Sự khác nhau giữa siêu âm 2D 3D 4D 5D là như thế nào?

Siêu âm thai là phương pháp chẩn đoán qua hình ảnh giúp các bác sĩ sản khoa theo dõi sự phát triển của thai kỳ. Cùng với sự tiến bộ của khoa học - kỹ thuật, siêu âm đã phát triển rất nhiều từ hình thức siêu âm 2D cho đến siêu âm 3D, 4D và 5D. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để cùng tìm hiểu sự khác nhau và vai trò của từng kỹ thuật siêu âm 2D 3D 4D 5D.

Siêu âm thai là gì?

Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh, dùng sóng siêu âm để dựng lại hình ảnh các cơ quan trong cơ thể. 

Siêu âm thai là dựng lại hình ảnh của thai nhi trong bụng mẹ bằng cách sử dụng sóng siêu âm được phát ra từ đầu dò siêu âm quét trên bụng của mẹ. Bác sĩ di chuyển đầu dò này theo nhiều hướng để phát ra nhiều chùm sóng siêu âm. Sóng đi qua thành bụng của người mẹ rồi đến thai nhi sau đó sẽ phản lại về phía đầu dò. Lúc này, hệ thống cảm biến sẽ tiếp nhận chùm sóng phản xạ lại và gửi về máy siêu âm để xử lý tín hiệu và mã hóa thành hình ảnh và hiển thị trên màn hình để bác sĩ và mẹ quan sát. 

Các hình ảnh siêu âm cho phép bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe của thai nhi, phát hiện những bất thường nếu có, từ đó đưa ra lời khuyên cho mẹ.

Sự khác nhau giữa siêu âm 2D 3D 4D 5D

Để hiểu rõ sự khác nhau giữa siêu âm 2D 3D 4D 5D, bạn cần tìm hiểu đặc điểm của từng kỹ thuật như sau:

Siêu âm 2D

Siêu âm 2D là kỹ thuật siêu âm cơ bản nhất, cho hình ảnh phẳng, có hai màu đen, trắng, sử dụng sóng siêu âm tần số cao. Bác sĩ sẽ rê đầu dò theo bụng của mẹ, sóng siêu âm sẽ đập vào cơ thể của em bé để tạo ra hình ảnh.

Vào giai đoạn đầu của thai kỳ, bác sĩ tiến hành siêu âm 2D qua đường âm đạo để kiểm tra trứng đã làm tổ hay chưa và giúp theo dõi thai kỳ. Khi em bé lớn hơn, trong 3 tháng đầu hoặc 3 tháng giữa thai kỳ, kỹ thuật siêu âm 2D có thể được thực hiện qua bụng mẹ.

Mẹ có thể thực hiện siêu âm 2D vào bất cứ thời điểm nào của thai kỳ. Đây là loại siêu âm phổ biến nhất để theo dõi sự phát triển của em bé. Tuy nhiên, hình ảnh siêu âm 2D khá khó hiểu, mẹ cần được bác sĩ giải thích mới hiểu được.

Siêu âm 3D

Siêu âm 3D sẽ cho hình ảnh chi tiết hơn về thai nhi, cho phép nhìn hình ảnh 3 chiều của em bé gồm chiều dài, chiều rộng và chiều sâu, thậm chí còn có thể thu lại các đặc điểm về gương mặt của bé như mắt, môi, mũi, má,...

Mặc dù hình ảnh của siêu âm 3D chi tiết hơn nhưng cách tạo ra hình ảnh thì không khác gì so với siêu âm 2D. Tuy nhiên, siêu âm 3D dùng đầu dò hơi khác hơn một chút để có thể ghi được nhiều hình ảnh trong một lần và sau đó phần mềm đặc biệt sẽ tạo ra hình ảnh 3D. 

Mẹ nên siêu âm 3D trong khoảng tuần thứ 26 đến tuần thứ 34 vì đây là thời điểm bé đủ lớn để nhìn thấy hình dáng, các đặc điểm về gương mặt và xác định giới tính thai nhi. 

Siêu âm 4D

Về cơ bản, siêu âm 4D vẫn là siêu âm 3D nhưng có khác biệt là thu được cử động của bé. Qua video ghi được từ siêu âm 4D, mẹ có thể quan sát cử động 3 chiều của bé, nghĩa là thấy bé cười, nhăn mặt, vẫy tay, đá chân, mút tay,… 

Thời điểm tốt nhất để tiến hành siêu âm 4D là từ tuần thứ 24 - 32. Nếu mẹ mang thai đôi, có thể siêu âm 4D trong vòng từ tuần thứ 22 - 26. Sau khoảng thời gian này, siêu âm 4D sẽ không thể thu được hình ảnh rõ ràng của thai nhi.

