Tìm hiểu quy trình phẫu thuật cắt u xương sườn

U xương sườn là một tình trạng bệnh lý hiếm gặp nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trong nhiều trường hợp, phẫu thuật cắt u xương sườn là phương pháp điều trị hiệu quả nhất để loại bỏ khối u và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu chi tiết về quy trình phẫu thuật cắt u xương sườn, giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về phương pháp điều trị này.

U xương sườn là gì?

Các khối u nguyên phát ở thành ngực rất hiếm gặp, chỉ chiếm 0,04% trong tổng số các trường hợp ung thư mới được chẩn đoán và 5% trong số tất cả các khối u ở ngực. Các khối u ở xương sườn cũng không phổ biến, chiếm khoảng 5 - 10% trong tổng số các khối u xương. Chúng có thể xuất hiện với nhiều triệu chứng khác nhau và việc phân biệt giữa tổn thương lành tính và ác tính là một thách thức.

Đa phần các tổn thương ở xương sườn là khối u ác tính thứ phát, do di căn hoặc xâm lấn trực tiếp từ các khối u ác tính lân cận như ung thư vú, ung thư phổi, u trung biểu mô và u trung thất. Các khối u phát sinh từ xương sườn có thể lành tính hoặc ác tính nếu loại trừ di căn. Trong số các tổn thương lành tính ở xương sườn, loạn sản sợi và u sụn là những loại được phát hiện phổ biến nhất.

Việc khai thác tiền sử bệnh một cách cẩn thận cùng với các xét nghiệm hỗ trợ có thể giúp xác định chẩn đoán chính xác. Phẫu thuật cắt bỏ là phương pháp điều trị được ưu tiên, mang lại tiên lượng tốt.

Các hình thái khối u

Các khối u xương sườn lành tính phổ biến nhất là loạn sản sợi, u sụn và u xương.

Loạn sản sợi

Loạn sản sợi là tổn thương lành tính phổ biến nhất ở xương sườn. Đây là một rối loạn bẩm sinh nhưng không di truyền, gây ra bởi sự bất thường trong quá trình trưởng thành và biệt hóa của nguyên bào xương. Điều này dẫn đến việc khoang tủy xương và xương ống tủy bị thay thế bằng mô xơ và xương chưa trưởng thành. Tổn thương ở xương sườn được phát hiện ở 6 đến 20% các trường hợp rối loạn đơn xương và hơn một nửa số bệnh nhân (55%) có tổn thương nhiều xương, trong đó xương sườn cũng bị ảnh hưởng.

Thông thường, loạn sản sợi không gây triệu chứng. Khi có triệu chứng, đau là dấu hiệu phổ biến nhất, thường xuất hiện khi khối u bị gãy hoặc chèn ép vào các mô lân cận.

U sụn

U sụn là loại tổn thương lành tính phổ biến thứ hai ở xương sườn, sau loạn sản sợi. Đây là một khối u sụn, chiếm từ 15 đến 20% trong tổng số các khối u xương sườn lành tính. U sụn thường xuất hiện ở độ tuổi từ 20 đến 30. Vị trí thường gặp của u sụn là ở cung sườn trước, gần khớp ức – sườn, hoặc ở cung sườn sau, gần khớp sườn - đốt sống.

U xương

U xương chiếm khoảng 8% các khối u xương sườn và khoảng 50% các khối u xương sườn lành tính. Chúng thường được phát hiện ở vùng phía trước tại ngã ba sụn sườn. Loại tổn thương này phổ biến ở trẻ em, với khoảng 60% trường hợp được tìm thấy ở những người dưới 20 tuổi. Về mặt lâm sàng, u xương thường là một khối cứng, phát triển rất chậm và không gây đau.

U nang phình động mạch

Nang phình động mạch ở xương sườn là một tình trạng rất hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 2 đến 3% các trường hợp. Chúng thường có liên quan đến một khối u tế bào khổng lồ. Loại tổn thương này thường ảnh hưởng đến người trẻ tuổi và xuất hiện ở cung xương sườn sau.

U tế bào khổng lồ

U tế bào khổng lồ thường xuất hiện ở độ tuổi 20 - 30 và xảy ra thường xuyên hơn ở phụ nữ. Loại u này thường ảnh hưởng đến các đầu của xương dài và khá hiếm gặp ở xương sườn.

