Thủng thực quản là gì? Nguyên nhân và phương pháp điều trị thủng thực quản

Thủng thực quản là một bệnh lý nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng người bệnh. Thủng thực quản có thể can thiệp điều trị nếu phát hiện sớm. Những dấu hiệu phát hiện thủng thực quản được Nhà thuốc Long Châu đề cập ở bài viết dưới đây.

Thế nào là thủng thực quản?

Thực quản giống như một đoạn ống dài, bên trong rỗng, nối từ miệng đến dạ dày. Vì rỗng ruột nên thực quản cho phép thức ăn, nước, chất lỏng đi qua. Đúng như tên gọi của nó, thủng thực quản là tình trạng xuất hiện lỗ thủng tại thực quản của cơ thể con người. Tuy thủng thực quản không xuất hiện phổ biến nhưng đây là tình trạng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Để phát hiện thủng thực quản sớm chúng ta cần dựa vào các dấu hiệu như:

• Dấu hiệu đầu tiên là xuất hiện cảm giác đau, vị trí đó là nơi có lỗ thủng thực quản.
• Có thể xuất hiện dấu hiệu đau ngực và khó nuốt.
• Nhịp tim, nhịp thở của người bệnh tăng, huyết áp giảm.
• Người bệnh có tình trạng sốt, ớn lạnh.
• Có thể nôn, nôn có kèm máu.
• Nếu lỗ thủng ở vùng cổ thì xuất hiện tình trạng đau, cứng cổ.

Khi có 3 triệu chứng: Đau khi nuốt, tràn khí dưới da cổ, khó thở, bác sĩ có thể nghi ngờ người bệnh đang có tình trạng thủng thực quản. Lúc này, bác sĩ chỉ định người bệnh tiến hành các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Ngoài ra, người bệnh có thể được yêu cầu chụp X-quang, chụp CT để kiểm tra dấu hiệu thủng thực quản và tìm dấu vết bọt khí, áp xe trong lồng ngực nếu có. Đồng thời, khi tiến hành chẩn đoán hình ảnh bác sĩ có thể xác định được xem chất lỏng đã rò rỉ ở mức độ nào, đã vào phổi của người bệnh hay chưa.

Tại sao người bệnh bị thủng thực quản?

Những nguyên nhân phổ biến dẫn đến thủng thực quản hiện nay thống kê được bao gồm:

• Tai biến trong phẫu thuật: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến thủng thực quản. Trong một số thủ thuật y tế đơn giản như tiến hành nội soi cũng có thể dẫn đến thủng thực quản. Hoặc thực hiện các phẫu thuật ở vùng cổ, vùng ngực, vùng bụng có thể gây ra những tổn thương tại thực quản. Lúc này, nguyên nhân là do tổn thương của các cơ quan lân cận đã xâm lấn vào thành thực quản hoặc các dụng cụ phẫu thuật đã đè vào thực quản trong thời gian dài gây thủng thực quản theo thời gian.
• Xuất hiện dị vật: Những dị vật gây thủng thực quản thường gặp bao gồm: Xương, đồ chơi, đồ vật nhỏ, cứng nhọn,… Hay các loại hóa chất khi nuốt phải cũng có thể làm tổn thương thực quản. Hóa chất có tính ăn mòn có thể dẫn đến viêm, hư hỏng thành thực quản trong thời gian ngắn nuốt phải.
• Hội chứng Boerhaave: Hội chứng này chiếm tới 15% các ca bệnh thủng thực quản, do người bệnh nôn ói quá mạnh sau khi ăn nhiều, uống rượu nhiều hay các hành động làm tăng áp lực trong ổ bụng, tác động lên cơ thắt thực quản trên, từ đó dẫn đến thủng thực quản.
• Do các bệnh lý khác: Các bệnh lý có thể có biến chứng là thủng thực quản bao gồm: Viêm thực quản, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, ung thư thực quản,...

Thủng thực quản có tiên lượng sống thấp nếu không phát hiện sớm. Vậy nên để điều trị thủng thực quản cũng khá khó khăn.

Điều trị thủng thực quản hiện nay

Khi phát hiện bệnh nhân có lỗ thủng, bác sĩ sẽ ngay lập tức cho tiến hành điều trị không chần chờ thêm để ngăn chặn nhiễm trùng. Trong vòng 24 giờ sau khi nhận chẩn đoán bệnh là thời gian tốt nhất để điều trị. Khi dịch bị rò rỉ ra ngoài, có thể sẽ có một lượng dịch tràn ra phổi và kẹt lại. Tích tụ nhiều tại khu vực này, khả năng cao sẽ dẫn đến nhiễm trùng phổi, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết. Ngoài ra, nếu không điều trị kịp thời, thực quản có thể bị thu hẹp lại vĩnh viễn, cản trở việc nuốt và thở sau này của bệnh nhân.

Điều trị ngăn các biến chứng

Khi đã thủng thực quản, dịch chất đã tràn vào khoang phổi. Bác sĩ chỉ định dẫn lưu hết các chất dịch từ bên trong ngực ra ngoài. Người bệnh cần dùng kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Lưu ý, trong quá trình điều trị này, người bệnh không được ăn uống bất kỳ thứ gì. Kháng sinh và một số dịch truyền cần thiết được truyền theo đường tĩnh mạch. Các chất dinh dưỡng đều được đưa qua ống cho ăn.

Điều trị bằng cách phẫu thuật đóng lỗ thủng

Nếu tình trạng lỗ thủng dạ dày nhỏ thì có thể tự lành lại mà không cần can thiệp phẫu thuật. Lúc này, việc điều trị sẽ được diễn ra tự nhiên và theo dõi bởi nhân viên y tế để tránh tình trạng dịch trong thực quản trào ngược ra ngoài, tràn vào phổi. Nếu bác sĩ chỉ định bạn cần thực hiện phẫu thuật đóng lỗ thủng thì bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ các mô sẹo quanh lỗ thủng và khâu liền lại sau đó. Nếu lỗ thủng lớn hơn, bác sĩ sẽ cắt bỏ một đoạn thực quản tổn thương rồi nối lại với dạ dày.

Thủng thực quản là tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh. Mức độ điều trị phụ thuộc vào thời điểm phát hiện bệnh nên cần nắm rõ các dấu hiệu để phát hiện kịp thời thủng dạ dày.

Xem thêm:

Giải phẫu thực quản: Tìm hiểu về chức năng của thực quản và các bệnh lý liên quan

Những điều cần biết và lưu ý khi điều trị bỏng thực quản