Siêu âm 5D

Siêu âm 5D thật ra không khác nhiều so với siêu âm 3D, 4D vì sử dụng chung một kỹ thuật. Điểm khác biệt đáng kể chính là quá trình xử lý bằng phần mềm giúp ghi lại hình ảnh ở độ phân giải cao hơn và cho tone màu tươi sáng hơn, từ đó giúp hình ảnh em bé trông rõ và sinh động hơn. Thời điểm tốt nhất để siêu âm 5D cũng là tuần thứ 24 - 32 tương tự như siêu âm 3D và 4D.

Siêu âm 5D có an toàn không? 

Trong các kỹ thuật siêu âm 2D 3D 4D 5D, siêu âm 5D là công nghệ mới nhất hiện nay, nhiều bà mẹ thắc mắc rằng liệu công nghệ hiện đại này có gây hại cho thai nhi không.

Phương pháp siêu âm 5D là một kỹ thuật không xâm lấn, sử dụng sóng có tần số cao, đập vào em bé để tạo ra hình ảnh. Hiện chưa có bất cứ nghiên cứu nào cho thấy nguy cơ gây hại của kỹ thuật siêu âm, nhất là khi kỹ thuật được thực hiện bởi bác sĩ có trình độ chuyên môn tại bệnh viện. 

Cũng chưa có quy định nào về thời gian siêu âm sẽ kéo dài bao lâu, nên siêu âm bao nhiêu lần trong suốt thai kỳ, nên sử dụng loại máy nào,... Tuy nhiên, nếu bạn tiến hành siêu âm quá nhiều lần, thời gian siêu âm mỗi lần quá dài thì nguy cơ sẽ tăng lên.

Tuy không có nhiều bằng chứng cho thấy siêu âm 5D có thể gây hại, nhưng kỹ thuật này cũng không được các tổ chức uy tín khuyến cáo sử dụng như FDA, Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ hay Viện nghiên cứu về siêu âm tại Mỹ.

Theo tổ chức FDA, tại vị trí đặt điểm đầu dò, siêu âm nói chung có thể làm nóng các mô và có thể tạo ra các bong bóng khí rất nhỏ tại các mô này. Về lâu dài, chưa có bằng chứng về ảnh hưởng của tình trạng nóng lên hay của những bóng khí này. Nhưng FDA vẫn khuyến cáo rằng mẹ chỉ nên tiến hành siêu âm khi thực sự cần thiết.

Có được ăn trước khi đi siêu âm thai không?

Mặc dù các phương pháp siêu âm 2D 3D 4D 5D không gây hại cho thai nhi nhưng mẹ bầu cũng không nên lạm dụng việc siêu âm mà nên theo chỉ định siêu âm thai của bác sĩ. Một vấn đề thường được các mẹ đặt ra là trước khi đi siêu âm thai có được ăn không?

Do khi đi khám thai, bác sĩ sẽ chỉ định nhiều xét nghiệm khác ngoài phương pháp siêu âm như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu,... Chính vì vậy, mẹ bầu cần lưu ý việc ăn uống trước khi đi khám.

Nếu chỉ cần tiến hành siêu âm thôi, mẹ bầu có thể dùng một chút thức ăn nhẹ. Nhưng mẹ tuyệt đối hạn chế dùng các loại nước uống có gas, nước trái cây hoặc cà phê, thuốc lá, bia rượu. Bên cạnh đó, mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ nếu cần thực hiện các phương pháp khác xem có nên nhịn ăn không để có được kết quả kiểm tra chính xác nhất.

Điều cần ghi nhớ là mẹ nên uống nhiều nước và nhịn đi tiểu trước khi đi siêu âm. Như vậy, khi siêu âm bàng quang sẽ trở nên căng lên và cho kết quả hình ảnh rõ nét, chất lượng hơn. Đặc biệt, mẹ bầu khi đi siêu âm nên mặc những trang phục rộng, thoải mái để giúp cho quá trình thăm khám trở nên dễ dàng, tiện lợi hơn.

Tóm lại, tùy theo mục đích và từng giai đoạn của thai kỳ, bác sĩ sẽ chọn các kỹ thuật siêu âm 2D 3D 4D 5D với mục đích khác nhau. Mẹ bầu có thể dựa vào những đặc điểm của từng phương pháp và sự tư vấn của bác sĩ để chọn lựa hình thức siêu âm phù hợp.

Xem thêm: 

• Phụ nữ mang thai 1 tháng siêu âm 1 lần có sao không?
• Siêu âm thai bao nhiêu tiền? 9 mốc khám quan trọng mẹ bầu cần nhớ
• Siêu âm tuần 32 có ý nghĩa gì? Lời khuyên cho mẹ bầu khi siêu âm thai 32 tuần