Máy tán sỏi ngoài cơ thể là gì? Quy trình thực hiện tán sỏi ngoài cơ thể

Máy tán sỏi ngoài cơ thể là thiết bị y tế hiện đại sử dụng sóng xung kích hội tụ năng lượng cao để phá vỡ sỏi thành những viên nhỏ, sau đó được bài tiết ra ngoài theo đường niệu đạo khi đi tiểu. Phương pháp này được đánh giá cao bởi những ưu điểm nổi bật. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Sỏi niệu là gì?

Sỏi niệu là những viên sỏi cứng hình thành trong hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Sỏi niệu có thể được hình thành từ nhiều loại khoáng chất khác nhau, phổ biến nhất là canxi oxalate, axit uric và phosphate. Kích thước của sỏi niệu có thể dao động từ vài milimet đến vài centimet. Sỏi niệu nhỏ có thể tự ra ngoài theo đường niệu đạo khi đi tiểu, nhưng sỏi niệu lớn hơn có thể gây tắc nghẽn đường niệu, dẫn đến đau đớn dữ dội, buồn nôn, nôn mửa và nhiễm trùng.

Nguyên nhân hình thành sỏi niệu:

• Sự mất cân bằng các chất khoáng trong nước tiểu: Nước tiểu có chứa nhiều khoáng chất, nếu nồng độ của một số khoáng chất như canxi, oxalate, axit uric hoặc phosphate quá cao, chúng có thể kết tinh và tạo thành sỏi.
• Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ cao mắc sỏi niệu do di truyền.
• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống ít chất xơ, nhiều protein và natri có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi niệu.
• Uống ít nước: Uống không đủ nước có thể khiến nước tiểu cô đặc, tạo điều kiện cho sỏi hình thành.
• Béo phì: Béo phì có liên quan đến nguy cơ mắc sỏi niệu cao hơn.

Triệu chứng của sỏi niệu:

• Đau dữ dội ở vùng hông, lưng dưới hoặc bụng dưới: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của sỏi niệu. Cơn đau có thể lan xuống bẹn, đùi hoặc bộ phận sinh dục. Cơn đau do sỏi niệu có thể khiến bạn buồn nôn và nôn mửa.
• Tiểu rắt: Bạn có thể cảm thấy cần đi tiểu thường xuyên hơn bình thường, nhưng lượng nước tiểu mỗi lần đi tiểu lại rất ít.
• Tiểu buốt: Đi tiểu có thể gây ra cảm giác nóng rát hoặc đau buốt.
• Máu trong nước tiểu: Nước tiểu có thể có màu hồng, đỏ hoặc nâu do sỏi niệu làm trầy xước niêm mạc đường niệu.
• Sốt và rét run: Nếu sỏi niệu gây tắc nghẽn đường niệu và dẫn đến nhiễm trùng, bạn có thể bị sốt và rét run.

Máy tán sỏi ngoài cơ thể đã trở thành "cứu cánh" cho nhiều bệnh nhân sỏi tiết niệu, giúp họ thoát khỏi những cơn đau đớn và nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong phần tiếp theo sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về máy tán sỏi ngoài cơ thể. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp điều trị sỏi hiệu quả và an toàn này.

Máy tán sỏi ngoài cơ thể là gì?

Máy tán sỏi thận, sỏi tiết niệu ngoài da, hay còn gọi là máy tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL), là thiết bị y tế sử dụng sóng năng lượng cao để phá vỡ sỏi thận, sỏi niệu quản và sỏi bàng quang mà không cần phẫu thuật. Máy tán sỏi có hai dòng chính:

• Máy tán sỏi sử dụng điện thủy lực: Tạo ra sóng xung kích bằng cách nén và giải nén nước. Ưu điểm: Hiệu quả cao với sỏi cứng, chi phí thấp. Nhược điểm: Gây tiếng ồn lớn, có thể gây đau đớn cho bệnh nhân, tiềm ẩn nguy cơ tổn thương mô mềm xung quanh sỏi.
• Máy tán sỏi sử dụng điện từ trường: Tạo ra sóng điện từ bằng cách sử dụng các cuộn dây điện từ. Ưu điểm: Độ bền cao, an toàn hơn cho bệnh nhân, đặc biệt là độ ồn nhỏ hơn. Nhược điểm: Chi phí cao hơn, hiệu quả có thể thấp hơn với sỏi cứng.

Ứng dụng của máy tán sỏi:

• Tán sỏi thận có kích thước dưới 2cm: Hiệu quả cao, ít xâm lấn, an toàn.
• Tán sỏi niệu quản: Hiệu quả cao, ít xâm lấn, an toàn, đặc biệt là sỏi niệu quản 1/3 trên.
• Tán sỏi bàng quang: Hiệu quả cao, ít xâm lấn, an toàn, đặc biệt là sỏi bàng quang kích thước nhỏ.
• Tán sỏi mật: Hiệu quả cao với sỏi mật có kích thước dưới 1 cm.

Quy trình thực hiện tán sỏi ngoài cơ thể

Quy trình thực hiện tán sỏi ngoài cơ thể thường trải qua các bước sau:

• Bệnh nhân được kiểm tra sức khỏe tổng quát: Đo huyết áp, nhịp tim, kiểm tra chức năng tim, gan, thận,... Sau đó xác định vị trí và kích thước sỏi bằng cách sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như X-quang, siêu âm hoặc CT scan. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bệnh nhân về quy trình tán sỏi, các nguy cơ và biến chứng có thể xảy ra. Ngoài ra bệnh nhân cần chuẩn bị một số vật dụng cần thiết như: Quần áo thoải mái, nước uống, khăn giấy,...
• Bệnh nhân được gây tê hoặc tiêm thuốc an thần nhẹ để giảm đau. Mức độ gây tê tùy thuộc vào vị trí sỏi và sức khỏe của bệnh nhân.
• Thực hiện tán sỏi: Bệnh nhân được đưa vào phòng tán sỏi, sau đó nằm trên bàn tán sỏi, vị trí sỏi được xác định bằng máy siêu âm. Sóng xung kích được hội tụ vào vị trí sỏi, phá vỡ sỏi thành những viên nhỏ. Quá trình tán sỏi thường kéo dài từ 30 - 60 phút, tùy thuộc vào kích thước và độ cứng của sỏi. Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi đau đớn hoặc khó chịu trong quá trình tán sỏi.
• Sau khi tán sỏi, bệnh nhân được chụp X-quang hoặc siêu âm để kiểm tra kích thước và vị trí của các viên sỏi còn lại. Bệnh nhân có thể được kê đơn thuốc giảm đau và thuốc lợi tiểu, cần uống nhiều nước để giúp bài tiết sỏi ra ngoài. Bệnh nhân cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng sỏi.

Lưu ý: Quy trình tán sỏi ngoài cơ thể có thể thay đổi tùy theo từng bệnh viện và từng trường hợp cụ thể. Bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ trước, trong và sau khi tán sỏi. Tán sỏi ngoài cơ thể là phương pháp điều trị hiệu quả và ít xâm lấn, tuy nhiên, vẫn có thể xảy ra một số biến chứng như: Đau đớn, chảy máu, nhiễm trùng, sỏi residual,... Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi tán sỏi.

Máy tán sỏi ngoài cơ thể là phương pháp điều trị sỏi tiết niệu hiệu quả, ít xâm lấn và được đánh giá cao. Tuy nhiên, bệnh nhân cần được bác sĩ tư vấn kỹ lưỡng trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Hy vọng những thông tin trong bài viết hữu ích với bạn đọc.