Nhiệt độ thích hợp bảo quản vắc xin là bao nhiêu?

Bảo quản vắc xin dưới nhiệt độ thích hợp là một phần quan trọng của quá trình sản xuất và phân phối vắc xin. Bởi chỉ một biến đổi nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến công dụng của vắc xin. Chính vì thế, việc hiểu và tuân thủ nghiêm ngặt về nhiệt độ bảo quản vắc xin là cực kỳ quan trọng để đảm bảo rằng vắc xin vẫn giữ được hiệu quả và an toàn khi sử dụng.

Nhiệt độ bảo quản vắc xin là bao nhiêu?

Trong quá trình vận chuyển và bảo quản, vắc xin được sắp xếp và lưu trữ trong các thiết bị chuyên dụng như thùng lạnh của xe tải đặc chủng, phích vắc xin, hòm lạnh, tủ lạnh và kho lạnh, tạo thành một hệ thống liên tục được gọi là dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin. Việc kiểm tra nhiệt độ trong tủ lạnh hoặc kho lạnh được thực hiện hai lần mỗi ngày: Lần đầu vào buổi sáng và lần thứ hai vào buổi chiều trước khi kết thúc ca làm việc. Điều này đảm bảo rằng vắc xin luôn được bảo quản trong dải nhiệt độ từ +2 đến +8 độ C.

Trong trường hợp nhiệt độ quá thấp (dưới +2 độ C), cần điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh để tăng lên. Một số loại vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ thấp, và nếu bị đông lạnh có thể gây hỏng. Nếu phát hiện nhiệt độ quá thấp, cần kiểm tra xem vắc xin có bị đông lạnh không. Trong trường hợp này, thực hiện "nghiệm pháp lắc" để kiểm tra xem vắc xin còn có hiệu lực hay không. Nếu sau khi lắc vắc xin xuất hiện hiện tượng vẩn đục hoặc lắng cặn, thì có thể vắc xin đã bị hỏng và cần phải được hủy bỏ để đảm bảo an toàn.

Nếu nhiệt độ bảo quản vắc xin quá cao (trên +8 độ C), cần điều chỉnh nhiệt độ xuống để đảm bảo an toàn. Trong trường hợp không thể duy trì nhiệt độ ổn định trong khoảng từ +2 đến +8 độ C, vắc xin cần được chuyển đến một nơi bảo quản khác cho đến khi tủ lạnh hoặc kho lạnh được sửa chữa và đảm bảo chất lượng vắc xin.

Nhiệt độ bảo quản vắc xin có thực sự quan trọng?

Vắc xin là một loại sinh phẩm y tế cực kỳ nhạy cảm, đòi hỏi các điều kiện về nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm,... rất khắt khe. Nếu nhiệt độ bảo quản vắc xin không được đảm bảo, có thể khiến vắc xin mất đi một phần hoặc toàn bộ hiệu lực, dẫn đến giảm hoặc mất khả năng bảo vệ cơ thể người tiêm chống lại bệnh tật. 

Mất đi hiệu lực và chất lượng vắc xin là một vấn đề không thể khôi phục được, ngay cả khi vắc xin được đưa trở lại điều kiện bảo quản lý tưởng theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Do đó, việc bảo quản vắc xin ở các điều kiện nhiệt độ chính xác ngay từ khi xuất xưởng được coi là cực kỳ quan trọng để duy trì toàn bộ hiệu lực của vắc xin cho đến thời điểm sử dụng. Mọi sai sót trong quá trình bảo quản không thể sửa chữa và do đó không được phép xảy ra.

Điều kiện bảo quản vắc xin phụ thuộc vào bản chất của từng loại vắc xin, cũng như các thành phần trong vắc xin cũng quyết định điều kiện bảo quản nghiêm ngặt. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và sự liên kết giữa các kháng nguyên trong vắc xin. Hơn nữa, một số thành phần trong vắc xin có thể dễ dàng bị biến tính khi nhiệt độ bảo quản vượt quá ngưỡng cho phép, ví dụ như chất hấp phụ muối nhôm, một thành phần phổ biến trong nhiều loại vắc xin, dễ bị biến tính khi gặp nhiệt độ đông lạnh.

Theo nghiên cứu của Kumar và đồng nghiệp vào năm 1982, nhiệt độ bảo quản vắc xin có thể tồn tại ở nhiệt độ 35⁰C trong vài tuần, nhưng khi nhiệt độ tăng lên 45⁰C, hiệu lực của vắc xin giảm 5% mỗi ngày trong hai tuần đầu tiên bảo quản. Khi tiếp xúc với nhiệt độ 60⁰C, vắc xin hoàn toàn mất hiệu lực sau ba đến năm giờ. Ngược lại, khi được bảo quản ở -30⁰C trong 12 giờ, vắc xin uốn ván mất khoảng 30% hiệu lực.

Bảo quản vắc xin thế nào khi di chuyển xa?

Trong quá trình vận chuyển và lưu trữ, vắc xin luôn phải được sắp xếp và bảo quản trong các thiết bị chuyên dụng như thùng lạnh của xe tải lạnh, hòm lạnh, tủ lạnh, phích vắc xin,… và được duy trì ở nhiệt độ từ +2⁰C đến +8⁰C. Điều này đảm bảo rằng vắc xin được giữ ở điều kiện lý tưởng để duy trì chất lượng và hiệu quả của nó.

Ngoài ra, việc bảo quản vắc xin cũng cần phải tuân thủ một cách nghiêm ngặt về nhiệt độ, không chỉ trong quá trình vận chuyển mà còn khi lưu trữ tại các cơ sở y tế. Bất kỳ biến động nhiệt độ nào có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và hoạt tính của vắc xin, làm giảm hiệu quả bảo vệ và khả năng phòng bệnh của nó.

Đặc biệt, việc bảo quản vắc xin khi di chuyển xa ở nhiệt độ không phù hợp trong thời gian dài có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về chất lượng và tác dụng của vắc xin. Do đó, cần lưu ý và tuân thủ nghiêm ngặt nhiệt độ khi vận chuyển và bảo quản vắc xin, nhằm đảm bảo rằng vắc xin vẫn đảm bảo được hiệu quả phòng bệnh và an toàn cho người sử dụng.

Nhiệt độ bảo quản vắc xin đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng và hiệu quả của chúng. Việc tuân thủ các quy định về nhiệt độ không chỉ trong quá trình vận chuyển mà còn khi lưu trữ tại các cơ sở y tế là điều cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả của vắc xin.

Xem thêm: Những điều cần biết về Cold Chain trong bảo quản vaccine