Nguyên nhân gây vỡ bàng quang là gì và cách phòng tránh như thế nào?

Bàng quang có hình cầu, màu hồng hoặc nâu đậm. Khi rỗng thì bàng quang có kích thước khoảng 5cm và khi chứa nước tiểu sẽ tăng lên khoảng 15cm. Vỡ bàng quang là một loại cấp cứu niệu khoa cần phải được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời để tránh trường hợp nguy hiểm có thể xảy ra.

Tổng quan về vỡ bàng quang

Bàng quang là một bộ phận có nhiệm vụ lưu trữ nước tiểu và thường có hình cầu. Bộ phận này nằm bên trong tiểu khung, bên ngoài phúc mạc. Dung tích bàng quang trung bình của người trưởng thành là 250ml đến 350ml. Thành bàng quang chứa một lượng lớn collagen, có tính đàn hồi và linh hoạt. Vì vậy, sức chứa tối đa có thể tăng thêm khoảng 300% so với ngưỡng trung bình.

Có 3 dạng chấn thương bàng quang cơ bản dẫn đến vỡ hoặc thủng bàng quang bao gồm:

• Vỡ bàng quang trong phúc mạc: Chấn thương trực tiếp vào vùng bụng dưới rốn, bàng quang chứa đầy nước. Vùng thành bàng quang lúc này mỏng hơn, đặc biệt là ở vị trí đỉnh. Khi chịu lực tác động mạnh ở khu vực dưới rốn sẽ khiến bàng quang dễ bị vỡ tại vị trí đỉnh, khiến phúc mạc bị rách và nước tiểu rỉ vào ổ phúc mạc.
• Vỡ bàng quang ngoài phúc mạc: Khi bàng quang không chứa nhiều nước thì vùng cổ bàng quang sẽ đóng vai trò như một điểm cố định liên kết với nhiều bộ phận xung quanh, tạo thành một sàn cố định bám vào vùng xương chậu. Nếu xương chậu bị gãy hoặc dây chằng bị đứt sẽ dễ khiến bàng quang bị rách và nước tiểu chảy ra ngoài phúc mạc.
• Vỡ bàng quang kết hợp: Chấn thương kết hợp xảy ra cả bên ngoài và bên trong phúc mạc.

Nguyên nhân của tình trạng vỡ bàng quang

Vỡ hoặc chấn thương bàng quang xảy ra khi cơ thể chịu một lực tác động mạnh vào bàng quang. Chẳng hạn như chấn thương do tai nạn giao thông, bị vật sắc nhọn đâm, ngã từ trên cao, lượng nước tiểu quá nhiều…

• Nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Bệnh lý ác tính.
• Thói quen uống rượu bia.
• Biến chứng sỏi đường tiết niệu và bàng quang.
• Bệnh bí tiểu mãn tính.
• Phụ nữ thường sinh con qua đường âm đạo.

Ngoài ra còn có nguy cơ vỡ bàng quang trong một số ca phẫu thuật như phẫu thuật vùng xương chậu, đặt ống niệu đạo…

Vỡ bàng quang có những triệu chứng gì?

Các triệu chứng sẽ bắt đầu xuất hiện sau các yếu tố nguy cơ xuất hiện ở vùng hạ vị như chấn thương xương chậu, bàng quang… Vỡ bàng quang dễ dẫn đến sốc chấn thương kèm theo một số triệu chứng đặc trưng như:

• Muốn đi tiểu nhưng không thể đi tiểu bình thường hoặc chỉ rỉ ra một lượng nhỏ nước tiểu.
• Cơn đau xuất hiện ở vùng hạ vị.
• Ngay cả khi đặt anode thì nước tiểu vẫn không chảy ra ngoài hoặc ra rất ít.
• Phát hiện tổn thương vùng bàng quang khi thực hiện chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang có tiêm chất cản quang hoặc siêu âm.
• Nước tiểu trộn lẫn với máu.

Xử lý vỡ bàng quang như thế nào?

Để hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm cũng như bảo vệ tính mạng cho người bệnh thì bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp, kỹ thuật xử lý phù hợp, cấp cứu kịp thời.

Chống sốc ban đầu

Khi bàng quang bị vỡ người bệnh thường bị sốc. Chính vì vậy trong những trường hợp cấp cứu, bác sĩ thường sử dụng các biện pháp chống sốc. Trong tình huống khẩn cấp này bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ nhịp thở, huyết áp và các chỉ số liên quan khác.

Xử lý vỡ bàng quang trong phúc mạc

Nếu bệnh nhân bị thủng bàng quang trong phúc mạc thì bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật vùng bụng để khâu lại vùng bàng quang bị rách, đồng thời kiểm tra kỹ hơn vùng bụng bị tổn thương và tiến hành dẫn lưu bàng quang nếu cần thiết.

Ngoài ra, bác sĩ đôi khi sẽ thực hiện nội soi ổ bụng để khâu bàng quang. Kỹ thuật này làm giảm tỷ lệ tử vong nhiều hơn so với mổ phanh nhưng chỉ được áp dụng trong một số trường hợp nhất định.

Xử lý vỡ bàng quang ngoài phúc mạc

Nếu bệnh nhân bị vỡ bàng quang ngoài phúc mạc và bị đa chấn thương, bác sĩ thường lựa chọn phẫu thuật để điều trị. Sau khi phẫu thuật mở bụng, bác sĩ sẽ khâu lại phần lỗ thủng trong bàng quang của bạn.

Nếu tình trạng vỡ bàng quang ngoài phúc mạc không nghiêm trọng thì bệnh nhân có thể được điều trị nội khoa. Theo đó, bệnh nhân sẽ được đặt ống thông niệu đạo lưu và dùng kháng sinh liều cao trong 1 đến 2 tuần.

Sau khi điều trị, bệnh nhân sẽ được theo dõi chặt chẽ để kiểm tra mức độ tiến triển. Nếu bàng quang vẫn còn thoát nước, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật để khâu lại lỗ bị thủng.

Với những trường hợp tổn thương bàng quang phức tạp, việc khâu bàng quang cần được thực hiện càng sớm càng tốt để hạn chế tổn thương lan rộng ra hậu môn, trực tràng.

Phòng tránh tình trạng vỡ bàng quang như thế nào?

Để hạn chế tình trạng bàng quang bị vỡ bạn cần cố gắng tránh các chấn thương bên ngoài và không để bàng quang chứa quá nhiều nước.

• Tránh các chấn thương: Nếu bạn làm việc trong một môi trường độc hại, nguy hiểm thì bạn phải trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ. Ngoài ra, khi tham gia giao thông bạn cần chấp hành luật giao thông như không chạy quá tốc độ, đội mũ bảo hiểm, không lái xe sau khi uống rượu bia, không đi ngược chiều...
• Không để bàng quang chứa quá nhiều nước: Trong mọi trường hợp bạn không nên nhịn tiểu quá lâu, đặc biệt là khi sử dụng rượu bia. Ngoài ra trước khi đi tàu, xe bạn hãy đi vệ sinh trước để tránh tình trạng nhịn tiểu lâu gây vỡ bàng quang.

Trên đây là những thông tin về nguyên nhân gây nên vỡ bàng quang mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng với những chia sẻ trên đã giúp bạn biết được nguyên nhân gây nên tình trạng này là gì cũng như biết được cách điều trị và phòng tránh bệnh để sức khoẻ của bạn luôn được đảm bảo tốt.

Xem thêm: Sỏi bàng quang uống thuốc gì mau khỏi? Biện pháp phòng ngừa