Siêu âm hình thái học là gì? Nên thực hiện ở tuần thứ bao nhiêu?

Khi mang thai bà mẹ nào cũng mong muốn con sinh ra khỏe mạnh. Vì vậy việc thực hiện siêu âm hình thái học để theo dõi sự phát triển và hình dáng của thai nhi là rất cần thiết. Vậy khi nào có thể siêu âm? Bạn đọc hãy cùng tìm hiểu thêm về vấn đề này trong bài viết sau nhé.

Siêu âm hình thái học là gì?

Với sự phát triển của công nghệ hiện nay, siêu âm là một công cụ đắc lực trong y học nói chung và sản khoa nói riêng. Đối với những người mang thai lần đầu hay lần thứ hai, siêu âm hình thái học rất quan trọng.

Siêu âm giúp chẩn đoán các trường hợp mang thai ngoài tử cung hay mang thai giả,... Siêu âm chỉ kéo dài khoảng 10 phút và trong thời gian này sẽ chụp được hình ảnh của thai nhi giúp ba mẹ nhìn thấy hình ảnh của thai nhi và theo dõi sự phát triển qua từng thời kỳ. Ngoài ra còn có thể phát hiện ra những bất thường của thai nhi nếu có. 

Siêu âm hình thái học là không cần thiết nhưng vẫn được các bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện vào 3 mốc quan trọng nhất là tuần thứ 12, 22 và 32 của thai kỳ. Với sự phát triển của công nghệ y tế, nhiều bệnh viện, trung tâm khám thai đã có thể đoán được ngày dự sinh ở tuần thứ 7 của thai kỳ. Tùy thuộc vào thời điểm của thai kỳ mà áp dụng các phương pháp siêu âm khác sao cho phù hợp. 

Siêu âm hình thái học có thể giúp ba mẹ nhìn thấy hình ảnh của thai nhi và theo dõi sự phát triển qua từng thời kỳ

Siêu âm hình thái học có thể kiểm tra những cơ quan nào?

Thực hiện siêu âm hình thái học giúp bác sĩ kiểm tra kích thước của thai nhi và một số cơ quan khác trên cơ thể em bé. Mẹ bầu có thể thực hiện siêu âm này từ tuần thứ 20 đến tuần thứ 24 của thai kỳ. Đây có thể coi là thời điểm vàng và nên đánh giá cấu trúc và hình thái của thai nhi. 

Kiểm tra kích thước đầu của thai nhi

Các cấu trúc trong đầu của bé chẳng hạn như não và hộp sọ, được kiểm tra kỹ lưỡng. Bác sĩ cũng có thể đo chu vi vòng đầu của em bé. Đồng thời kiểm tra khuôn mặt của đứa trẻ để xem có bị sứt môi hay không. Tuy nhiên, dị tật hở hàm ếch thường khó kiểm soát và không thể phát hiện trên siêu âm. 

Kiểm tra cột sống

Siêu âm hình thái học giúp bác sĩ kiểm tra đốt sống của thai nhi để đảm bảo các đốt sống được bao phủ bởi da và thẳng hàng. 

Thành bụng

Kiểm tra xem thành bụng của thai nhi có bao phủ tất cả các cơ quan nội tạng không. Đồng thời đo vòng bụng có thể tính được chiều cao của bé.

Kiểm tra tim thai nhi

Siêu âm hình thái học có thể kiểm tra được tim có đủ 4 ngăn hay hông. Các ngăn này được nối với nhau bằng van tim đóng mở nhịp nhàng theo nhịp tim hay không. Các mạch chính nối với tim cũng được kiểm tra. Nếu lo lắng về các vấn đề về tim thai, bạn nên siêu âm lần nữa vào tuần thứ 24 để nhìn thấy rõ hơn. 

Siêu âm hình thái học giúp bác sĩ có thể kiểm tra các bộ phận của thai nhi

Kiểm tra dạ dày

Dạ dày bình thường nằm ngay dưới tim của em bé và chứa đầy nước ối mà em bé thường xuyên nuốt vào. Siêu âm hình thái học tuần thứ 20 sẽ kiểm tra xem thận và bàng quang của em bé có đang hình thành và phát triển bình thường hay không. 

Kiểm tra tay chân của thai nhi

Siêu âm kiểm tra xem bé có đủ tứ chi, bàn tay, bàn chân, ngón tay và ngón chân hay không. Chiều dài của xương đùi cũng sẽ được đo để xác định xem trẻ có đang phát triển bình thường so với tuổi thai hay không. 

Kiểm tra nhau thai

Siêu âm hình thái học giúp xác định vị trí nhau thai trong tử cung. Nếu nhìn thấy nhau thai gần cổ tử cung, bác sĩ sẽ đo khoảng cách và đề nghị thai phụ tái khám ở tuần thứ 32-34 để xem nhau thai có di chuyển ra xa cổ tử cung hay chưa. 

Kiểm tra dây rốn

Siêu âm hình thái học giúp đếm số lượng mạch trong dây rốn. Bình thường, dây rốn có hai động mạch và một tĩnh mạch.

Kiểm tra nước ối

Siêu âm giúp kiểm tra lượng nước ối có ở mức bình thường hay không. Đồng thời có thể phát hiện ra một số vấn đề như đa ối, thiếu nước ối,...

Siêu âm hình thái học có thể phát hiện những dị tật nào của thai nhi?

Mặc dù một số dị tật bẩm sinh có thể được phát hiện bằng siêu âm hình thái học nhưng không phải tất cả đều như vậy. Một số dị tật bẩm sinh có thể được phát hiện qua siêu âm là: sứt môi, khe hở thành bụng, tim bẩm sinh, không có thận, thai vô sọ, thoát vị cơ hoành, nứt đốt sống, loạn sản xương, hội chứng Edwards (T18), hội chứng Patau (T13),...

Như đã đề cập ở trên, không phải tất cả các dị tật của thai nhi đều có thể được phát hiện bằng siêu âm hình thái học. Sau 18-20 tuần, tỷ lệ phát hiện dị tật bằng kỹ thuật siêu âm này là khoảng 40-70%. Các vấn đề di truyền như hội chứng Down thường không được phát hiện bằng siêu âm này. Do đó, nếu lo ngại về các rối loạn di truyền bạn nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ để làm các xét nghiệm sàng lọc khác như chọc dò màng ối. 

Kỹ thuật siêu âm này còn có những hạn chế khác như: 

• Kết quả siêu âm cho thấy thai nhi phát triển bình thường nhưng không thể đảm bảo tuyệt đối rằng em bé sẽ được sinh ra không có bất kỳ điều gì bất thường. 
• Các dị tật xuất hiện sớm nhất khi thai được 18-20 tuần nhưng một số bất thường có thể rõ ràng vào cuối thai kỳ nên không thể phát hiện sớm bằng kỹ thuật siêu âm hình thái học.

Không phải tất cả dị tật bẩm sinh đều có thể được phát hiện bằng siêu âm hình thái học 

Với những thông tin trên chắc hẳn các bạn đã hiểu về hình thức siêu âm hình thái học là như thế nào. Tùy thuộc vào sự bất thường được phát hiện ở thai nhi mà ba mẹ sẽ được các bác sĩ hỗ trợ và khuyến cáo cần lưu ý, chăm sóc như thế nào. Từ những lợi ích trên mẹ bầu nên thực hiện siêu âm hình thái học vào những thời điểm khuyến cáo. 

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp