UIV - Kỹ thuật chụp thận dùng thuốc cản quang

Ngày nay, nhờ sự tiên tiến và phát triển của công nghệ trong y học, đã có nhiều phương pháp chẩn đoán bệnh ra đời với thời gian nhanh chóng, độ chính xác cao. Trong đó, kỹ thuật chụp thận dùng thuốc cản quang UIV đã hỗ trợ các bác sĩ chẩn đoán nhiều bệnh lý về thận. Hãy cùng tìm hiểu về kỹ thuật UIV trong bài viết dưới đây.

Kỹ thuật chụp thận dùng thuốc cản quang (UIV) là gì?

Kỹ thuật chụp thận có sử dụng thuốc cản quang thông qua đường tĩnh mạch, còn được gọi là Intravenous Pyelogram (IVP) trong tiếng Anh hoặc Urographie Intraveineuse trong tiếng Pháp (viết tắt là UIV), được áp dụng để thực hiện X-quang hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản và bàng quang.

Phương pháp này cho phép các chuyên gia y tế đánh giá kích thước và hình dạng của các cấu trúc giải phẫu trong hệ tiết niệu và xác định chức năng bài tiết của thận. Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện chụp thận có thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch nếu bệnh nhân có các triệu chứng như đau ở vùng lưng hoặc lưng, hoặc có máu trong nước tiểu, những dấu hiệu này có thể liên quan đến các bệnh lý hoặc rối loạn trong hệ tiết niệu.

Kỹ thuật chụp thận sử dụng thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch có thể dùng để chẩn đoán một số bệnh lý sau đây:

• Sỏi thận.
• Sỏi bàng quang.
• Phì đại tiền liệt tuyến.
• U nang thận.
• Khối u trong hệ tiết niệu.
• Rối loạn cấu trúc thận, như bệnh xốp tủy thận.

Trước đây, kỹ thuật chụp thận sử dụng thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch thường được áp dụng để đánh giá các rối loạn trong hệ tiết niệu. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ Y khoa, các phương pháp khác như siêu âm thận và MRI hệ tiết niệu kết hợp dựng hình niệu quản đã trở nên phổ biến hơn. Những kỹ thuật này mang lại nhiều ưu điểm như tiết kiệm thời gian, không cần tiêm thuốc cản quang hoặc sử dụng tia X. Do đó, kỹ thuật chụp thận có thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch thường ít được sử dụng hơn.

Tuy nhiên, việc chụp thận có thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch vẫn được xem là một công cụ chẩn đoán hữu ích trong các trường hợp sau:

• Xác định các rối loạn cấu trúc trong hệ tiết niệu.
• Chẩn đoán sỏi thận.
• Cung cấp thông tin về tình trạng tắc nghẽn trong đường tiết niệu.

Rủi ro khi chụp thận có thuốc cản quang vào tĩnh mạch (UIV)

Nhìn chung, việc thực hiện chụp thận sử dụng thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch được coi là một phương pháp an toàn và hiếm khi gây ra các biến chứng. Tuy nhiên, giống như bất kỳ kỹ thuật y học nào khác, chụp thận bằng thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch cũng có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm cả phản ứng dị ứng.

Một số tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm thuốc cản quang bao gồm:

• Thân nhiệt tăng.
• Có vị kim loại trong miệng.
• Buồn nôn.
• Ngứa và phát ban.

Mặc dù lượng phóng xạ trong quá trình chụp X-quang thường rất nhỏ và nguy cơ gây tổn thương tế bào trong cơ thể là thấp, nhưng nếu người bệnh đang mang thai hoặc nghi ngờ có dấu hiệu mang thai, họ nên thông báo cho bác sĩ trước khi thực hiện chụp uiv.

Mặc dù nguy cơ đối với thai nhi là thấp, bác sĩ có thể xem xét liệu nên tiếp tục thực hiện chụp thận bằng phương pháp này hay chờ đợi hoặc sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của bệnh nhân.

Quy trình chụp thận có tiêm thuốc cản quang (UIV)

Trước khi chụp

Trước khi tiến hành UIV, bác sĩ sẽ thường hỏi và cung cấp các hướng dẫn cho người bệnh như sau:

• Đối với trường hợp dị ứng, đặc biệt là với i-ốt, hoặc có bất kỳ dị ứng nào khác.
• Xác định xem người bệnh đang mang thai hoặc có nghi ngờ về việc mang thai.
• Kiểm tra xem người bệnh đã từng có trải nghiệm dị ứng với các loại thuốc cản quang trước đó không.

Ngoài ra, người bệnh có thể cần tuân thủ một số hướng dẫn trước khi chụp, bao gồm việc tránh ăn uống trong một khoảng thời gian cụ thể trước khi tiêm chất cản quang. Bác sĩ cũng có thể khuyên người bệnh sử dụng thuốc nhuận tràng vào buổi tối trước ngày chụp.

Tại cơ sở y tế, một thành viên khác trong nhóm nhân viên y tế sẽ thực hiện các bước sau:

• Đặt lại một số câu hỏi về lịch sử y tế của người bệnh.
• Kiểm tra huyết áp, nhịp tim và nhiệt độ cơ thể của người bệnh.
• Yêu cầu người bệnh tháo quần áo và đổi sang áo choàng y tế, loại bỏ đồ trang sức, kính mắt và bất kỳ vật dụng kim loại nào có thể làm nhiễu hình ảnh X-quang.
• Thiết lập một đường truyền tĩnh mạch ở tay để tiêm chất nhuộm cản quang vào cơ thể.
• Yêu cầu người bệnh đi tiểu cho đến khi bàng quang sạch nước tiểu.

Trong và sau quá trình chụp

Trong quá trình UIV, người bệnh sẽ được đặt nằm ngửa trên bàn khám. Máy X-quang thường được gắn vào phần hoặc toàn bộ của bảng. Bộ tăng cường hình ảnh tia X sẽ được đặt trên bụng của người bệnh. Sau khi đảm bảo người bệnh nằm thoải mái trên bàn, bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau:

• Tiến hành chụp X-quang đường tiết niệu trước khi tiêm thuốc cản quang.
• Bắt đầu tiêm thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch.
• Tiến hành chụp X-quang theo các mốc thời gian như sau: Thuốc cản quang di chuyển tới thận rồi tiếp tục di chuyển tới niệu quản và sau đó đổ vào bàng quang.
• Sau khi hoàn thành chụp, người bệnh sẽ được yêu cầu đi tiểu một lần nữa.
• Sau đó, người bệnh sẽ quay trở lại bàn khám để bác sĩ tiếp tục chụp X-quang khi bàng quang đã trống nước tiểu.
• Trong một số trường hợp, người bệnh có thể được yêu cầu đi tiểu thêm một lần để đánh giá niệu đạo, đặc biệt là trong các trường hợp nghi vấn về vấn đề niệu đạo hoặc hẹp niệu đạo.
• Khi chụp thận có thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch hoàn tất, đường truyền tĩnh mạch ở tay sẽ được rút ra.

Trên đây là những thông tin về Kỹ thuật chụp thận dùng thuốc cản quang (UIV). Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn những kiến thức bổ ích và đầy đủ nhất về kỹ thuật được sử dụng nhiều trong chẩn đoán bệnh lý thận.

Xem thêm:

• Bệnh thận là gì? Các dấu hiệu bạn có thể mắc bệnh thận
• Viêm đường tiết niệu là gì? Nguyên nhân gây bệnh và nguyên tắc phòng ngừa