Ợ hơi liên tục là dấu hiệu bệnh gì? Cách khắc phục

Ợ hơi xảy ra khi lượng khí trong dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản, nhưng nếu bạn bị ợ hơi liên tục nhiều ngày liền, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi nằm nghỉ, rất có thể hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề. Tình trạng này thường liên quan đến rối loạn nhu động dạ dày, viêm loét, trào ngược hoặc mất cân bằng vi sinh đường ruột. Hiểu đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn biết khi nào cần thay đổi chế độ ăn uống, khi nào cần đi khám.

Ợ hơi liên tục là dấu hiệu bệnh gì?

Khi tình trạng ợ hơi xảy ra liên tục, kéo dài và kèm theo các triệu chứng bất thường, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý tiêu hóa hoặc rối loạn chuyển hóa. Dưới đây là một số bệnh lý có thể gây ợ hơi:

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân phổ biến nhất gây ợ hơi kéo dài. Ở những người bệnh này, trương lực cơ vòng thực quản dưới suy giảm, nhu động dạ dày rối loạn và acid dịch vị tăng tiết. Khi đó, không khí, thức ăn và acid dễ dàng trào ngược từ dạ dày lên thực quản, gây cảm giác ợ hơi liên tục.

Triệu chứng thường đi kèm gồm:

• Cảm giác nóng rát sau xương ức;
• Ợ chua, buồn nôn;
• Đau vùng thượng vị.

GERD thường gặp ở người béo phì, người có chế độ ăn nhiều dầu mỡ, hoặc phụ nữ mang thai do áp lực ổ bụng tăng.

Viêm loét dạ dày tá tràng

Viêm loét dạ dày là tình trạng tổn thương niêm mạc do acid và pepsin ăn mòn, dẫn đến các ổ loét. Khi niêm mạc bị viêm, quá trình tiêu hóa bị rối loạn, thức ăn dễ bị lên men, sinh hơi và gây ợ hơi kéo dài. Nguyên nhân thường gặp:

• Tăng tiết acid dạ dày quá mức;
• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori;
• Lạm dụng thuốc giảm đau NSAIDs;
• Ngoài ợ hơi, người bệnh còn có thể gặp đầy hơi, đau bụng sau ăn, chán ăn, buồn nôn.

Thoát vị hoành

Thoát vị hoành xảy ra khi một phần dạ dày bị đẩy lên lồng ngực, làm thay đổi vị trí giải phẫu và cản trở hoạt động của cơ vòng thực quản dưới. Điều này khiến người bệnh nuốt khí nhiều hơn, dẫn đến ợ hơi kéo dài. Tình trạng này phổ biến ở:

• Người béo phì;
• Người bị hen suyễn (do ho mạn tính tăng áp lực lên cơ hoành);
• Người hút thuốc lá kéo dài.

Không dung nạp Lactose

Không dung nạp lactose xảy ra khi cơ thể thiếu enzyme lactase, là enzyme cần thiết để phân giải đường lactose trong sữa và các chế phẩm từ sữa. Khi lactose không được tiêu hóa, gây lên men trong ruột, sinh ra khí gây đầy bụng và ợ hơi liên tục. Biểu hiện kèm theo:

• Đau bụng quặn;
• Tiêu chảy;
• Buồn nôn sau khi uống sữa.

Tình trạng này phổ biến ở trẻ em lớn, người trưởng thành châu Á do đặc điểm di truyền.

Rối loạn hệ vi sinh đường ruột

Sự phát triển quá mức của vi khuẩn ruột non (SIBO) xảy ra khi lượng vi khuẩn trong ruột non tăng bất thường, làm rối loạn quá trình tiêu hóa và lên men thức ăn. Điều này dẫn đến ợ hơi kéo dài, hôi miệng và đầy trướng bụng. Nguyên nhân chính:

• Giảm tiết acid dạ dày;
• Suy giảm nhu động ruột;
• Bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, viêm tụy.

Nếu không điều trị, bệnh có thể gây kém hấp thu dinh dưỡng, sút cân và thiếu vitamin.

