Lý do khiến dầu hạt lanh tốt cho sức khỏe hơn dầu cá

Bạn có bao giờ tự hỏi hạt lanh là gì chưa? Có thể bạn đã từng nghe nhiều chuyên gia y tế và chuyên gia dinh dưỡng nói qua về loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật siêu tốt này. Hạt lạnh không chỉ là một trong nguồn cung cấp chất xơ tốt nhất mà còn là một trong những nguồn axit béo omega 3 tự nhiên, có nguồn gốc thực vật duy nhất.

Axit béo omega-3 có công dụng gì?

Axit béo omega-3 cần thiết cho sức khỏe và có liên quan đến các lợi ích khác như giảm viêm, cải thiện sức khỏe tim mạch và chống lão hóa. Ngoài ra, loại axit béo này còn có tác dụng giảm chứng lo lắng và trầm cảm. Trong khi một số người lựa chọn các axit béo omega-3 có nguồn gốc thực vật thì số khác lại cho rằng dầu cá có chức năng tốt hơn. Mặc dù dầu cá chứa nhiều chất béo lành mạnh, nhưng cũng có một số tác dụng phụ gây khó chịu khi dùng dầu cá thường xuyên, đặc biệt là dưới dạng thực phẩm bổ sung.

Hãy dành thời gian cùng Long Châu tìm hiểu sâu hơn về dầu hạt lanh và lý do vì sao hạt lanh là sự lựa chọn tốt hơn dầu cá.

Dầu hạt lanh là gì?

Dầu hạt lanh bắt nguồn từ hạt lanh. Cụ thể, dầu được ép từ hạt lanh chín. Vậy thì hạt lanh là gì? 

Hạt lanh là một trong những loại cây trồng lâu đời nhất từ thời kỳ đầu của nền văn minh. Loại thực vật có hoa màu xanh lam này phát triển tốt nhất ở vùng có khí hậu mát mẻ và thời gian chiếu sáng ban ngày dài, trải dài từ khu vực Địa Trung Hải đến Ấn Độ.

Trong khi lanh được sử dụng làm quần áo và thức ăn cho gia súc, thì dầu hạt lanh bắt đầu trở nên phổ biến trong việc vẽ tranh. Khi hạt lanh được phát hiện có nhiều lợi ích về dinh dưỡng và sức khỏe thì nó được trồng nhiều hơn ở các bang, chủ yếu là phía Bắc và Nam Dakota Montana và Monnesota.

Hạt lanh được đánh giá là một trong những loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật mạnh mẽ và tốt cho sức khỏe nhất. Dầu hạt lanh được bán rộng rãi ở cả dạng lỏng và cũng như dạng viên nang bổ sung.

Hạt lanh cực kỳ bổ dưỡng và có thể ngăn ngừa bệnh tật, chủ yếu do nó chứa nhiều omega-3, axit béo có lợi cho não bộ và tim mạch, khiến tâm trạng bạn trở nên tốt hơn, ngoài ra còn giúp giảm viêm, khiến tóc và da khỏe mạnh.

Vậy trong dầu hạt lanh chứa gì? Dầu hạt lanh chứa từ 50 - 60% axit béo omega-3 ở dạng axit alpha-linolenic (ALA). Một muỗng dầu hạt lanh cung cấp đến 2.8 gam chất xơ, 1.8 gam protein và 3 gam carbs, nó là nguồn cung cấp vitamin E dồi giàu cũng như các chất béo lành mạnh khác.

Một số lợi ích sức khỏe của dầu hạt lanh:

• Kiểm soát cân nặng.
• Tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Ngăn ngừa sự phát triển của khối u.

Dầu cá là gì?

Dầu cá là một trong những thực phẩm chức năng được tiêu thụ phổ biến nhất trên thị trường, được tạo ra bằng cách chiết xuất dầu từ mô cá, cụ thể la những loại cá béo như cá trích, cá thu hoặc cá ngừ, những loại rất giàu axit béo omega-3.

Giống dầu hạt lanh, dầu cá rất giàu axit béo omega-3, nhưng dầu cá không chứa axit béo ALA mà chứa hai loại axit có nguồn gốc từ động vật: Axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Cả EPA và DHA đều có đặc tính chống viêm của axit béo omega-3, chẳng hạn như làm trung gian ức chế các phân tử tiền viêm và tăng sản xuất các phân tử phân giải viêm.