Trên phim X-quang, u tế bào khổng lồ thường xuất hiện dưới dạng một tổn thương lan rộng gây tiêu xương, nằm lệch tâm so với trục của xương sườn và không có hiện tượng vôi hóa. Tổn thương có các đường viền rõ ràng, không có sự thay đổi xương xơ cứng ngoại vi. Thường thấy sự phá vỡ trong vỏ xương và trừ khi có gãy xương, không có phản ứng màng xương được phát hiện.

Quy trình tiến hành phẫu thuật cắt u xương sườn

Trước phẫu thuật

Đối với bệnh nhân:

Bác sĩ cần giải thích chi tiết để bệnh nhân hiểu rõ và an tâm hợp tác trong quá trình điều trị. Bệnh nhân cần tự vệ sinh sạch sẽ toàn thân, đặc biệt là vùng ngực và cạo lông nách.

Đối với bệnh viện và bác sĩ:

Cần chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị y tế hiện đại để tiến hành phẫu thuật cắt u xương sườn, bao gồm:

• Bộ dụng cụ phẫu thuật chung và dụng cụ cắt xương sườn chuyên biệt, gồm: Kẹp phẫu tích có mấu và không mấu, kéo phẫu tích, pince kẹp có mấu và không mấu, kẹp răng chuột Chaput, kẹp Hartmann, dụng cụ kéo mép cơ Farabeuf, kéo xương bả vai, banh vết mổ tự động loại Beckmann, banh xương sườn Finochietto, cái róc sườn Quirin, kìm Schoemaker để cặp đầu xương, dụng cụ luồn xương sườn Deschamp hoặc Doyen, kìm cắt sườn Liston hoặc kìm cong Lue, các loại chỉ khâu đơn sợi hoặc chỉ dệt với các số 2.0, 3.0, 4.0.
• Chuẩn bị vật liệu cầm máu như Gelaspon, Surgicel, Spongel và sáp xương.
• Dẫn lưu phổi silicon số 30F nếu có rách màng phổi.
• Bàn mổ, dao điện, máy hút và hệ thống đèn chiếu sáng đạt tiêu chuẩn.

Ngoài ra, bác sĩ cần xác định chính xác vị trí đau của bệnh nhân tương ứng với tổn thương trên X-quang hoặc CT và đánh dấu bằng bút không xóa trước khi phẫu thuật.

Trong phẫu thuật

Trước tiên, bệnh nhân được đặt nằm nghiêng 90° (nếu phẫu thuật tại cung bên) hoặc nằm sấp (nếu phẫu thuật tại cung sau) và được gây mê nội khí quản.

Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành rạch da tại vị trí tương ứng với xương sườn bị bệnh. Để tiếp cận xương sườn, cần tách qua lớp cơ ngực. Tiếp theo, bác sĩ dùng dao nhọn rạch theo chiều dọc dọc theo phần giữa của xương sườn. Để tách rời xương sườn và màng xương, cần sử dụng dụng cụ róc màng xương. Sau đó, tiến hành cắt xương sườn ở hai đầu, lưu ý cắt cách xa vị trí khối u ít nhất 3 cm.

Trong quá trình phẫu thuật, nếu màng phổi bị rách, cần thực hiện dẫn lưu màng phổi ngay lập tức. Toàn bộ thao tác cần được thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm rách màng phổi. Sau khi cầm máu, vết mổ sẽ được rửa sạch bằng dung dịch NaCl 0,9% hoặc oxy già. Sau đó, đặt dẫn lưu và đóng vết mổ. Nếu màng phổi bị rách, cần đặt dẫn lưu khoang màng phổi bằng sonde silicon số 30F và hút liên tục với áp lực -20 cmH2O. Đối với xương sườn số 1, do vị trí cao nên kỹ thuật mổ sẽ phức tạp hơn, đường mổ sẽ đi từ hố thượng đòn xuống và đòi hỏi kỹ thuật đặc biệt.

Sau phẫu thuật

Sau phẫu thuật, để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ các chỉ số như nhịp tim, huyết áp, nhịp thở và mức bão hòa oxy qua Monitor. Đồng thời, cần theo dõi lượng và tính chất dịch qua sonde dẫn lưu. Bệnh nhân nên tái khám sau 3 - 6 tháng.

Trong các trường hợp sau, bệnh nhân cần quay lại bệnh viện để điều trị và có thể phải phẫu thuật lại nếu bị chảy máu hoặc tụ máu do tổn thương động mạch liên sườn.

Trên đây là những thông tin về bệnh u xương sườn và quy trình phẫu thuật cắt u xương sườn. Khi cơ thể có các dấu hiệu của khối u, bạn nên đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.