Cách khắc phục tình trạng ợ hơi liên tục

Ợ hơi liên tục là dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa đang chịu áp lực, thường liên quan đến thói quen ăn uống, rối loạn tiêu hóa hoặc bệnh lý dạ dày thực quản. Dưới đây là một số biện pháp khắc phục triệu chứng này:

Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt

Trong chế độ ăn uống và sinh hoạt, người bệnh nên:

• Ăn chậm nhai kỹ: Giảm lượng không khí nuốt vào, hạn chế đầy hơi và cải thiện hoạt động của men tiêu hóa.
• Chia nhỏ bữa ăn: Giúp dạ dày không bị quá tải, giảm áp lực lên cơ thắt thực quản dưới.
• Tránh thực phẩm kích thích: Hạn chế đồ uống có ga, caffeine, thức ăn cay nóng, rượu bia, chocolate và các loại hạt gây sinh hơi.
• Kiểm soát chất béo: Chất béo làm chậm làm rỗng dạ dày nên cần được giảm bớt trong bữa ăn.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân làm tăng áp lực ổ bụng, dễ gây trào ngược và ợ hơi.
• Tăng cường vận động: Các hoạt động nhẹ như đi bộ, yoga giúp cải thiện nhu động ruột và giảm tình trạng đầy hơi.
• Giảm stress: Căng thẳng kéo dài có thể kích hoạt rối loạn tiêu hóa, làm triệu chứng ợ hơi nặng hơn.

Sử dụng thuốc theo chỉ định y khoa

Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp làm giảm triệu chứng ợ hơi, ợ nóng như:

• Thuốc trung hòa acid: Hỗ trợ làm giảm cảm giác nóng rát, ợ chua.
• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Giảm kích ứng, hỗ trợ phục hồi mô tổn thương.
• Thuốc ức chế bơm proton hoặc kháng H2: Giảm tiết acid, thích hợp trong trường hợp trào ngược dạ dày thực quản.

Các biện pháp hỗ trợ khác

Ngoài ra, trong sinh hoạt, người bệnh nên:

• Nâng cao đầu giường khi ngủ: Giảm nguy cơ trào ngược ban đêm.
• Không nằm ngay sau khi ăn: Nên nghỉ ngơi tối thiểu 2-3 giờ trước khi ngủ.
• Tránh mặc quần áo bó sát: Giảm áp lực lên vùng bụng trên.

Áp dụng đồng thời nhiều biện pháp sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng ợ hơi. Nếu triệu chứng kéo dài, kèm đau ngực hoặc khó thở, bạn cần thăm khám bác sĩ để được đánh giá chuyên sâu.

Cách phòng ngừa ợ hơi

Ợ hơi là phản xạ sinh lý nhưng khi diễn ra thường xuyên có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến ăn uống và sinh hoạt hằng ngày. Để hạn chế tình trạng này, người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống và nhận thức thói quen nuốt không khí. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Ăn chậm, nhai kỹ để giảm lượng không khí đi vào đường tiêu hóa.
• Tránh nói chuyện khi ăn và hạn chế sử dụng ống hút.
• Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn khẩu phần quá lớn dễ gây đầy bụng và sinh hơi.
• Hạn chế đồ uống có ga, bia và các loại thực phẩm dễ sinh hơi như đậu lăng, bắp cải, súp lơ, bánh mì nguyên cám.
• Tránh nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo cứng vì dễ nuốt nhiều không khí.
• Hạn chế sữa nếu có tình trạng không dung nạp lactose.
• Giảm tiêu thụ thực phẩm gây ợ nóng như cà phê, đồ uống chứa caffeine, cà chua, cam quýt, rượu.
• Ngừng hút thuốc.
• Kiểm tra và điều chỉnh răng giả nếu dùng, tránh tình trạng nuốt khí khi nhai.
• Kiểm soát căng thẳng bằng thở sâu, thiền hoặc vận động nhẹ.
• Điều trị nghẹt mũi bằng thuốc xịt nước muối hoặc thuốc thông mũi khi cần thiết.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ về chứng ợ hơi liên tục, cũng như cách khắc phục và phòng ngừa hiệu quả. Mặc dù ợ hơi là phản xạ sinh lý bình thường, nhưng nếu tình trạng kéo dài, kèm đau bụng, khó tiêu, nóng rát thượng vị hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.