Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Ngộ độc thuốc trừ sâu gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng của con người. Do đó, khi nhận thấy các triệu chứng bị ngộ độc, việc điều trị và cấp cứu là điều vô cùng quan trọng.
Vậy ngộ độc thuốc trừ sâu thường gây ra triệu chứng gì và nên có cách khắc phục ra sao?
Những loại thuốc trừ sâu thường được dùng để tiêu diệt sâu bọ nhưng do một lý do nào đó (uống, hít phải, tiếp xúc…) mà thuốc sẽ vào trong cơ thể và gây nhiễm độc, khiến cho cơ thể bị tổn thương. Thuốc khi được hấp thụ nhanh vào trong máu sẽ gây ra những triệu chứng ngộ độc rất nguy hiểm và nhanh chóng.
Do việc phát triển và sử dụng các loại thuốc trừ sâu ngày càng trở nên phổ biến nên nếu bị ngộ độc thuốc trừ sâu có thể dẫn đến chết người. Do đó, để tránh được nguy cơ tử vong, bệnh nhân bị ngộ độc cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Những triệu chứng khi bị ngộ độc thuốc trừ sâu từ nhẹ đến nặng gồm có rối loạn định hướng, mất ngủ, đau đầu, yếu cơ, nhìn mờ, chóng mặt, mắt đồng vận, liệt cơ, run cơ, đau bụng, tiêu chảy, thở rít, chẹn ngực, ho có đờm, rối loạn ý thức, co giật, hôn mê sâu, vệ sinh cá nhân không tự chủ, trụy mạch.
Triệu chứng của ngộ độc thuốc trừ sâu được chia làm 3 hội chứng thành phần là hội chứng nicotin, hội chứng muscarin và hội chứng thần kinh trung ương.
Acetylcholin có tác dụng kích thích hậu hạch phó giao cảm và tác động chủ yếu lên phế quản, cơ trơn gây co thắt ruột, cơ trơn bàng quang, co đồng tử và làm giảm phản xạ của đồng tử. Đồng thời gây kích thích đối với tuyến ngoại tiết như tăng tiết dịch ruột, nước bọt, nước mắt, mồ hôi, dịch phế quản… Bệnh nhân sẽ có cảm giác chẹn ngực, tức ngực, đau bụng, khó thở, buồn nôn, nôn, vệ sinh không tự chủ và tiêu chảy. Khi thăm khám, bệnh nhân sẽ bị suy hô hấp, lồng ngực căng kém di động, phổi có tiếng rì rào, phế nang giảm, ran rít, ran ẩm. Trên mạch có thể nghe thấy tiếng nhịp chậm của xoang, rối loạn nhịp thất.
Chính bởi sự tích tụ của các acetylcholin tại các bản vận động mà sẽ dẫn đến tình trạng bị rối loạn sự khử cực của những cơ vân gây giật cơ, co cứng cơ, liệt cơ. Trong đó bao gồm cơ hô hấp, da xanh tái, lạnh, huyết áp tăng, mạch nhanh, giãn đồng tử, vã mồ hôi.
Bệnh nhân khi bị ngộ độc thuốc trừ sâu sẽ lo lắng, bồn chồn, nói khó, rối loạn ý thức, nhược cơ toàn thân, hôn mê và mất phản xạ. Nếu bị ngộ độc nặng, trung tâm hô hấp và tuần hoàn sẽ bị ức chế dẫn đến trụy mạch, suy hô hấp, co giật và hôn mê sâu.
Nếu như bệnh nhân đến sớm kịp thời và chưa xuất hiện triệu chứng gì thì nên ưu tiên những biện pháp chống độc như tắm rửa, rửa dạ dày, gội đầu. Nếu bệnh nhân đến muộn, đã xuất hiện triệu chứng ngộ độc hay biến chứng thì nên ưu tiên sử dụng atropin và những biện pháp để hồi sức hô hấp tuần hoàn.
Hồi sức hô hấp chính là việc quan trọng hàng đầu và nên áp dụng song song với việc sử dụng atropin bởi nguyên nhân chính dẫn đến tử vong là suy hô hấp. Tùy thuộc vào tình trạng suy hô hấp mà bệnh nhân sẽ được áp dụng những biện pháp hồi sức hô hấp phù hợp. Tối thiểu nhất thì bệnh nhân cần phải được thở oxy thông qua sonde mũi. Nếu như cảm thấy cần thiết thì nên đặt nội khí quản để có thể hút đờm và thở máy hoặc bớp bóng để đảm bảo sự lưu thông khí.
Người bị ngộ độc thuốc trừ sâu rất dễ bị tiêu chảy, nôn mửa, không ăn uống được trong quá trình điều trị bệnh. Nếu bệnh nhân bị tụt huyết áp thì có thể đặt catheter tĩnh mạch để truyền dịch theo áp lực của tĩnh mạch trung tâm.
Nếu như bệnh nhân đã truyền đủ dịch mà vẫn bị tụt huyết áp thì hãy cho sử dụng dopamin 5 – 10 mcg/kg/phút.
Những biện pháp hồi sức tổng hợp, trong đó cần đặc biệt chú ý tới dinh dưỡng cho người bệnh. Bệnh nhân cần phải được bảo đảm năng lượng 2000Kcal trở lên. Trong vòng 24 giờ đầu tiên, bệnh nhân có thể sử dụng dinh dưỡng đơn thuần bởi bệnh nhân phải uống thuốc tẩy và than hoạt. Trong vòng 1 tuần đến 10 ngày, bệnh nhân cần tránh hấp thụ phospho hữu cơ tan được ở trong mỡ.
Trên đây là những vấn đề mà bạn nên lưu ý khi không may bị ngộ độc thuốc trừ sâu. Hy vọng mọi người sẽ nắm được cách xử lý kịp thời khi ở trong trường hợp này nhé.
Lê Hồng
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.