Ở thời kỳ 3 tháng cuối - giai đoạn được coi “nước rút” của các mẹ bầu, tiểu đường thai kỳ luôn là nỗi lo thường trực. Vậy dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối có dễ nhận biết hay không và làm thế nào để ngăn ngừa hoặc cải thiện tình trạng này, đảm bảo sức khỏe cả mẹ bầu và thai nhi?
Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ hay còn gọi là đái tháo đường thai kỳ là một hiện tượng bệnh lý thường gặp ở phụ nữ mang thai, khi xảy ra sự rối loạn dung nạp glucose, khiến lượng đường trong máu cao hơn mức bình thường. Theo ước tính, có khoảng 2-10% phụ nữ mang thai gặp phải hội chứng này.
Dựa theo chỉ số trung bình sau đây, mẹ bầu có thể xác định được tình trạng cơ thể của mình.
- Chỉ số đường huyết đo được lúc đói không quá 92 mg/dl (5.1 mmol/l).
- Chỉ số đường huyết đo được sau ăn 1 giờ không quá 180 mg/dl (10 mmol/l).
- Chỉ số đường huyết đo được sau 2 giờ không quá ≤ 153 mg/dl (8.5 mmol/l).
Nếu có 2 kết quả bằng hay hơn giới hạn trên, mẹ bầu được xác định mắc tiểu đường thai kỳ.
Tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối khá thường gặp ở các bà bầu
Tiểu đường thai kỳ có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào, song có thể nhận biết rõ nét nhất là ở 3 tháng cuối. Do đó, ở tam cá nguyệt thứ 3, mẹ bầu cần để ý kỹ đến những thay đổi trên cơ thể, khám định kỳ để sớm có sự điều chỉnh phù hợp.
Dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối và nguyên nhân
Một số dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối được các bác sĩ sản khoa chỉ ra như sau:
Khát nước thường xuyên
Nếu mẹ bầu cảm thấy nhu cầu uống nước tăng lên quá nhiều, ngay cả khi không ăn, uống đồ mặn, ngọt thì hãy nghĩ ngay đến khả năng bị tiểu đường thai kỳ.
Mệt mỏi, uể oải
Đối với mẹ bầu 3 tháng cuối, mệt mỏi diễn ra thường xuyên, thế nên dấu hiệu này thường không tiêu biểu cho bệnh lý tiểu đường. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ hơn, mẹ bầu bị tiểu đường sẽ cảm nhận được sự uể oải luôn thường trực ngay cả khi chỉ vận động nhẹ nhàng. Nguyên nhân là do lượng đường trong máu không được vận chuyển vào các tế bào, khiến cơ thể bị thiếu hụt năng lượng, gây mệt mỏi.
Khô miệng
Không chỉ khát nước, mẹ bầu bị tiểu đường còn thấy bị khô họng và khô miệng.
Đi tiểu thường xuyên
Khi mang bầu, cơ thể người mẹ thường muốn đi tiểu thường xuyên, với tiểu đường thai kỳ, hiện tượng này xảy ra với tần suất nhiều hơn.
Ngoài những dấu hiệu trên, các mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ cũng có một số biểu hiện khác như: sụt cân mà không rõ nguyên nhân, hay bị mờ mắt, vùng kín bị ngứa….
Mệt mỏi, uể oải là một trong những dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối
Theo lý giải của các bác sĩ sản khoa, thông thường, tụy tạng sẽ sản xuất ra insulin để điều hòa lượng đường trong máu. Tuy nhiên, khi mẹ bầu mang thai, nhau thai sẽ tạo ra nội tiết tố để phát triển, ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin. Ở tam cá nguyệt thứ 3, em bé trong bụng lớn nhanh hơn, nếu cơ thể người mẹ không đáp ứng được nhu cầu sẽ khiến tụy tạng không cung cấp đủ insulin cần thiết làm cho lượng đường trong máu tăng cao.
Tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối nguy hiểm thế nào?
Là một bệnh lý khá thường gặp, tuy nhiên không nên xem nhẹ tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối, bởi gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của cả mẹ bầu và thai nhi.
