Ngủ trưa tốt cho não như thế nào?

Ngủ trưa dường như trở thành thói quen xa xỉ của nhiều người, đặc biệt là nhân viên văn phòng bận rộn hay các bà mẹ bỉm sữa. Nhiều người quen thức trưa từ khi còn là học sinh sinh viên, và tiếp tục duy trì thói quen này khi đi làm. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cho biết ngủ trưa không đúng cách còn gây hại cho cơ thể. Bài viết này sẽ giải thích cho bạn hiểu ngủ trưa tốt như thế nào, nên ngủ trưa ra sao, từ đó giúp bạn tận dụng được lợi ích của việc ngủ trưa.

Lợi ích của việc ngủ trưa đối với não bộ

Duy trì khả năng nhận thức

Các chuyên gia cho biết, giấc ngủ trưa là điều cần thiết để duy trì chức năng nhận thức.

Theo Viện Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Quốc gia, giấc ngủ chất lượng và ngủ đủ giấc vào đúng thời điểm là điều cần thiết để tồn tại, tương tự như thức ăn, nước uống đối với cơ thể con người. Bên cạnh đó, ngủ đủ giấc giúp các tế bào thần kinh giao tiếp với nhau, góp phần loại bỏ độc tố trong não tích tụ khi con người thức giấc.

Giấc ngủ trưa là điều cần thiết để duy trì chức năng nhận thức

Tăng khả năng ghi nhớ

Các nhà khoa học phát hiện ra rằng những người ngủ trưa từ 30 đến 90 phút có khả năng nhớ từ tốt hơn và đây cũng là biểu hiện của trí nhớ tốt so với những người không ngủ trưa hoặc ngủ trưa lâu hơn 90 phút. Những người chợp mắt trong 30 đến 90 phút vàng đó cũng có khả năng vẽ hình ảnh tốt hơn, một dấu hiệu khác của việc nhận thức tốt.

Theo Gamaldo, M.D., giám đốc y tế của Trung tâm Rối loạn Giấc ngủ Johns Hopkins, cho biết, một giả thuyết giải thích khả năng nhận thức kém ở những người ngủ trưa lâu hơn là việc nghỉ ngơi nhiều hơn vào ban ngày có thể là dấu hiệu của việc người đó có chứng rối loạn giấc ngủ ban đêm. Khi đó, họ phải ngủ bù vào ban ngày, tức là nhiều hơn 90 phút, nhưng việc ngủ lâu như vậy có thể dẫn đến các vấn đề về nhận thức.

Cải thiện sự tập trung

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng giấc ngủ ngắn có thể giúp bộ não của chúng ta trở nên minh mẫn hơn và nâng cao nhận thức. Một nghiên cứu đã phân tích mỗi quan hệ giữa tỷ lệ tai nạn xe hơi xảy ra với những người lái xe ca đêm và có giấc ngủ ngắn. Nghiên cứu chỉ ra rằng ngủ trưa trước ca đêm làm giảm gần 50% tỷ lệ tai nạn xe hơi. Tuy nhiên, nếu thức xuyên đêm thì lại làm độ tập trung giảm đi. Chẳng hạn như việc học xuyên đêm để chuẩn bị một bài kiểm tra vào đêm hôm trước làm giảm gần 40% khả năng tiếp thu thông tin của não bộ vào ngày hôm sau.

Những giấc ngủ ngắn có thể giúp bộ não của chúng ta trở nên minh mẫn hơn và nâng can khả năng tập trung

Tại sao giấc ngủ trưa ngắn lại tốt cho não bộ?

Cơn buồn ngủ thường tăng lên vào ban ngày và gây ra tình trạng suy giảm khả năng nhận thức. Những giấc ngủ ngắn có thể giúp làm giảm tình trạng này bằng cách giảm thiểu áp lực cân bằng nội môi trong giấc ngủ mà đây là do việc tích tụ adenosine gây ra. Adenosine là sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất của tế bào và mức độ của nó tăng lên theo thời gian thức. Giấc ngủ ngắn làm giảm mức adenosine trong cơ thể một cách hiệu quả, từ đó giúp chúng ta giảm cảm giác buồn ngủ, cải thiện sự tỉnh táo của chúng ta.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng bán cầu não phải hoạt động tích cực hơn nhiều so với bán cầu não trái trong khi chúng ta ngủ trưa. Bán cầu não phải giúp kiểm soát sự chú ý, trí nhớ và lý luận. Khi ngủ trưa, bán cầu não phải được kích hoạt, dọn sạch các khu vực lưu trữ tạm thời, do đó nó sẵn sàng tiếp nhận thêm thông tin. Ngoài ra, những ký ức được lưu trữ trong vùng lưu trữ tạm thời sẽ được chuyển sang vùng lưu trữ dài hạn, giúp chúng ta ghi nhớ lâu hơn.

Giấc ngủ ngắn làm giảm mức adenosine trong cơ thể một cách hiệu quả, từ đó giúp chúng ta nâng cao khả năng tập trung

Lưu ý khi ngủ trưa

Mặc dù ngủ trưa có lợi nhưng không phải chúng ta có thể ngủ bất cứ thời điểm và muốn ngủ bao nhiêu thì ngủ. Dưới đây là những lưu ý giúp chúng ta có những giấc ngủ trưa hiệu quả hơn.

• Thời gian ngủ trưa: Các nhà khoa học cho biết thời gian tốt nhất để ngủ trưa là từ 1 đến 4 giờ chiều. Ngủ trưa vào thời điểm này trong ngày sẽ mang lại cho bạn nhiều lợi ích nhất cho não bộ.
• Độ dài giấc ngủ: Ngủ trưa bao nhiêu là đủ? Giấc ngủ trưa lý tưởng nhất nên kéo dài từ 20 đến 40 phút để tránh cảm giác uể oải ngay sau khi bạn thức dậy, hoặc nhiều nhất là từ 30 - 90 phút. Những giấc ngủ ngắn như vậy cũng đảm bảo việc bạn không thức nhiều vào ban đêm.

Như vậy, bài viết đã giúp các bạn hiểu lý do tại sao chúng ta cần ngủ trưa và nên ngủ trưa như thế nào để đảm bảo não bộ có những lợi ích nhất định từ những giấc ngủ trưa. Nếu các bạn có thói quen thức trưa, hãy luyện tập ngủ trưa, ít nhất 20 phút, để làm mới lại bộ não trước khi bắt tay vào công việc buổi chiều.

Tuyết Linh

Nguồn tham khảo: Johns Hopkins