Tia UV có mấy loại? Ảnh hưởng của từng loại đối với sức khỏe như thế nào?

Tia UV có nguồn gốc chủ yếu từ ánh sáng mặt trời và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống con người. Tuy nhiên, ngoài những mặt lợi tia UV còn mang đến một số tác hại lên sức khỏe và đặc biệt là tác hại liên quan đến da. Nhưng có phải tia UV nào cũng gây hại không? Tia UV có mấy loại và ảnh hưởng của từng loại đến sức khỏe như thế nào?

Tia UV có mấy loại?

Tia UV là một dạng của bức xạ tử ngoại (UV), với bước sóng ngắn hơn tia bức xạ có thể thấy được bằng mắt thường của người. Trong tia UV có mấy loại được phân thành mấy loại? Đặc điểm của từng loại là gì? Thông tin dưới đây sẽ trả lời cho câu hỏi trên.

Thông tin về tia UV-A

Tia UV-A là một dạng tia tử ngoại với bước sóng dài nhất trong ba loại tia UV chính: UV-A, UV-B, và UV-C. Nó chiếm một phần lớn bức xạ UV từ mặt trời và có thể xâm nhập sâu vào lớp biểu bì của da. Các đặc điểm của tia UV-A như:

• Bước sóng: Tia UV-A có bước sóng trong khoảng 320 đến 400 nanometer, là bước sóng dài nhất trong các loại tia UV.
• Tác động lên da: Tia UV-A có khả năng xâm nhập sâu vào lớp biểu bì của da, làm tăng nguy cơ lão hóa da và góp phần lớn vào nguyên nhân hình thành nếp nhăn trên da. Ngoài ra, tia UV-A còn có thể gây tổn thương cho collagen và elastin, đây là những thành phần giúp duy trì độ đàn hồi và sự săn chắc cho làn da.
• Tác động lên sức khỏe: Tia UV-A có thể được xem là kẻ giết người thầm lặng vì ảnh hưởng một cách từ từ đến sức khỏe. Không những tàn phá các tầng của biểu bì, làm đứt gãy các liên kết collagen, khiến cấu trúc tế bào suy giảm mà còn tăng nguy cơ ung thư da.

Thông tin về tia UV-B

Tia UV-B là một loại tia tử ngoại với bước sóng ngắn hơn so với UV-A và dài hơn so với UV-C. Các đặc điểm của tia UV-B như:

• Bước sóng: Tia UV-B có bước sóng trong khoảng 280 đến 320 nanometer.
• Tác động lên da: Tia UV-B thường chỉ ảnh hưởng lên tầng biểu bì của da. Nếu tiếp xúc quá lâu với tia UV-B có thể gây các tác hại có thể nhận biết ngay như cháy nắng và kích ứng da.
• Tác động lên sức khỏe: Sự tiếp xúc với tia UV-B giúp cơ thể tăng tổng hợp vitamin D, là một loại vitamin dinh dưỡng quan trọng cho việc phát triển xương và cơ bắp. Nhưng tia UV-B còn có thể gây tổn thương cho mắt bên cạnh những tổn thương cho da.

Thông tin về tia UV-C

Là tia tử ngoại có bước sóng ngắn nhất trong ba loại tia UV. Sau đây là một số đặc điểm của tia UV-C.

• Bước sóng: Tia UV-C có bước sóng ngắn nhất, thường dưới 280 nanometer.
• Tác động lên da và sức khỏe: Là loại tia gây hại nhất đến sức khỏe nói chung và làn da nói riêng. Nhưng rất may mắn, phần lớn tia UV-C đã được hấp thụ hoặc phản xạ bởi tầng ozon nên không thể đi qua không khí.

Tác hại đến sức khỏe của các loại tia UV

Sau khi đã giải đáp về tia UV có mấy loại và đặc điểm của từng loại tia UV, tác hại của tia UV đối với sức khỏe cũng là một vấn đề mà bạn cần quan tâm. Mỗi loại tia UV khác nhau cũng sẽ gây ra những hậu quả khác nhau đối với làn da và sức khỏe. 

Tia UV-C được xem là loại tia gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhất nhưng nhờ có tầng ozon. Gần như toàn bộ tia UV-C được ngăn chặn khỏi khí quyển của trái đất. Tuy nhiên, với tình trạng biến đổi khí hậu và sự mai một của tầng ozon, tạo nhiều lỗ thủng nên tia UV-C có cơ hội xâm nhập vào bề mặt trái đất.

Theo nghiên cứu cho thấy, ánh sáng mặt trời trong khí quyển chứa khoảng 3% tia UV-B và phần lớn còn lại là tia UV-A. Trong đó, tia UV-B là yếu tố kích thích chuyển hóa Melanin khiến sắc tố da sạm hơn hay còn gọi là rám nắng. Ngoài ra, UV-B còn thúc đẩy quá trình lão hóa da khiến da nhăn nheo, mất đàn hồi. UV-B còn ảnh hưởng đến giác mạc mắt gây các bệnh lý như mộng, viêm giác mạc, đục thủy tinh thể hay nghiêm trọng hơn là gây mù mắt.

Tia UV-A, với bước sóng dài nhất trong ba loại, có thể xâm nhập sâu vào lớp biểu bì của da, gây hại cho collagen và elastin. Điều này dẫn đến quá trình lão hóa da nhanh chóng, xuất hiện nếp nhăn và giảm độ đàn hồi của da. Ngoài ra, UV-A còn có khả năng tác động đến hoàng điểm của mắt gây đục nhân mắt.

Ngoài các ảnh hưởng lên da và mắt, tia UV còn tác động lên hệ thống miễn dịch của cơ thể nếu tiếp xúc ánh nắng mặt trời quá lâu. Nó có thể làm thay đổi sự phân bố và chức năng của tế bào bạch cầu. Về thời gian dài điều này khiến hệ thống miễn dịch cơ thể ảnh hưởng nghiêm trọng.

Làm gì để tránh tác hại của tia UV?

Để bảo vệ bản thân khỏi tác hại của tia tử ngoại (UV), đặc biệt là tia UV-A và UV-B từ ánh sáng mặt trời, có nhiều biện pháp phòng ngừa mà bạn có thể thực hiện.

• Sử dụng kem chống nắng: Sử dụng kem chống nắng với chỉ số chống nắng (SPF) thích hợp cho loại da của bạn. Ngoài ra, tùy thuộc vào hoạt động ngoài trời mà bạn tham gia mà lựa chọn loại kem chống nắng thích hợp.
• Sử dụng kính râm chống UV: Chọn kính râm có khả năng chống tia UV để bảo vệ mắt khỏi tác động tiêu cực của tia UV.
• Che chắn vật lý khỏi ánh sáng mặt trời: Sử dụng áo chống nắng hoặc ô dù để giảm tác động của ánh sáng mặt trời trực tiếp lên da.
• Hạn chế thời gian tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Hạn chế thời gian bạn tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời vào những khoảng thời gian ánh sáng mặt trời mạnh nhất, thường là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
• Kiểm tra sức khỏe: Thực hiện kiểm tra da định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nào của tác động tiêu cực của tia UV, bao gồm cả các đốm nâu, tăng sạm màu da, hoặc các ảnh hưởng đến mắt.

Trên đây là những thông tin mà chúng tôi chia sẻ đến bạn về tia UV có mấy loại cũng như ảnh hưởng của từng loại đối với sức khỏe. Có thể thấy, việc tránh tia UV là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe nói chung và làn da nói riêng.

Xem thêm: Thời điểm cường độ tia UV mạnh nhất khi nào?