RSV - Mối nguy âm thầm cho trẻ nhỏ và giải pháp phòng ngừa bằng thuốc tiêm

RSV là gì và lây truyền thế nào?

Virus hợp bào hô hấp (RSV) đã và đang trở thành mối đe dọa với trẻ nhỏ trên toàn cầu, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Theo thống kê, mỗi năm RSV gây ra hơn 3,6 triệu ca nhập viện và khoảng 100.000 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn thế giới.

RSV hay virus hợp bào hô hấp là một loại virus RNA thuộc họ Paramyxoviridae, lây lan chủ yếu qua đường giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với bề mặt nhiễm virus. RSV gây viêm nhiễm ở đường hô hấp, từ mũi, họng đến phổi, và đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ do hệ miễn dịch còn non yếu.

Nhiễm RSV có thể dẫn đến những biến chứng nào?

Trẻ sơ sinh, trẻ sinh non (dưới 35 tuần thai kỳ) và trẻ có bệnh nền như bệnh tim bẩm sinh hay loạn sản phế quản phổi có nguy cơ bị đe dọa bởi RSV cao nhất.

Virus này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Viêm tiểu phế quản: Đây là biến chứng phổ biến nhất, gây sưng và tắc nghẽn đường thở nhỏ, khiến trẻ khó thở, thở khò khè.
• Viêm phổi: RSV có thể lan xuống phổi, gây viêm và làm suy giảm chức năng hô hấp.
• Suy hô hấp: Các ca nặng có thể cần thở máy hoặc nhập viện chăm sóc đặc biệt.

Ngoài ra, RSV còn để lại ảnh hưởng lâu dài, làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn hoặc tổn thương phổi mạn tính ở trẻ. Vì trẻ sinh non hoặc có bệnh nền thường phải đối mặt với nguy cơ biến chứng cao hơn, do đó việc phòng ngừa trở nên đặc biệt quan trọng.

RSV ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ em như thế nào?

RSV là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh đường hô hấp ở trẻ em. Theo báo cáo toàn cầu, mỗi năm RSV gây ra khoảng 33 triệu ca viêm đường hô hấp dưới cấp tính, dẫn đến hơn 3 triệu ca nhập viện và 59.600 ca tử vong tại bệnh viện ở trẻ dưới 5 tuổi. Đặc biệt, trẻ dưới 6 tháng tuổi chiếm 1,4 triệu ca nhập viện và 27.300 ca tử vong trong số này.

Tại Việt Nam, RSV đóng góp đáng kể vào gánh nặng bệnh tật. Năm 2017, các bệnh viêm đường hô hấp dưới cấp tính, trong đó RSV là tác nhân chính, gây ra 13% ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Các nghiên cứu tại miền Nam và miền Trung Việt Nam chỉ ra rằng RSV là tác nhân hàng đầu trong các ca viêm đường hô hấp ở trẻ dưới 2 tuổi. Ở những khu vực có nguồn lực y tế hạn chế, tỷ lệ tử vong do RSV càng cao do thiếu tiếp cận với chăm sóc y tế kịp thời.

Giải pháp phòng ngừa RSV bằng kháng thể đơn dòng

Một trong những bước tiến quan trọng trong phòng ngừa virus hợp bào hô hấp (RSV) là thuốc tiêm chứa kháng thể đơn dòng Palivizumab. Palivizumab hoạt động bằng cách cung cấp các kháng thể đặc hiệu, gắn kết và trung hòa virus RSV trước khi virus xâm nhập và gây tổn thương cho tế bào đường hô hấp. Cơ chế này giúp ngăn ngừa các bệnh lý đường hô hấp dưới nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ cao, bao gồm những trẻ mắc các bệnh lý nền như bệnh tim bẩm sinh hoặc rối loạn hô hấp.

So với các phương pháp phòng ngừa khác như vệ sinh cá nhân hay hạn chế tiếp xúc, Palivizumab mang lại hiệu quả vượt trội ở nhóm trẻ dễ tổn thương, dù cần được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý khi phòng ngừa RSV: Những điều cha mẹ cần biết

Để bảo vệ trẻ khỏi RSV, việc sử dụng tiêm thuốc chứa kháng thể Palivizumab với các biện pháp phòng ngừa khác là rất quan trọng:

• Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên, vệ sinh đồ chơi và bề mặt tiếp xúc, tránh đưa trẻ đến nơi đông người trong mùa RSV (thường vào mùa mưa hoặc đông).
• Hạn chế tiếp xúc nguồn lây: Tránh để trẻ tiếp xúc với người có triệu chứng cảm lạnh hoặc sốt.
• Theo dõi triệu chứng: Cha mẹ cần chú ý các dấu hiệu như ho, khò khè, khó thở, hoặc sốt cao. Nếu trẻ có biểu hiện nặng, cần đưa đến bác sĩ ngay lập tức.

Tuy nhiên, trước khi sử dụng tiêm thuốc chứa kháng thể Palivizumab, phụ huynh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo trẻ thuộc nhóm đối tượng phù hợp và được tiêm đúng liều, đúng thời điểm. Sự tư vấn chuyên môn sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả phòng ngừa.

Nhìn chung, RSV là một mối nguy âm thầm nhưng nghiêm trọng đối với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ có nguy cơ cao. Với gánh nặng bệnh tật lớn và nguy cơ biến chứng nguy hiểm, việc phòng ngừa RSV không thể xem nhẹ. Thuốc tiêm chứa kháng thể đơn dòng Palivizumab được xem là giải pháp hàng đầu phòng ngừa RSV được khuyến cáo toàn cầu nay có mặt tại Việt Nam. Hãy chủ động tìm hiểu, tham khảo ý kiến bác sĩ và thực hiện các biện pháp phòng bệnh cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho con yêu.