Sỏi tiền đình và những điều bạn cần biết

Sỏi tiền đình không phải bệnh mà là một bộ phận quan trọng trong hệ tiền đình. Để hiểu rõ hơn về sỏi tiền đình, Nhà thuốc Long Châu mời bạn tham khảo ngay bài viết dưới đây.

Thế nào là sỏi tiền đình?

Sỏi tiền đình hay sỏi tai là những tinh thể canxi cacbonat có kích thước từ 1 – 30 micromet, nằm ở khu vực tai trong của mỗi người. Chức năng chính của sỏi tiền đình là giúp não bộ có thể giải mã được những sự thay đổi liên quan đến chuyển động, tốc độ khi cơ thể di chuyển. Khi có sự di chuyển diễn ra, sỏi tiền đình sẽ kích thích các tế bào lông nằm ở tai trong, tạo ra tín hiệu và gửi chúng đến não bộ.

Những vấn đề có thể gặp ở sỏi tiền đình

Như bạn đã biết, sỏi tiền đình không phải bệnh mà là một phần rất quan trọng trong hệ tiền đình. Vì vậy, sỏi tiền đình cũng có những vấn đề riêng biệt, trong đó, phổ biến nhất là tình trạng sỏi tiền đình bị bong ra khỏi cấu trúc tai trong, trôi lạc vào các ống bán khuyên thuộc hệ tiền đình và dẫn đến tình trạng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV).

Bên cạnh đó, người ta cũng quan sát được số lượng sỏi tiền đình có thể giảm đi do ảnh hưởng bởi độ tuổi. Đây cũng là nguyên nhân người cao tuổi thường bị chóng mặt, hoa mắt, ù tai, mất thính lực,… Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho biết thêm một số nguyên nhân khiến sỏi tiền đình bị bong ra, bao gồm:

• Chấn thương ở vùng đầu nhẹ hay nặng đều có thể khiến sỏi tiền đình bong ra.
• Giữ đầu ở một tư thế trong thời gian dài, ví dụ như ngồi im trên ghế, ngủ nghiêng đầu trên ghế hoặc trên giường,…
• Đạp xe trên những con đường gồ ghề, gập ghềnh,…
• Tập thể dục hoặc vận động thể chất cường độ cao.
• Bệnh về tai như nhiễm trùng, viêm tai giữa,… làm tăng nguy cơ sỏi tiền đình bị bong.

Bên cạnh chứng BPPV, việc mất dần sỏi tiền đình cũng có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác như:

• Đau nửa đầu tiền đình;
• Rối loạn tiền đình;
• Tăng nguy cơ mắc bệnh Meniere.

Triệu chứng bong sỏi tiền đình

Khi sỏi tiền đình bong ra và “đi lạc” khỏi vị trí ban đầu sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng giữ thăng bằng và cảm nhận chuyển động của cơ thể. Điều này làm xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu, điển hình như:

• Chóng mặt, hoa mắt kéo dài, đặc biệt là khi người bệnh đột ngột thay đổi tư thế từ ngồi sang nằm hoặc đang nằm bỗng dưng đứng dậy một cách nhanh chóng. Mỗi lần như vậy, người bệnh sẽ có cảm giác xây xẩm mặt mày, nhanh chóng tìm kiếm nơi để bám víu hoặc té ngã.
• Đau đầu, nhức đầu, choáng váng, khó tập trung trong công việc.
• Người bệnh trở nên nhạy cảm hơn với âm thanh, ánh sáng dẫn đến những tác động tiêu cực cho công việc, sinh hoạt hàng ngày.
• Trường hợp nặng hơn còn có thể bị đột quỵ, nhất là những người có bệnh lý nền về huyết áp, tim mạch,… từ trước đó.

Tình trạng sỏi tiền đình bị bong và gây ảnh hưởng lâu dài mà không được điều trị, can thiệp kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm, nhất là khi tham gia giao thông hoặc lao động, làm việc ở nơi cao.

Bong sỏi tiền đình phải làm sao?

Nếu sỏi tiền đình bị bong ra và trôi vào những ống bán khuyên trong hệ tiền đình thì vẫn có phương pháp điều trị, đưa chúng quay lại vị trí ban đầu ở tai trong. Với trường hợp không phát hiện vị trí chính xác của các hạt sỏi tiền đình đã bong, chúng vẫn có khả năng tự tan sau một vài tuần nhưng trong thời gian này, người bệnh sẽ phải chịu những biến chứng như chóng mặt, hoa mắt,…

Để điều trị sỏi tiền đình bị bong, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên môn để chẩn đoán, chỉ định cách xử lý hiệu quả, phù hợp và an toàn nhất. Hiện nay, có 3 cách phổ biến chữa trị tình trạng bong sỏi tiền đình là:

• Tái định vị sỏi tai bằng nghiệm pháp Epley hoặc nghiệm pháp Semont-Laboratory.
• Điều trị bằng thuốc.
• Phẫu thuật thay thế sỏi tiền đình đã mất, bao gồm cắt dây thần kinh đơn lẻ hoặc chặn ống bán khuyên sau.

Cách ngăn ngừa bong sỏi tiền đình

Để giảm thiểu nguy cơ bị bong sỏi tiền đình là điều khá khó vì sỏi tiền đình rất nhạy cảm, có thể tự bong hoặc một tác động rất nhỏ cũng tác động đến chúng. Tuy vậy, bạn có thể áp dụng những mẹo nhỏ sau để đề phòng tình trạng sỏi tiền đình bị bong nặng hơn.

• Hạn chế tối đa các cử động mạnh hoặc thay đổi tư thế quá nhanh, ví dụ như bất ngờ ngồi xuống, bất ngờ đứng lên,…
• Khi có cảm giác chóng mặt cần tìm chỗ ngồi nghỉ ngay lập tức hoặc nằm nghỉ ngơi, không nên cố gắng hoạt động khiến cơn chóng mặt nghiêm trọng hơn. Hãy đợi đến khi thấy ổn định lại bạn có thể tiếp tục việc đang làm.
• Nếu thấy chóng mặt, nhức đầu khi đang làm việc, bạn nên tạm dừng, nghỉ ngơi đến khi thấy ổn hơn, tránh quá sức dẫn đến tai nạn, chấn thương không mong muốn.
• Khi thường xuyên bị chóng mặt, nhức đầu, người bệnh có thể cân nhắc sử dụng gậy đi bộ để hỗ trợ khi cần, giúp bước đi vững vàng hơn, hạn chế té ngã.
• Khi thấy chóng mặt không nên điều khiển phương tiện giao thông, máy móc hoặc trèo lên cao để tránh thương tích không đáng có.
• Chế độ ăn uống hàng ngày cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, ăn cân đối các nhóm chất và uống đủ nước, hạn chế tối đa cà phê, trà đặc, bia, rượu, thuốc lá,…
• Không nên ăn nhiều thực phẩm nhiều đường, bánh kẹo, nước ngọt có gas, đồ ăn nhiều muốn, thức ăn nhanh,… nhằm hạn chế nguy cơ tích dịch bên trong tai ảnh hưởng đến sỏi tiền đình.

Hy vọng qua bài viết trên từ Nhà thuốc Long Châu đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sỏi tiền đình cũng như vấn đề có thể gặp ở bộ phận này. Nếu có những triệu chứng bị bong sỏi tiền đình như thường xuyên chóng mặt hoa mắt, mệt mỏi, đau đầu,… bạn nên đến gặp bác sĩ và tiến hành các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh cần thiết và tiến hành điều trị càng sớm càng tốt.