Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Thanh Hương
Mặc định
Lớn hơn
Sau khi nhiễm Covid-19, bị cảm hay mắc chứng rối loạn vị giác, nhiều người vẫn phải đối mặt với tình trạng mất vị giác. Tình trạng này khiến người bệnh chán ăn, sụt cân, thiếu hụt dinh dưỡng. ậy khi mất vị giác nên ăn gì để vừa đảm bảo dinh dưỡng, vừa kích thích cảm nhận vị giác trở lại?
Bạn cảm thấy đồ ăn trở nên nhạt nhẽo, khó nuốt và không còn hứng thú với bữa ăn như trước? Đây là triệu chứng mất vị giác, một tình trạng thường gặp sau nhiễm Covid-19, bị cảm hay mắc chứng rối loạn vị giác. Khi vị giác bị suy giảm, chế độ ăn uống cần được điều chỉnh để vừa đảm bảo năng lượng, vừa hỗ trợ phục hồi vị giác. Bài viết dưới đây sẽ gợi ý mất vị giác nên ăn gì và các nguyên tắc ăn uống khoa học để cải thiện tình trạng này hiệu quả.
Khi bị mất vị giác, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng giúp hỗ trợ phục hồi cảm giác vị giác và tăng cường sức khỏe tổng thể. Tăng cường các thực phẩm giàu vitamin A, C và kẽm là nguyên tắc đầu tiên cần lưu ý. Các chất này góp phần nâng cao chức năng miễn dịch và thúc đẩy quá trình tái tạo niêm mạc mũi, miệng, những cơ quan trực tiếp liên quan đến khả năng cảm nhận vị giác. Thiếu hụt kẽm có thể ảnh hưởng đến vị giác và khứu giác, đặc biệt ở người cao tuổi.
Bên cạnh đó, người bị mất vị giác cũng nên ưu tiên các thực phẩm dễ ăn, có vị đậm và thơm tự nhiên như các loại trái cây có múi, gia vị thiên nhiên. Những thực phẩm này giúp kích thích các đầu dây thần kinh cảm nhận vị giác và khứu giác, tạo cảm giác ngon miệng hơn.
Khi chế biến bữa ăn cho người bị mất vị giác, bạn có thể chia thành những khẩu phần nhỏ. Người bệnh nên ăn thành nhiều bữa trong ngày thay vì gượng ép ăn quá nhiều cùng lúc.
Khi mất vị giác, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp giúp kích thích và hỗ trợ phục hồi chức năng vị giác.
Rau quả giàu vitamin C như cam, quýt, bưởi, kiwi không chỉ cung cấp vitamin C cần thiết để tăng cường hệ miễn dịch. Chúng còn giúp làm sạch niêm mạc mũi, miệng, giảm viêm và hỗ trợ các đầu dây thần kinh vị giác hoạt động hiệu quả hơn.
Thực phẩm giàu kẽm như hàu, hạt bí, thịt nạc đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phục hồi vị giác. Kẽm là khoáng chất cần thiết cho hoạt động của các tế bào cảm nhận vị giác trên lưỡi và niêm mạc miệng. Thiếu kẽm được chứng minh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến mất hoặc giảm vị giác.
Mất vị giác nên ăn gì? Câu trả lời chính là các thực phẩm kích thích vị giác tự nhiên như gừng, tỏi, chanh và bạc hà. Chúng giúp làm tăng sự nhạy bén của các thụ thể vị giác và khứu giác. Mùi thơm và vị cay nhẹ từ những gia vị này giúp kích thích các dây thần kinh, tạo cảm giác ngon miệng và giảm cảm giác chán ăn khi mất vị giác.
Thực phẩm giàu vitamin A như cà rốt, khoai lang và gan có tác dụng bảo vệ niêm mạc, hỗ trợ tái tạo tế bào vị giác và cải thiện chức năng cảm nhận mùi vị. Vitamin A còn góp phần nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp và đường tiêu hóa.
Thực phẩm giàu protein như cá, trứng và đậu hũ giúp cung cấp các axit amin thiết yếu cho việc duy trì chức năng của hệ thần kinh, bao gồm cả các dây thần kinh liên quan đến vị giác. Protein còn hỗ trợ phục hồi thể lực, giúp người bệnh nhanh hồi phục hơn sau khi mất vị giác.
Ngoài tìm hiểu mất vị giác nên ăn gì, bạn cũng nên biết cách chế biến thực phẩm phù hợp với người bệnh. Khi nấu ăn, bạn có thể sử dụng gia vị thiên nhiên như gừng, tỏi, chanh, bạc hà thay cho gia vị công nghiệp. Chúng giúp tăng hương vị của món ăn mà không chứa chất bảo quản hay các thành phần hóa học.
Ngoài ra, bạn nên ưu tiên nấu chín mềm các loại thực phẩm. Các món canh, hầm, súp giúp dễ tiêu hóa, giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng. Các món ăn hấp, luộc hoặc kho mềm sẽ phù hợp hơn so với các món chiên rán, xào nhiều dầu mỡ.
Mỗi nhóm thực phẩm sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất khác nhau. Vì thế việc kết hợp đa dạng các loại thực phẩm giàu dưỡng chất trong từng bữa ăn cũng rất cần thiết.
Ngoài mất vị giác nên ăn gì, nhiều người bệnh cũng muốn biết mất vị giác không nên ăn gì. Khi bị mất vị giác, có một số loại thực phẩm không nên ăn vì có thể khiến tình trạng trở nên tệ hơn như:
Người bệnh nên uống đủ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày để tránh khô miệng và niêm mạc. Nếu không khí trong phòng quá khô, có thể sử dụng máy tạo độ ẩm để bảo vệ lớp niêm mạc mũi miệng luôn trong trạng thái ẩm thích hợp.
Bên cạnh đó, người bệnh cần đánh răng đều đặn 2 lần mỗi ngày, kết hợp súc miệng bằng nước muối loãng hoặc nước súc miệng dịu nhẹ. Việc làm sạch bề mặt lưỡi cũng góp phần khôi phục khả năng cảm nhận mùi vị.
Stress và thiếu ngủ có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, làm chậm quá trình phục hồi vị giác. Vì vậy, người bệnh nên duy trì trạng thái thư giãn, ngủ đủ giấc mỗi ngày để cơ thể có điều kiện hồi phục nhanh chóng hơn.
Mất vị giác không chỉ gây ảnh hưởng đến khẩu vị mà còn tác động tiêu cực đến tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể. Việc chủ động tìm hiểu mất vị giác nên ăn gì là bước quan trọng giúp người bệnh xây dựng chế độ ăn phù hợp, hỗ trợ phục hồi chức năng vị giác. Bên cạnh đó, duy trì thói quen sinh hoạt điều độ và lối sống lành mạnh sẽ góp phần cải thiện hiệu quả triệu chứng. Trong trường hợp tình trạng mất vị giác kéo dài hoặc tiến triển nặng, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị theo nguyên nhân cụ thể.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Vũ Kiều Ngân
Tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có nhiều năm trong lĩnh vực dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.