Ngoài ra chúng còn có các lợi ích tiềm tàng sau:

• Cải thiện sức khỏe tim mạch: Các axit béo như EPA và DHA có thể giúp giảm huyết áp, chất béo trung tính và cholesterol ở những người có nồng độ cao.
• Cải thiện tâm trạng: Một số nghiên cứu cho rằng axit béo có thể giúp giảm tâm trạng thất thường và giảm các triệu chứng rối loạn tâm trạng.
• Cải thiện da: Theo ít nhất một nghiên cứu, EPA và DHA có thể giúp giảm các triệu chứng của một số bệnh viêm da.
• Điều trị đau khớp: Nghiên cứu cho thấy bổ sung dầu cá có thể làm giảm đau do viêm xương khớp ở người lớn tuổi.

Sự khác biệt giữa dầu lanh và dầu cá

Cả hai loại đều chứa axit béo omega-3 và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe tiềm năng. Nhưng loại nào hiệu quả hơn hay có lợi hơn loại kia?

Như đã đề cập trong bài, dầu cá chứa hai axit béo là EPA và DHA, trong khi dầu hạt lanh chỉ có ALA.

Khi EPA và DHA vào cơ thể, chúng ngay lập tức được sử dụng làm axit béo omega-3 và được phân phối trực tiếp đến màng tế bào khắp cơ thể (mô tế bào trong não, võng mạc và cơ tim sẽ nhận được lượng lớn hơn).

Mặt khác, cơ thể con người phải chuyển hóa ALA thành EPA hoặc DHA trước khi sử dụng. Chỉ 10% đến 15% lượng ALA mà một người tiêu thụ sẽ được sử dụng như axit béo omega-3. Phần còn lại được chuyển hóa thành năng lượng.

Do đó, dầu hạt lanh và dầu cá có thể được dùng vào các mục đích khác nhau:

• Dầu hạt lanh: Dầu hạt lanh có lợi cho hệ tiêu hóa, điều mà dầu cá không sánh được. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy dầu hạt lanh có hiệu quả vừa là thuốc nhuận tràng vừa là thuốc chống tiêu chảy ở chuột. Theo một nghiên cứu khác, nó cũng giúp cải thiện độ đặc của ruột ở những người mắc một số bệnh thận.
• Dầu cá: Ngoài khả năng liên quan đến sức khỏe tim và da, các nghiên cứu cho thấy dầu cá có thể đóng vai trò trong sự tăng trưởng và phát triển não bộ, đặc biệt là ở thai nhi. Dầu cá cũng được cho là góp phần giúp sáng mắt ở trẻ sơ sinh và có thể giúp tăng khả năng chống dị ứng của trẻ.

Tại sao nói dầu hạt lanh tốt hơn dầu cá?

Tuy cùng một lượng tiêu thụ nhưng dầu hạt lanh không cung cấp nhiều axit béo omega-3 như dầu cá, nhưng tại sao chúng ta vẫn nên chọn dầu hạt lanh?

Một điều đáng quan tâm mà nhiều người gặp phải khi bổ sung dầu cá hoặc thậm chí tăng lượng omega-3 bằng hải sản là mức thủy ngân có trong nhiều loại cá - đặc biệt là methyl thủy ngân, được một số loài cá hấp thụ từ việc ăn các sinh vật sống dưới nước khác.

Methyl thủy ngân gây ra các tác động xấu cho cơ thể con người, đặc biệt là khả năng gây rối loạn hệ thống thần kinh trung ương và hệ thống tim mạch, dẫn đến các hệ lụy sau:

• Một trong những tác dụng phụ khó chịu của việc tiêu thụ dầu cá là chảy máu. Cụ thể là chảy máu nướu răng và chảy máu cam. Tiêu thụ quá nhiều dầu cá làm giảm quá trình đông máu ở người trưởng thành khỏe mạnh.
• Dầu cá có thể gây ngộ độc vitamin A. Độc tính vitamin A gây ra cảm giác chóng mặt, buồn nôn, đau khớp và kích ứng da trong thời gian ngắn và dẫn đến những tác động lâu dài như tổn thương gan và thậm chí là suy gan.
• Khi dùng dầu cá với liều lượng cao sẽ gây ra tác dụng phụ phổ biến là tiêu chảy. Ngoài ra tiêu chảy còn có thể dẫn đến việc cơ thể mất nước nghiêm trọng và bạn có thể phải nhập viện.

Do đó, việc bổ sung dầu hạt lanh thường là lựa chọn cho những người muốn bổ sung axit béo omega-3 vào chế độ ăn uống mà không sợ rủi ro mắc phải thủy ngân.

Tóm lại, dầu hạt lanh mang lại những lợi ích riêng cho sức khỏe đường tiêu hóa và có thể là một cách tốt để tăng cường axit béo omega-3 ALA cho những người bị dị ứng cá hoặc theo chế độ ăn thuần chay.

Nếu bạn muốn dùng thử dầu hạt lanh hoặc dầu cá để cải thiện sức khỏe, tốt nhất bạn vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước.

Hà My

Nguồn tham khảo: onegreenplanet.org