Những nguyên nhân thoái hóa cột sống phổ biến

Nguyên nhân thoái hóa cột sống có thể rất đa dạng, nhưng nhận thức về các yếu tố này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bệnh lý này và đưa ra biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Thoái hoá cột sống là gì?

Bệnh thoái hóa cột sống là thuật ngữ y học được dùng để miêu tả tình trạng viêm xương khớp trong cột sống. Đây là một bệnh mãn tính, có thể xảy ra ở các vị trí khác nhau như cột sống cổ, cột sống ngực (bên trên và giữa lưng) và cột sống thắt lưng (phần lưng dưới). Trong số này, thoái hóa đốt sống cổ và thoái hóa cột sống thắt lưng là những tình trạng phổ biến nhất.

Ai có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống?

Thoái hóa cột sống có nguy cơ cao xuất hiện trong nhóm đối tượng sau đây:

• Theo một nghiên cứu của Viện Phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ (American Academy of Orthopaedic Surgeon), khoảng 85% người trên 60 tuổi bị ảnh hưởng bởi thoái hóa cột sống.
• Ở nhóm người dưới 45 tuổi, thoái hóa cột sống thường xảy ra phổ biến ở nam giới, nhưng khi vượt qua tuổi 45, tình trạng bệnh này xuất hiện nhiều hơn ở nữ giới.
• Người có vấn đề về cân nặng không kiểm soát được đang đối mặt với nguy cơ cao mắc thoái hóa cột sống do trọng lượng cơ thể lớn gây tổn thương cho sụn khớp, đĩa đệm và xương dưới sụn.
• Người có tiền sử chấn thương hoặc viêm khớp cũng thuộc nhóm nguy cơ cao.
• Cuối cùng, những người làm công việc văn phòng hoặc có hoạt động thể lực mạnh cũng có nguy cơ cao mắc thoái hóa cột sống.

Nguyên nhân thoái hóa cột sống là gì?

Quá trình thoái hóa cột sống thường diễn ra một cách âm thầm và ở giai đoạn đầu, bệnh không gây ra bất kỳ dấu hiệu cụ thể nào. Hầu hết người bệnh chỉ phát hiện và điều trị khi bệnh đã ở giai đoạn nặng. Trong giai đoạn này, khi cột sống đã bị thoái hóa và tổn thương nặng, rất khó để phục hồi tốt. Người bệnh chỉ có thể điều trị để ngăn ngừa và sống chung với căn bệnh trong nhiều năm.

Để phòng ngừa và điều trị thoái hóa cột sống, việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng, từ đó ngăn chặn những ảnh hưởng xấu đến cột sống và giảm thiểu quá trình lão hóa. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa, nhưng có thể làm chậm lại và cải thiện triệu chứng bệnh đáng kể. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra thoái hóa cột sống, bao gồm:

Quá trình lão hóa tự nhiên

Lão hóa tự nhiên của cơ thể theo tuổi tác là một quy luật không thể tránh khỏi. Khi cơ thể già đi, xương khớp trở nên kém linh hoạt và không còn bền chắc như trước, dẫn đến tình trạng thoái hóa, gai cột sống và thoát vị đĩa đệm. Đặc biệt, từ độ tuổi 30 trở đi, tốc độ lão hóa xương khớp tăng lên, tuy nhiên, việc tập thể dục thường xuyên và ăn uống lành mạnh có thể làm chậm quá trình lão hóa này.

Đặc thù công việc

Những người phải vận chuyển vật nặng hoặc ngồi lâu một chỗ như làm việc văn phòng, phụ nữ mang giày cao gót,... sẽ tạo ra áp lực xấu cho cột sống trong thời gian dài, dẫn đến việc thoái hóa cột sống xảy ra sớm hơn.

Thói quen không tốt

Có một số thói quen hàng ngày có thể gây ảnh hưởng xấu và góp phần vào sự thoái hóa sớm của cột sống. Những thói quen này bao gồm việc ngồi với tư thế gù lưng, gập cổ, nằm ngủ với gối quá cao và ngồi lâu một chỗ.

Chế độ ăn uống

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với sức khỏe chung mà còn ảnh hưởng đến sự linh hoạt và độ bền của hệ xương và khớp. Người thiếu dinh dưỡng trong thời gian dài có thể gặp vấn đề về sức mạnh và sự bền của cột sống, dẫn đến tình trạng thoái hóa và dễ mắc các vấn đề bệnh lý liên quan.

Ngoài ra, việc có thói quen ăn thực phẩm giàu dầu mỡ, thức ăn nhanh và uống đồ có chứa chất kích thích cũng là một trong những nguyên nhân góp phần.

Chấn thương

Chấn thương cột sống có thể xảy ra trong các hoạt động hàng ngày, thể thao hay vận động, khi các đĩa đệm bị tổn thương và dần trở nên yếu đi, đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự thoái hóa của cột sống.

Yếu tố di truyền

Theo các nhà khoa học, thoái hóa cột sống cũng có liên quan đến một số bệnh lý di truyền như hẹp đốt sống, vẹo cột sống, gai đôi cột sống,...

Triệu chứng thoái hóa cột sống phổ biến

Một số triệu chứng chung của thoái hóa cột sống:

• Nguyên nhân gây đau nhức, cứng cơ ở lưng, cổ và vai gáy vào buổi sáng sớm.
• Có thể xuất hiện sốt, mệt mỏi và khó thở, cùng với triệu chứng co thắt dạ dày.
• Đau âm ỉ trong cột sống, đau nhiều hơn khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
• Có thể xuất hiện tình trạng yếu hoặc tê bì chân tay. Trường hợp nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh và tủy sống.
• Có thể gặp đau đầu, chóng mặt hoặc đau ở vai.

Triệu chứng của thoái hóa cột sống cổ:

• Cảm giác đau nhức và cứng cổ, khó khăn khi di chuyển cổ: Cơn đau xuất hiện đột ngột và có mức độ nặng, kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày. Có thể lan sang một bên vai hoặc cánh tay.
• Cảm giác tê, yếu liệt ở vai, cánh tay hoặc ngón tay.
• Có thể gặp triệu chứng nấc ngáp, đau đầu và chóng mặt nếu thoái hóa xảy ra ở đốt sống cổ C1 - C2.

Triệu chứng của thoái hóa cột sống thắt lưng:

• Có cơn đau thắt lưng âm ỉ kéo dài trong nhiều tuần.
• Cơn đau có thể gia tăng khi vận động, thực hiện các động tác cong, xoay hoặc nâng đồ vật.
• Trong trường hợp nghiêm trọng, cơn đau ở lưng có thể lan xuống chân, gây tê liệt và mất thăng bằng khi di chuyển.
• Thoái hóa cột sống thắt lưng có thể làm mất kiểm soát về bàng quang hoặc ruột, kèm theo cơn đau co thắt cơ bắp.

Nếu bạn gặp những triệu chứng trên, hãy đi khám ngay để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị thoái hóa cột sống bằng phương pháp phù hợp. Bởi nếu để bệnh kéo dài, có thể dẫn đến nhiều biến chứng đáng tiếc.

Trên đây là liệt kê một số nguyên nhân thoái hoá cột sống phổ biến. Có thể thấy nguyên nhân của sự thoái hóa này rất đa dạng. Hiểu rõ về chúng sẽ giúp chúng ta có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp để giảm ảnh hưởng của bệnh thoái hóa cột sống lên cơ thể một cách hiệu quả nhất.