Papillae là gì? Cách hoạt động của một Papillae

Lưỡi của bạn có khả năng nhận biết nhiều loại mùi vị và nhiệt độ nóng lạnh khác nhau, đồng thời lưỡi giúp bạn nói, nuốt và thậm chí là hát. Nhưng bạn đã biết lưỡi có cấu trúc như thế nào để có khả năng thực hiện các chức năng trên hay chưa? Và Papillae là gì?

Papillae là gì?

Papillae là nhú lưỡi, chúng là những phần nhô lên nhỏ trên lưỡi có chứa các nụ vị giác. Có bốn loại nhú là dạng sợi, dạng nấm, dạng lá và dạng đài. Ngoại trừ nhú dạng lá ở phần sau của lưỡi, các nhú còn lại cho phép chúng ta phân biệt giữa các vị ngọt, mặn, đắng và chua.

Papillae là tập hợp các tế bào thần kinh vị giác, kết nối với dây thần kinh và truyền cảm giác vị giác đến não. Số lượng các nhú lưỡi ở người trưởng thành là khoảng 5000, ở trẻ con và người già sẽ ít hơn rất nhiều. Cũng giống như tế bào da, nụ vị giác cũng thường xuyên được thay thế và giảm dần số lượng theo thời gian.

Nhú lưỡi có hình nấm và nằm rải rác trên bề mặt lưỡi của bạn. Lưỡi của bạn có vô số nhú Papillae trải dài trên mặt lưng hoặc mặt trên của lưỡi nhưng chủ yếu tập trung ở hai bên và đầu lưỡi, mỗi nhú lưỡi chứa từ ba đến năm nụ vị giác. Chức năng của nhú lưỡi không chỉ là phát hiện hương vị mà còn cảm nhận được nhiệt độ và xúc giác.

Các tế bào cảm giác của lưỡi không chỉ giúp bạn thưởng thức đồ ăn mà còn giúp bạn tránh được cảm giác đau đớn và chất độc. Bằng cách gửi thông tin đến các sợi thần kinh gần đó và đến vùng liên quan đến vị giác của não, các nhú cảnh báo cơ thể bạn về những mối nguy hiểm như thực phẩm hư thối, khí độc hoặc khói.

Cách hoạt động của nhú lưỡi

Sau khi đã hiểu được Papillae là gì, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về cách hoạt động của Papillae thông qua vòng đời và con đường dẫn truyền vị giác lên não.

Vòng đời của một Papillae

Các tế bào của nhú lưỡi được tái tạo và thay thế liên tục khoảng hai tuần một lần. Tuy nhiên, khi con người già đi, một số nhú vị giác này không được thay thế. Các tế bào xung quanh nụ vị giác tạo ra các tế bào cơ bản, từ đó biệt hóa thành các tế bào nụ vị giác mới, thay thế các tế bào cũ cứ sau 10 ngày. Các nụ vị giác thoái hóa và cuối cùng biến mất khi dây thần kinh cảm giác cung cấp cho chúng bị cắt đứt. Tuy nhiên, nếu dây thần kinh tái tạo, các tế bào xung quanh sẽ được tổ chức thành các nụ vị giác mới, điều này được cho là do ảnh hưởng của chất cảm ứng hóa học từ sợi thần kinh đang tái phát triển.

Có nhiều yếu tố có thể gây ra sự tăng lên hoặc mất đi các nhú vị giác một cách bất thường. Hút thuốc, thiếu hụt dinh dưỡng, uống một số loại thuốc, các loại bệnh tật và tuổi già có thể làm thay đổi số lượng và chức năng của các cơ quan vị giác này.

Con đường dẫn truyền vị giác lên não

Dây thần kinh lưỡi là một nhánh của dây thần kinh mặt chi phối các nụ vị giác ở 2/3 trước lưỡi, trong khi 1/3 sau của lưỡi và các nụ vị giác nằm ở các khu vực này được chi phối thông qua dây thần kinh thiệt hầu tương ứng. Cảm giác vị giác được truyền đến vùng vị giác của nhân bó đơn độc trong hành não bằng các sợi thần kinh có bao myelin dẫn truyền chậm.

Các sợi trục của các tế bào thần kinh bậc hai sau đó truyền trực tiếp đến nhân bụng sau trong của đồi thị, nơi chúng dẫn truyền qua và đưa tín hiệu cảm giác vị giác đến phần trước của thùy trán cùng bên, tạo điều kiện thuận lợi cho nhận thức có ý thức về vị giác và khả năng phân biệt vị giác. Tuy nhiên, ở một số cá nhân, tất cả hoặc một số tế bào thần kinh bậc hai có thể đi qua bên đối diện và tiếp hợp các neuron ở đồi thị, chuyển tín hiệu thần kinh tới vỏ não đối bên.

Khả năng nếm của chúng ta cũng liên quan đến khả năng ngửi. Dây thần kinh khứu giác, được kích thích bởi mùi, giúp nụ vị giác truyền đạt hương vị mà chúng cảm nhận được đến não. Khi mắc cảm lạnh và các bệnh về đường hô hấp trên khác có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh khứu giác, từ đó ảnh hưởng đến khứu giác và vị giác.

Các bệnh lý thường gặp ở lưỡi

Một phản ứng dị ứng nhẹ, một số loại virus hoặc thậm chí là căng thẳng đôi khi có thể làm viêm nhú lưỡi thoáng qua. May mắn thay, tình trạng kích ứng này chỉ là tạm thời và sẽ biến mất sau vài ngày.

Một tình trạng rất đau đớn liên quan đến sự thay đổi vị giác là loét áp tơ (aphthous). Tình trạng này gây ra cảm giác nóng rát ở lưỡi, vòm miệng và niêm mạc miệng, có thể xảy ra mà không báo trước. Vết loét áp tơ ảnh hưởng tới khả năng cảm nhận vị giác tại vùng bị loét trên lưỡi. Nếu cảm giác này mất đi, cơ quan cảm nhận cảm giác đau ở lưỡi sẽ hoạt động quá mức. Nguyên nhân của loét áp tơ tự phát vẫn chưa được biết rõ, nhưng sự thiếu hụt folate, thiếu vitamin B12, thiếu sắt và nhiễm trùng miệng có nhiều nghiên cứu chỉ ra sự liên quan.

Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn những thông tin thú vị về Papillae là gì? Các nhú lưỡi Papillae là cơ quan vị giác linh hoạt giúp chúng ta thưởng thức đồ ăn, đồ uống và cảm thấy ngon miệng. Vì vậy hãy chăm sóc răng miệng và lưỡi của bạn hàng ngày để đảm bảo chúng luôn khỏe mạnh. 

Xem thêm:

• Tại sao trên lưỡi có vết răng?
• Màu sắc của lưỡi nói lên điều gì?