Ngoại tâm thu là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Ngoại tâm thu là một trong những tình trạng rối loạn nhịp tim khá phổ biến. Bệnh lý này được xem là lành tính và không cần phải can thiệp điều trị. Tuy nhiên, nếu bệnh ngoại tâm thu có liên quan đến các bệnh lý nền khác về tim mạch thì người bệnh cần được thăm khám và điều trị sớm. Trong bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ với bạn đọc những thông tin hữu ích về vấn đề ngoại tâm thu là gì và phương pháp điều trị.

Ngoại tâm thu là gì?

Ngoại tâm thu là gì? Ngoại tâm thu là một dạng rối loạn nhịp tim và được đặc trưng bởi các nhịp xuất hiện sớm bất thường không nằm trong sự kiểm soát của nút xoang. Các nhát bóp sớm có thể xuất hiện một cách đơn độc hoặc xuất hiện nhiều nhát và được nối tiếp với nhau bằng một khoảng nghỉ bù ngay sau đó.

Ngoại tâm thu thường xuyên xuất hiện ở những người bệnh có bệnh lý nền tiềm ẩn và cả ở người hoàn toàn khỏe mạnh. Đây là một tình trạng thường gặp và thường không phải là một mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, ngoại tâm thu có thể gây ra các biến chứng về tim mạch.

Tuỳ theo thời gian xuất hiện và số ngoại tâm thu liên tiếp mà ngoại tâm thu có những tên gọi khác nhau, cụ thể như sau:

• Ngoại tâm thu nhịp đôi: Khi có một ngoại tâm thu đi xen kẽ với một nhát xoang bình thường.
• Ngoại tâm thu nhịp 3: Khi có một ngoại tâm thu đi ngay sau mỗi 2 nhát xoang bình thường.
• Ngoại tâm thu cặp: Khi xuất hiện ngoại tâm thu 2 nhát liên tiếp.
• Ngoại tâm thu chuỗi: Xuất hiện từ 3 ngoại tâm thu liên tiếp trở lên.

Phân loại ngoại tâm thu

Bệnh ngoại tâm thu được phân thành 3 dạng phổ biến như sau:

Ngoại tâm thu thất: Ngoại tâm thu thất là khi nhịp đập bất thường xảy ra ở các buồng dưới của tim, gọi là thất. Ngoại tâm thu thất có thể nguy hiểm hơn vì nó có thể gây rối loạn nhịp tim nghiêm trọng và thậm chí dẫn đến các biến chứng như rối loạn nhịp tim nhanh hoặc ngừng tim.

Ngoại tâm thu nhĩ: Ngoại tâm thu nhĩ là khi một nhịp đập bất thường phát sinh từ các buồng trên của tim, gọi là nhĩ. Các ngoại tâm thu này thường ít nghiêm trọng hơn và thường không gây nguy hiểm lớn, trừ khi xuất hiện nhiều hoặc liên tục.

Ngoại tâm thu bộ nối: Là một dạng rối loạn nhịp tim hiếm gặp hơn so với ngoại tâm thu thất và ngoại tâm thu nhĩ. Ngoại tâm thu bộ nối thường bắt nguồn từ các xung điện bất thường phát sinh từ nút nhĩ thất - là nút dẫn truyền tín hiệu từ nút xoang đi xuống tâm thất. Theo các chuyên gia, hầu hết những trường hợp ngoại tâm thu bộ nối thường là lành tính, tuy nhiên nếu nó xuất hiện thường xuyên hơn kết hợp với các triệu chứng nghiêm trọng dần thì người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám sớm.

Nguyên nhân gây ra ngoại tâm thu thất là gì?

Ngoại tâm thu có thể xảy ra ở người mắc bệnh tim mạch và cả ở những người khoẻ mạnh. Bệnh ngoại tâm thu thường không xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ngoại tâm thu, chẳng hạn như:

• Căng thẳng và lo âu: Căng thẳng, lo lắng hoặc stress có thể làm tăng sản xuất các hormone gây kích thích tim, dẫn đến nhịp tim không đều.
• Tập thể dục quá mức: Các hoạt động thể thao cường độ cao có thể gây ra sự kích thích tạm thời cho tim, dẫn đến ngoại tâm thu.
• Rượu và thuốc lá: Sử dụng rượu bia hoặc thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim, bao gồm ngoại tâm thu.
• Caffeine: Việc tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể kích thích tim, gây ra nhịp đập bất thường.