Những ảnh hưởng đến mẹ bầu
Trên thực tế, với những mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối thường đối mặt với những nguy cơ sau:
- Sinh non: Nguyên nhân dẫn đến sinh non là do việc kiểm soát glucose huyết không ổn, dẫn đến nhiễm trùng tiết niệu, tăng huyết áp và tiền sản giật.
- Tăng huyết áp: Tăng huyết áp trong thai kỳ gây ra tiền sản giật, sản giật, tai biến mạch máu não... Theo thống kê, tỷ lệ phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ bị tiền sản giật lên tới 12%.
- Nhiễm khuẩn niệu: Việc kiểm soát glucose huyết tương không tốt sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn niệu. Việc mất cân bằng glucose huyết tương nếu không được điều trị kịp thời sẽ dễ dẫn tới viêm đài bể thận cấp hoặc gặp các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng ối, sinh non...
Ngoài ra, mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ còn dễ ảnh hưởng đến thận, làm mất chức năng bài tiết, tác động xấu tới thần kinh, thị lực...
Tiểu đường thai kỳ khiến mẹ bầu thường xuyên bị tăng huyết áp
Những ảnh hưởng đến thai nhi
Không chỉ gây những tác động xấu đến cơ thể mẹ bầu, bệnh lý này còn ảnh hưởng không nhỏ tới thai nhi. Cụ thể:
Thai to quá mức: Thai nhi tăng trưởng quá mức vào 3 tháng cuối kỳ là hậu quả của việc lượng glucose ở máu của người bị chuyển vào thai nhi. Sau đó tuyến tuỵ của thai nhi bị kích thích bài tiết insulin chuyển hoá năng lượng quá mức khiến thai nhi lớn hơn bình thường.
Các bệnh lý ở trẻ sơ sinh: Trường hợp này chiếm 20% ở trẻ sơ sinh có thai kỳ tiểu đường làm hạ glucose huyết tương để lại các bệnh lý chuyển hoá ở trẻ.
Ngoài ra, một số trường hợp trẻ sơ sinh còn xuất hiện tình trạng tăng hồng cầu gây vàng da hoặc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển của trẻ trong tương lai.
Làm gì khi phát hiện mắc tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối?
Khi biết chính xác bản thân mắc tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu không nên quá hoang mang, tình trạng này hoàn toàn có thể được cải thiện nếu tuân thủ một số nguyên tắc về ăn uống và chế độ sinh hoạt.
Kiểm soát đường huyết thường xuyên
Để chủ động trong việc kiểm soát sức khỏe, mẹ bầu nên mua máy đo đường huyết cá nhân tại nhà và học cách sử dụng từ các nhân viên y tế. Nếu đường huyết cao hơn mức cho phép nhiều lần, mẹ bầu nên điều chỉnh lại chế độ ăn uống, luyện tập hoặc liên hệ ngay với bác sĩ sản khoa để được nghe tham vấn.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Một nguyên tắc cần tuân thủ đối với các mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối là nên cân đối lượng chất bột đường nạp vào cơ thể. Thực phẩm giàu chất bột đường là cơm, bánh mì, nui, bún, phở, mì gói, bánh quy, khoai, sắn... Do đó, mẹ bầu nên tham vấn ý kiến bác sĩ để có sự điều chỉnh lượng ăn phù hợp. Ngoài ra, mẹ bầu nên uống nhiều nước lọc thay vì các loại nước ngọt, nước ép trái cây... để tránh lượng đường huyết vượt mức cho phép.
Ngủ đủ, tập thể dục đủ
Giấc ngủ ngon tác động tích cực đến sức khỏe của mẹ bầu. Bên cạnh đó, việc tập thể dục nhẹ nhàng với các bài tập phù hợp cũng giúp ổn định đường huyết.
Khi có dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối, mẹ bầu cần tuân thủ chế độ ăn hằng ngày
Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích cho mẹ bầu về những dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối cũng như lưu ý để cải thiện tình trạng này. Mẹ nên chú ý ăn uống và chế độ sinh hoạt điều độ để sớm đón con yêu khỏe mạnh chào đời nhé!
Thanh Hương
Nguồn tham khảo: Tổng hợp