Tại sao suy tim phải gan to ra và cách nhận biết để xử lý kịp thời

Suy tim là một bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim. Trong đó, suy tim phải là tình trạng mà tâm thất phải không còn đủ khả năng bơm máu lên phổi, dẫn đến ứ trệ tuần hoàn trong hệ thống tĩnh mạch lớn. Một trong những hậu quả thường gặp và dễ nhận thấy nhất chính là gan to.

Tổng quan về suy tim phải

Suy tim phải xảy ra khi tâm thất phải không còn đủ lực để bơm máu từ tim lên phổi. Khi chức năng bơm máu bị suy yếu, máu bị ứ lại ở các tĩnh mạch lớn, trong đó có tĩnh mạch chủ dưới và tĩnh mạch gan. Hệ quả là tình trạng ứ trệ máu kéo dài, gây áp lực cao trong gan và các cơ quan lân cận, dẫn đến gan to và nhiều rối loạn liên quan đến chức năng gan. Đây là lý do giải thích tại sao suy tim phải gan to ra và bệnh nhân cần được theo dõi sát để tránh biến chứng nguy hiểm.

Tại sao suy tim phải gan to ra?

Ở người bị suy tim phải, tâm thất phải không thể đẩy máu đi hiệu quả. Máu bị dồn ứ lại ở các tĩnh mạch trở về tim, đặc biệt là tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan. Tình trạng này khiến máu không lưu thông dễ dàng qua gan, gây hiện tượng ứ huyết tại cơ quan này và khiến gan bị sưng to.

Áp lực tăng cao kéo dài trong hệ thống tĩnh mạch dẫn đến việc dịch thấm vào nhu mô gan, gây sưng và làm tổn thương tế bào gan. Nếu không điều trị đúng lúc, hiện tượng này có thể tiến triển thành xơ gan tim, một dạng xơ gan thứ phát do ứ máu mạn tính. Điều đó không chỉ làm giảm khả năng giải độc của gan mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn thân.

Đặc biệt, khi áp lực trong tĩnh mạch cửa quá cao, người bệnh có thể gặp biến chứng nặng như giãn và vỡ tĩnh mạch thực quản, gây xuất huyết tiêu hóa đe dọa tính mạng. Do đó, việc hiểu rõ tại sao suy tim phải gan to ra là rất quan trọng trong phòng ngừa và điều trị biến chứng.

Dấu hiệu nhận biết gan to do suy tim phải

Các biểu hiện lâm sàng của gan to do suy tim phải khá rõ rệt nếu được chú ý kịp thời:

Đau hoặc căng tức vùng gan (hạ sườn phải)

Người bệnh cảm thấy nặng hoặc đau âm ỉ, nhất là khi sờ vào bụng phải.

Vàng da và mắt

Khi gan bị tổn thương, chức năng xử lý bilirubin kém khiến da và mắt ngả vàng.

Phù nề

Tích tụ dịch ở bụng (báng bụng), chân và bàn chân do ứ trệ tuần hoàn.

Mệt mỏi kéo dài

Gan không còn thực hiện tốt chức năng giải độc khiến cơ thể suy kiệt, chán ăn và thiếu năng lượng.

Sốt và đau gan

Nếu gan bị nhiễm khuẩn thứ phát, người bệnh có thể sốt kèm theo đau nhức vùng gan.

Những dấu hiệu này là lời cảnh báo sớm cho việc tại sao suy tim phải gan to ra và cần điều trị càng sớm càng tốt để giảm thiểu biến chứng về gan.

Biến chứng của gan to do suy tim

Khi gan bị ảnh hưởng kéo dài do suy tim phải mà không được điều trị hiệu quả, các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra, bao gồm:

Xơ gan tim

Một dạng xơ gan thứ phát do tình trạng ứ máu mạn tính trong gan làm mất dần cấu trúc và chức năng bình thường.

Viêm gan

Máu ứ đọng lâu ngày tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn hoặc virus xâm nhập gây viêm gan.

Bệnh gan mạn tính

Gan mất dần chức năng, ảnh hưởng đến chuyển hóa và miễn dịch.

Vỡ tĩnh mạch thực quản

Hậu quả của tăng áp lực tĩnh mạch cửa, có thể gây xuất huyết tiêu hóa cấp tính.

Ung thư gan

Tổn thương tế bào gan mạn tính là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến ung thư gan.

Chẩn đoán gan to trong suy tim phải

Để xác định gan to và nguyên nhân do suy tim phải, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm và phương pháp chẩn đoán như:

Siêu âm gan

Phát hiện gan to, dịch ổ bụng và tổn thương do ứ trệ máu. Ngoài ra còn giúp loại trừ các nguyên nhân gan to khác như u gan hoặc gan nhiễm mỡ.

Xét nghiệm máu

Đánh giá men gan (AST, ALT), bilirubin và các chỉ số chức năng gan để xác định mức độ tổn thương. Đồng thời kiểm tra thêm các chỉ số đông máu và albumin để đánh giá khả năng tổng hợp của gan.

Sinh thiết gan

Trong trường hợp cần thiết, sinh thiết gan giúp xác định mức độ xơ hóa hoặc viêm gan mạn tính để đưa ra hướng điều trị chính xác.

Điều trị gan to do suy tim phải

Điều trị gan to trong suy tim cần phối hợp giữa kiểm soát bệnh tim mạch và bảo vệ chức năng gan:

Thuốc lợi tiểu

Giúp giảm lượng dịch trong cơ thể, giảm phù nề và áp lực lên gan, từ đó làm giảm hiện tượng ứ máu.

Thuốc kháng virus

Trong trường hợp gan to liên quan đến viêm gan virus, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc đặc trị để kiểm soát viêm nhiễm và phục hồi tế bào gan.

Điều trị nguyên nhân suy tim

Bao gồm thuốc ức chế men chuyển, điều hòa nhịp tim hoặc can thiệp sửa chữa van tim nhằm cải thiện lưu thông máu và giảm gánh nặng lên tâm thất phải.

Phẫu thuật hoặc ghép gan

Dành cho những trường hợp suy gan giai đoạn cuối, khi gan không còn khả năng hồi phục chức năng.

Việc điều trị đúng và kịp thời không chỉ giúp cải thiện tình trạng gan to mà còn ngăn chặn sự tiến triển của suy tim phải. Do đó, cần theo dõi sát sao để xử lý ngay từ giai đoạn sớm.

Tình trạng gan to trong suy tim phải không chỉ đơn thuần là dấu hiệu lâm sàng mà còn là chỉ báo quan trọng cho thấy hệ tuần hoàn đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc hiểu tại sao suy tim phải gan to ra giúp bệnh nhân và bác sĩ chủ động trong việc nhận biết sớm, chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.

Phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm, bảo vệ chức năng gan và cải thiện tiên lượng sống cho người bệnh. Hãy lắng nghe cơ thể và đến các cơ sở y tế uy tín khi có những dấu hiệu bất thường để được thăm khám và tư vấn chuyên sâu.