rất cao: 500 mg/dL.

Lối sống đóng vai trò quan trọng đối với mức cao hay thấp của Triglycerid. Thói quen hút thuốc lá, sử dụng nhiều đồ uống có cồn, tiểu đường, các loại thuốc chứa estrogen, steroid và một số phương pháp điều trị mụn khác có thể khiến mức Triglycerid tăng cao. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, gen di truyền hay các bệnh lý tiềm ẩn cũng có thể làm chỉ số này tăng cao.

Triglycerid có mối liên quan đến bệnh lý tim mạch và tiểu đường

Mỡ máu mật độ cao HDL

Mỡ máu mật độ cao HDL - Cholesterol tốt giúp bảo vệ bạn trước những bệnh lý về tim mạch.

HDL giúp đưa cholesterol xấu ra khỏi dòng máu và động mạch. Nó đóng vai trò rất to lớn trong việc phòng chống tắc động mạch. Có thể nói chỉ số HDL càng cao thì càng tốt. Nhìn chung, mức HDL trong khoảng từ 60 mg/dL trở lên được đánh giá tốt, tương tự, mức HDL dưới 40 mg/dL được coi là yếu tố nguy cơ của bệnh lý tim mạch. Bạn nên trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về mức mỡ máu như thế nào là phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe bản thân.

Một số loại thuốc, bao gồm steroid, thuốc huyết áp (thuốc chẹn beta), thuốc lợi tiểu,... có thể tương tác với mức HDL trong cơ thể. Hãy thông báo cho bác sĩ biết các loại thuốc bạn đang sử dụng.

Mỡ máu mật độ thấp LDL

Mỡ máu mật độ thấp LDL - Cholesterol xấu và là tác nhân gây tắc nghẽn mạch máu, tăng nguy cơ bệnh tim mạch.

Mức LDL mục tiêu thực tế của bạn phụ thuộc vào bạn có nguy cơ cho bệnh tim như tiểu đường hay cao huyết áp. Chỉ số LDL được đánh giá theo các mức như sau:

• Mức LDL lí tưởng: Dưới 100 mg/dL.
• LDL gần lí tưởng: 100 - 129 mg/dL.
• LDL cao trong giới hạn: 130 - 159 mg/dL.
• LDL cao: 160 - 189 mg/dL.

Dựa trên các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch mà bạn có, bác sĩ sẽ xem xét phương án điều trị nhằm làm giảm mức LDL của bạn. Những phương pháp điều trị này bao gồm thay đổi lối sống, thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục kết hợp sử dụng các loại thuốc hạ mỡ máu.

Tỷ lệ giữa Cholesterol toàn phần và HDL

Tỉ lệ này sẽ giúp các bác sĩ dự đoán nguy cơ xơ vữa động mạch của bạn có cao hay không.

Không phải lúc nào tỷ lệ này cũng được thể hiện trên kết quả xét nghiệm máu. Một số bác sĩ sử dụng chỉ số này thay thế chỉ số cholesterol toàn phần nhằm quyết định cách thức hạ mỡ máu cho người bệnh. 

Lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL – very low density lipoprotein)

Đây là một loại cholesterol xấu có thể tích tụ trong các động mạch.

Loại cholesterol xấu này là loại chứa lượng Triglycerid cao nhất. Mức VLDL tỉ lệ thuận với nguy cơ bạn bị đau tim hay đột quỵ. Không phải lúc nào người ta cũng thể hiện chỉ số VLDL trên kết quả xét nghiệm. Hầu hết người ta thường chia mức triglycerid cho 5 để ước lượng VLDL. Tuy nhiên, cách này không áp dụng khi mức Triglycerid cao hơn 400.

Mức VLDL cao chứng tỏ bạn có nguy cơ bạn bị đau tim cao

Mức VLDL bình thường sẽ nằm trong khoảng 5 - 40 mg/dL.

Trên đây là một số hướng dẫn của nhà thuốc Long Châu về ý nghĩa chỉ số mỡ máu và cách đọc các chỉ số đó. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên, quý đọc giả sẽ biết cách đọc kết quả xét nghiệm mỡ máu của bản thân sao cho chính xác.