Tiểu ra máu có tự khỏi không? Nguyên nhân tiểu ra máu là gì?

Trong quá trình chăm sóc sức khỏe, nhiều người có thể gặp phải tình trạng tiểu ra máu, một dấu hiệu đáng chú ý của nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến hệ thống tiết niệu. Câu hỏi phổ biến mà nhiều người quan tâm khi đối mặt với tình trạng này là liệu tiểu ra máu có tự khỏi không?

Tiểu ra máu là gì?

Sự hiện diện của máu trong nước tiểu được gọi là tiểu máu. Tiểu máu trong một số trường hợp là vô hại nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận, ung thư bàng quang. Có hai loại tiểu ra máu gồm tiểu máu vi thể và tiểu máu đại thể:

• Tiểu máu vi thể: Trong trường hợp này, nước tiểu không có màu đỏ nhưng khi được kiểm tra bằng xét nghiệm, số lượng hồng cầu trong nước tiểu có thể lên đến >10.000 hồng cầu/ml. Do khó nhận biết bằng mắt thường, đa số bệnh nhân phát hiện bị tiểu máu vi thể là khi đi kiểm tra sức khỏe định kỳ và được thực hiện xét nghiệm nước tiểu.
• Tiểu máu đại thể: Trái ngược với tiểu máu vi thể, trong trường hợp này, mắt thường có thể nhìn thấy màu đỏ của máu khi đi tiểu, được gọi là tiểu máu đại thể. Mức độ màu sắc của máu trong nước tiểu phụ thuộc vào mức độ nặng của bệnh. Nếu nhẹ, máu có thể có màu nhạt, trong khi nếu nặng hơn, máu sẽ có màu đỏ, thậm chí có thể xuất hiện cả máu cục. Đôi khi, nước tiểu có thể có màu nâu sẫm hoặc có cặn lắng.

Nguyên nhân đi tiểu ra máu

Bệnh lý ở thận

Sỏi thận

Sỏi tiết niệu thường xuất hiện trong cơ quan tiết niệu như bàng quang và thận, được hình thành từ các khoáng chất trong nước tiểu. Những khối sỏi này phát triển khi các khoáng chất trong nước tiểu cô đặc và kết tinh lại, cuối cùng tạo thành sỏi.

Một trong những triệu chứng phổ biến của sỏi thận là tiểu ra máu. Đây là một dấu hiệu lâm sàng khi sỏi ma sát với niêm mạc của đường tiểu, gây tổn thương và khiến niêm mạc chảy máu.

Viêm cầu thận

Tiểu máu vi thể là triệu chứng phổ biến của viêm cầu thận. Với căn bệnh này, các bộ lọc nhỏ trong thận sẽ bị viêm, từ đó cầu thận suy giảm chức năng lọc máu, làm rò rỉ hồng cầu vào trong nước tiểu. Bên cạnh đó, bệnh nhân thường có dấu hiệu nhiễm trùng da, họng, đi kèm với sốt và đau ở 2 bên vùng thắt lưng trước đó.

Viêm thận - bể thận

Nhiễm trùng có thể xảy ra khi vi khuẩn di chuyển đến thận từ một cặp ống nối thận với bàng quang, gọi là niệu quản. Nhiễm trùng thận có thể gây ra các triệu chứng như tiểu ra máu, tiểu buốt, tiểu lắt nhắt, kèm khả năng gây sốt cao và đau ở lưng, bên hông hoặc háng.

Ung thư thận

Tiểu ra máu thường xuất hiện trong khoảng 70% trường hợp ung thư thận. Triệu chứng thường thấy bao gồm mức độ tiểu ra máu nặng, lượng máu lớn, không gây đau, khi sờ vào hố chậu thường cảm nhận được sự xuất hiện của u. Kết quả chụp UIV (kỹ thuật chụp thận dùng thuốc cản quang) cho thấy sự thiếu hoặc biến dạng của một hoặc nhiều đài thận.

Lao thận

Lao thận thường liên quan đến chứng tiểu máu vi thể, nó thường đi kèm với tổn thương viêm bàng quang. Những dấu hiệu dễ nhận biết bao gồm tiểu máu cuối dòng, tiểu mủ, tiểu lắt nhắt, són tiểu và đau sau khi đi tiểu. Kết quả của chụp UIV thường cho thấy đài thận bị cắt cụt, xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện ra trực khuẩn lao.

Thận đa nang

Thận đa nang thường đi kèm với các triệu chứng như đau thắt ở vùng lưng, tiểu ra máu, tiểu ra mủ, tăng nồng độ ure trong máu và phát hiện khối u trong vùng hố thận khi kiểm tra. Khi chụp UIV, thường thấy đài bể thận bị hẹp lại và dài ra.

Bệnh lý ở bàng quang

Các bệnh lý phổ biến thường gặp ở bàng quang bao gồm sỏi bàng quang, viêm bàng quang do virus, u bàng quang và túi thừa. Triệu chứng nhận biết thường bao gồm tiểu khó, tiểu lắt nhắt, tiểu ra máu và thường được phát hiện thông qua kết quả siêu âm.