Một số trường hợp hiếm gặp hơn, bệnh ngoại tâm thu có thể xảy ra do tăng huyết áp, thiếu máu, bệnh mạch vành, suy tim, suy giáp, cường giáp, trào ngược dạ dày - thực quản…

Triệu chứng của ngoại tâm thu là gì?

Ngoại tâm thu đôi khi có thể không có triệu chứng rõ ràng và được phát hiện chỉ qua các xét nghiệm tim hoặc khi ngoại tâm thu xuất hiện thường xuyên hơn, người bệnh có thể cảm thấy:

• Cảm giác tim đập mạnh hoặc không đều: Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của ngoại tâm thu là cảm giác tim đập mạnh, đập thình thịch hoặc không đều.
• Cảm giác hồi hộp - lo lắng: Người bệnh có thể cảm thấy tim ngừng đập một chút rồi lại tiếp tục đập, rối loạn nhịp tim, đập sớm hơn bình thường hoặc đập không đều. Điều này khiến người bệnh có cảm giác hồi hộp và lo lắng.
• Đau ngực: Triệu chứng này thường gặp ở những người bệnh bị ngoại tâm thu. Người bệnh có thể cảm thấy đau hoặc tức ngực khi tim đập không đều, có khi lan rộng từ vùng ngực đến vùng cổ.
• Mệt mỏi, khó thở: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, ngoại tâm thu có thể gây ra tình trạng mệt mỏi hoặc khó thở do lưu lượng máu không đủ.
• Đau bụng: Triệu chứng đau bụng do ngoại tâm thu có thể bị nhầm lẫn với biểu hiện của các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hoá.
• Nhanh có cảm giác muốn đi tiểu: Việc lạm dụng bia rượu hoặc chất kích thích là một trong những yếu tố dẫn đến ngoại tâm thu. Bên cạnh các triệu chứng có liên quan đến đau ngực, khó thở, rối loạn nhịp tim thì người bệnh sẽ có cảm giác nhanh mắc tiểu hơn.
• Đau đầu: Tình trạng rối loạn nhịp tim do ngoại tâm thu sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến lượng oxy và máu cung cấp đến não bộ. Do đó, người bệnh bị ngoại tâm thu có thể gặp phải triệu chứng đau đầu hay chóng mặt, thậm chí có thể ảnh hưởng đến công việc cũng như chất lượng cuộc sống.

Phương pháp điều trị ngoại tâm thu

Bên cạnh việc tìm hiểu về khái niệm ngoại tâm thu là gì, nhiều người cũng băn khoăn về biện pháp điều trị. Trong đa số các trường hợp, ngoại tâm thu không cần điều trị đặc biệt, đặc biệt là nếu tình trạng này xảy ra một cách thỉnh thoảng và không gây ra triệu chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu ngoại tâm thu gây khó chịu hoặc là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng, có thể cần phải điều trị.

Điều trị không dùng thuốc

Nếu ngoại tâm thu ở mức độ nhẹ, người bệnh sẽ được hướng dẫn điều chỉnh lối sống để cải thiện tình trạng bệnh bằng cách:

• Thay đổi lối sống: Cắt giảm căng thẳng, hạn chế uống caffein, rượu và thuốc lá có thể giúp giảm thiểu các cơn ngoại tâm thu.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin và khoáng chất, đặc biệt là kali và magie, có thể giúp cải thiện chức năng tim.
• Tập thể dục đều đặn: Việc duy trì một chế độ tập thể dục vừa phải giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim.

Điều trị bằng thuốc

Trong một số trường hợp, người bệnh bị ngoại tâm thu cần phải sử dụng thuốc điều trị, bao gồm:

• Thuốc chống rối loạn nhịp tim
• Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn gây bệnh.

Can thiệp y tế

Trong trường hợp ngoại tâm thu thất nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể cân nhắc các phương pháp can thiệp như:

• Can thiệp mạch vành;
• Thay van;
• Đốt điện tim;
• Đặt máy điều hoà nhịp tim.

Ngoại tâm thu là một tình trạng rối loạn nhịp tim khá phổ biến, nhưng trong đa số trường hợp, nó không quá nguy hiểm và có thể điều trị dễ dàng. Tuy nhiên, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng nào, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, ăn uống hợp lý và kiểm soát căng thẳng là cách tốt nhất để ngăn ngừa và giảm thiểu các cơn ngoại tâm thu.