Phân có màu xanh báo hiệu vấn đề sức khoẻ gì?

Màu sắc và sắc thái của phân có thể thay đổi từng ngày. Màu phân thường bị ảnh hưởng bởi những thực phẩm mà bạn ăn vào cơ thể. Đôi khi, khi thấy phân có những màu khác với bình thường sau khi đi ngoài sẽ gây lo lắng. Trường hợp đi ngoài phân có màu xanh, xanh rêu hay xanh thẫm có thể là hệ tiêu hoá đang báo hiệu vấn đề.

Đi ngoài phân có màu xanh có phải là bệnh?

Màu sắc phân bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như thức ăn, chất lượng dịch mật,... Màu sắc bình thường của phân thường có màu nâu vàng nhưng đôi khi có thể chuyển sang những màu sắc khác như xanh lá, đen, đỏ hoặc những màu lạ khác. Sau khi đi đại tiện thấy phân có màu xanh rêu không khỏi khiến nhiều người lo lắng, thắc mắc liệu đi ngoài phân có màu xanh có phải là mắc bệnh lý gì không?

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng đi ngoài phân có màu xanh, xanh đen hay xanh thẫm có thể là do chế độ ăn có nhiều thực phẩm, rau củ có hàm lượng chất diệp lục cao, hoặc đang sử dụng thuốc kháng sinh hoặc do nhiễm trùng bởi vi khuẩn. Mặc dù những thay đổi về màu sắc của phân chưa hẳn là dấu hiệu lo ngại nhưng nếu đi ngoài phân xanh có kèm các triệu chứng sau thì có thể liên quan đến bệnh lý, các triệu chứng gồm:

• Có lẫn máu trong phân;
• Dù không ăn no nhưng vẫn có cảm giác buồn đi đại tiện;
• Chóng mặt;
• Buồn nôn hoặc nôn;
• Có thể kéo dài tình trạng tiêu chảy hơn 3 ngày;
• Suy dinh dưỡng.

Nếu đi ngoài phân có màu xanh kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng trên thì cần đến ngay cơ sở y tế để kịp thời thăm khám và điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến việc đi ngoài phân có màu xanh

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến việc đi ngoài phân có màu xanh là do cơ thể tiêu thụ một lượng lớn rau củ quả cải như cải xoăn, cải bó xôi, rau lang, rau muống, bông cải xanh, quả việt quốc,... hoặc thực phẩm có chứa chất diệp như lục tảo, rong biển, đậu cô ve…

Tuy nhiên, nếu không ăn các loại thực phẩm trên mà vẫn đi ngoài phân có màu xanh thì có thể do các nguyên nhân sau:

Dịch mật gây tình trạng phân có màu xanh khi đi ngoài

Dịch mật là chất lỏng màu vàng hay xanh được gan tiết ra có vai trò quan trọng trong hoạt động tiêu hoá thức ăn, đặc biệt là tiêu hoá chất béo. Khi dịch mật di chuyển qua đường tiêu hóa, chúng bị biến đổi về mặt hóa học bởi các enzyme, làm thay đổi sắc tố từ xanh sang nâu khiến phân mềm và có màu vàng nâu. 

Việc ăn quá nhiều thức ăn hay ăn thức ăn khó tiêu hoá sẽ làm quá trình tiêu hoá diễn ra quá nhanh, dịch mật sẽ không kịp chuyển từ xanh lá sang vàng nâu, dẫn đến việc đi ngoài phân có màu xanh.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc

Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ khiến tình trạng đi phân có màu xanh như sau:

• Kháng sinh: Vô tình tác động đến những lợi khuẩn chịu trách nhiệm “đổi màu" cho dịch mật ở ruột, nên khiến cho dịch mật không thể đổi màu và được đào thải ra ngoài cùng phân, làm phân có màu xanh. Cũng có thể kèm với tiêu chảy.
• Than hoạt tính;
• Thuốc bảo vệ niêm mạc bismuth;
• Dược phẩm bổ sung sắt.

Bệnh về đường tiêu hoá

Các bệnh lý như viêm túi thừa đại tràng, bệnh Crohn, bệnh Celiac, viêm loét đại tràng hay hội chứng ruột kích thích có thể gây thay đổi màu phân sang xanh.

Nhiễm trùng

Đi ngoài phân xanh là dấu hiệu cảnh báo cơ thể bị nhiễm khuẩn. Việc nhiễm phải một số mầm bệnh nhất định có thể khiến phân chuyển sang màu xanh lá cây như vi khuẩn Salmonella, ký sinh trùng Giardia và norovirus. Các vi sinh vật gây bệnh này có thể khiến quá trình hoạt động của ruột diễn ra nhanh hơn bình thường, ảnh hưởng đến màu phân.

Thủ thuật y tế

Các thủ thuật y tế lớn như loại bỏ túi mật, gan vẫn tiết mật đều đặn nhưng không có túi mật để trữ, dẫn đến một lượng mật nhiều hơn đổ vào đường tiêu hóa, gây tiêu chảy phân có màu xanh lục. Hay hiện tượng đào thải sau khi ghép tủy xương cũng có thể gây tác động đến đường tiêu hoá dẫn đến đi ngoài có phân xanh.

Những biện pháp giúp phòng ngừa tình trạng phân có màu xanh

Việc đi ngoài phân xanh nếu xảy ra một lần thì thường không đáng ngại. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên nhận thấy điều bất thường này thì ngoài việc đi khám để xác định nguyên nhân, bạn cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa như:

• Ăn chín, uống sôi, hợp vệ sinh.
• Có một chế độ ăn hợp lý, khoa học, cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng.
• Bệnh Celiac thì cần tránh các thực phẩm chứa gluten như lúa mì, lúa mạch đen,...
• Bệnh Crohn, hội chứng ruột kích thích thì cần tránh những thực phẩm như sữa, có chứa cafein, thức ăn nhiều dầu mỡ và đồ uống có gas.
• Mỗi cơ địa sẽ có những phản ứng khác nhau với từng loại thức ăn, cần lưu ý và ghi chép lại những thực phẩm gây kích ứng đường ruột để hạn chế dùng.

Tuy nhiên, nếu thường xuyên thấy phân có màu xanh kèm những triệu chứng bất thường khác thì cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám bạn nhé! Mong rằng với những thông tin được chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về tình trạng đi ngoài phân có màu xanh và biết cách chăm sóc sức khỏe đường tiêu hóa tốt hơn.

Xem thêm: 

• Uống elevit đi ngoài màu xanh đen có nguy hiểm không?
• Trẻ uống sữa công thức đi ngoài màu xanh rêu nguy hiểm không
• Nguyên nhân trẻ sơ sinh đi phân xanh là gì?