Bệnh lý ở niệu đạo - tuyến tiền liệt

Đối với nam giới, bệnh lý gây tiểu máu thường do phì đại tuyến tiền liệt hoặc ung thư tiền liệt tuyến. Tuyến tiền liệt nằm ngay dưới bàng quang và bao quanh phần trên của niệu đạo, tuyến này thường trở nên lớn hơn ở tuổi trung niên. Khi tuyến tiền liệt phì đại sẽ gây áp lực lên niệu đạo, ngăn chặn một phần dòng nước tiểu khiến người bệnh có thể gặp triệu chứng như tiểu nhiều, tiểu gấp, bí tiểu hoặc có máu trong nước tiểu.

Chấn thương thận

Một cú đánh hoặc chấn thương khác ở thận do tai nạn hoặc chơi thể thao có thể khiến máu xuất hiện trong nước tiểu. Máu trong nước tiểu có thể xảy ra sau khi chơi một số môn thể thao có sự va chạm như bóng đá. Nó có thể liên quan đến tổn thương bàng quang do lực tác động.

Máu trong nước tiểu cũng có thể xảy ra khi chơi các môn thể thao đường dài, chẳng hạn như chạy marathon, nhưng nguyên nhân chưa rõ ràng. Nó có thể liên quan đến tổn thương bàng quang hoặc các lý do khác không liên quan đến chấn thương. 

Khi tập thể dục nặng cũng có thể gây ra tình trạng máu trong nước tiểu và sẽ tự hết trong vòng một tuần.

Thuốc

Sử dụng thuốc chống đông máu, chẳng hạn như heparin và warfarin có thể gây ra tiểu máu. Penicillin, aspirin và thuốc trị ung thư (chẳng hạn như cyclophosphamide) cũng được biết là nguyên nhân gây xuất hiện máu trong nước tiểu.

Tiểu ra máu có tự khỏi không?

Tiểu ra máu có tự khỏi không? Câu trả lời là có thể, bởi điều này tùy thuộc vào nguyên nhân gây tiểu máu. Nếu nguyên nhân là do dùng thuốc hoặc tập thể dục gắng sức, nó có thể tự khỏi sau khi bạn ngừng dùng thuốc và tập thể dục. Tuy nhiên, bạn nên thăm khám bác sĩ nếu có dấu hiệu đi tiểu ra máu để được chẩn đoán và điều trị thích hợp, bởi có đến hơn 95% trường hợp bệnh nhân tiểu máu gặp một số vấn đề về sức khỏe.

Mặc dù tiểu máu không phải là một triệu chứng nguy hiểm, nhưng đây là dấu hiệu của nhiều bệnh lý thuộc về đường tiết niệu. Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh viêm cấp tính ở bàng quang, thận, cầu thận, hay niệu đạo có thể tiến triển thành mạn tính.

Không chỉ vậy, tiểu ra máu kéo dài cũng có thể gây ra tình trạng thiếu máu, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của bạn. Vì vậy, nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng nào, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Điều này sẽ giúp bạn có cơ hội phục hồi sức khỏe một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Chẩn đoán nguyên nhân tiểu ra máu như thế nào?

Ngoài việc thắc mắc tiểu ra máu có tự khỏi không thì chắc hẳn bạn cũng đang băn khoăn rằng làm sao để biết nguyên nhân gây tiểu ra máu. Để xác định nguyên nhân của tiểu máu thường không khó nhưng đôi khi cần áp dụng nhiều phương pháp cận lâm sàng phối hợp để đưa ra chẩn đoán chính xác và lập kế hoạch điều trị phù hợp. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

• Xét nghiệm nước tiểu: Đây là phương pháp giúp tìm kiếm tế bào ác tính, thực hiện cấy vi khuẩn, và định lượng protein niệu trong 24 giờ.
• Xét nghiệm hình ảnh: Các phương pháp như siêu âm, chụp bụng không chuẩn bị, chụp niệu quản - bể thận ngược dòng (UPR), chụp thận có sử dụng thuốc cản quang (UIV), chụp cắt lớp điện toán đa lát cắt (MSCT), chụp cắt lớp điện toán (CT) và cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) đều được sử dụng để quan sát hình ảnh mạch máu thận, phát hiện sỏi, khối u, các dấu hiệu ung thư tuyến tiền liệt, viêm bàng quang cấp và mạn tính, lạc nội mạc tử cung, rò ruột - bàng quang và xác định nguồn gốc của máu trong nước tiểu từ một hoặc hai thận.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã giải đáp được thắc mắc “Tiểu ra máu có tự khỏi không?”. Mặc dù một số trường hợp có thể tự khỏi, nhưng không phải tất cả đều như vậy. Việc chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời sẽ sẽ giúp tăng cơ hội hồi phục sức khỏe và ngăn chặn các vấn đề nghiêm trọng tiềm ẩn trong tương lai.