Tìm hiểu về các phương pháp vật lý trị liệu phổ biến nhất hiện nay

Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị nội khoa không xâm lấn và cho hiệu quả điều trị tương đối cao nên được nhiều bác sĩ lựa chọn cho bệnh nhân. Mục đích chủ yếu của các phương pháp vật lý trị liệu là nâng cao hiệu quả điều trị và rút ngắn thời gian hồi phục cho bệnh nhân. Trong bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ với bạn đọc các phương pháp vật lý trị liệu phổ biến trong y khoa hiện nay.

Tổng quan về vật lý trị liệu

Có không ít người bệnh khi gặp phải một vấn đề sức khoẻ nào đó có liên quan đến hệ xương khớp và khả năng vận động sẽ được chỉ định áp dụng các phương pháp vật lý trị liệu bởi bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, không phải người bệnh nào cũng hiểu hết về phương pháp điều trị này. Vậy vật lý trị liệu là gì?

Theo các chuyên gia, vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị dựa trên nền khoa học vật lý nhằm giúp người bệnh chữa trị bệnh mà không cần phải sử dụng thuốc. Tuy nhiên, không phải bất kỳ bệnh lý nào cũng có thể áp dụng phương pháp điều trị này.

Nhiều bệnh nhân cảm nhận khá hài lòng với các phương pháp vật lý trị liệu bởi tính an toàn và tính hiệu quả tương đối cao. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ đưa ra những gợi ý phù hợp về cách thức điều trị cho bệnh nhân, tuỳ thuộc vào thể trạng và tình trạng sức khoẻ của mỗi người. Theo Hiệp hội APTA (Hoa kỳ) cho biết, các phương pháp vật lý trị liệu cho hiệu quả điều trị rất tốt ở những bệnh nhân có tổn thương về thể chất. Thực tế cũng đã có nhiều nghiên cứu vật lý trị liệu là phương pháp phục hồi chức năng rất hiệu quả đối với những bệnh lý bẩm sinh và các vấn đề có liên quan đến chấn thương.

Các phương pháp vật lý trị liệu được sử dụng để điều trị trong nhiều giai đoạn của bệnh. Thông thường, vật lý trị liệu sẽ được áp dụng điều trị bệnh song song với một phương pháp điều trị khác để đạt được kết quả điều trị tối ưu nhất cho bệnh nhân.

Trước khi tập vật lý trị liệu, người bệnh cần được thăm khám sức khoẻ tổng thể để bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Phụ nữ mang thai, người bị nhiễm trùng cấp tính hoặc dấu hiệu sinh tồn không ổn định thì cần báo ngay lại ngay cho bác sĩ để được xử trí trước khi bước vào giai đoạn thực hiện.

Các phương pháp vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu trong y khoa có khá nhiều phương pháp khác nhau để giúp bác sĩ dễ dàng lựa chọn được cách thức phù hợp từng bệnh nhân. Dưới đây là các phương pháp vật lý trị liệu phổ biến nhất hiện nay, bao gồm:

Tác nhân cơ - động học kéo dãn

Phương pháp này vận dụng lực cơ học nhằm mục đích làm giãn các khoang đốt sống thông qua việc tác động một lực phù hợp vào cột sống của người bệnh. Khi đó, cơ thể của người bệnh có thể đạt được các hiệu quả như:

• Hạn chế các tác động làm tăng áp lực lên nội đĩa đệm cho dù các đốt sống đã bị tách xa nhau. Đồng thời, kích thích sự thẩm thấu các chất dinh dưỡng và dung dịch, giảm bớt diện tích bị lồi ra của đĩa đệm.
• Khắc phục khoảng trống giữa các đốt sống nằm lệch nhau. Đồng thời, hỗ trợ điều chỉnh lại tình trạng cong vẹo cột sống và hạn chế nguy cơ gây đau đớn do thần kinh bị chèn ép.
• Hỗ trợ làm giãn các cơ và giảm thiểu tình trạng đau nhức hoặc lệch (vẹo) cột sống ở người bệnh.

Theo các bác sĩ, tác nhân cơ - động học kéo dãn là một phương pháp vật lý trị liệu dễ dàng vận dụng ngay tại nhà. Tuy nhiên, người bệnh cần có sự hỗ trợ của các thiết bị kỹ thuật chuyên dụng và có cần có kỹ thuật viên hướng dẫn trong giai đoạn đầu để nắm được bài tập một cách tốt nhất.

Ngoài ra, phương pháp này thường cho tác dụng tốt đối với những bệnh nhân mắc một số bệnh lý như:

• Đau hoặc cong vẹo cột sống;
• Thoát vị đĩa đệm;
• Lồi đĩa đệm…

Vận động

Có khá nhiều bệnh nhân lựa chọn liệu pháp vận động trong vật lý trị liệu nhằm phục hồi chức năng cơ thể với những tác dụng như:

• Giúp điều hòa chức năng vận động cho bệnh nhân.
• Hỗ trợ phục hồi các chức năng của cơ xương khớp và cải thiện khả năng vận động ở những bộ phận này.
• Tăng cường sức khoẻ và sự dẻo dai cho cơ thể, nâng cao khả năng chịu đựng của các cơ.

Bên cạnh đó, sự đa dạng của kỹ thuật vận động cũng góp phần hỗ trợ cho quá trình điều trị của người bệnh đạt được những hiệu quả tích cực như:

• Vận động thụ động: Hạn chế nguy cơ bị teo cơ hoặc cứng khớp ở những bệnh nhân không có khả năng vận động.
• Vận động chủ động: Thường được áp dụng cho những bệnh nhân có khả năng tự thực hiện các động tác đơn giản mà kỹ thuật viên hỗ trợ.
• Vận động chủ động có hỗ trợ: Áp dụng cho những người bệnh có khả năng vận động kém và cần sự trợ giúp của kỹ thuật viên hoặc công cụ.
• Vận động có trợ lực: Thường kết hợp với các công cụ chuyên dụng để tăng thêm lực và tăng sức chịu đựng của cơ thể dưới sự kích thích của công cụ như vật nặng, lò xo…
• Vận động kết hợp động tác: Thường kết hợp với những bài tập như đi bộ, đạp xe… Phương pháp này mang lại hiệu quả rất tốt cho người bệnh.

Tác nhân vật lý

Phương pháp này được đánh giá là khá thụ động trong điều trị và chỉ được áp dụng tạm thời. Tuy nhiên, tác nhân vật lý có thể mang lại hiệu quả giảm đau nhức tức thời cho bệnh nhân. Chính vì thế, phương pháp này thường được lựa chọn trong phục hồi chức năng với các các thức như:

• Trị liệu bằng nhiệt (nóng hoặc lạnh): Người bệnh sẽ được hỗ trợ làm giãn các mạch máu tại một khu vực hoặc toàn thân đối với trị liệu nóng (dựa trên cơ chế phản xạ), từ đó giúp người bệnh giảm được tình trạng viêm hoặc đau nhức và tổn thương nhanh được phục hồi. Ngược lại, đối với trị liệu lạnh sẽ giúp co mạch, giảm khả năng dẫn truyền thần kinh chủ cũng như sự chuyển hóa thần kinh cho người bệnh.
• Trị liệu bằng nước: Đây là một hình thức trị liệu có sử dụng nước nhằm tác động lên cơ thể để chữa lành các tổn thương dựa vào những đặc tính riêng.
• Trị liệu bằng ánh sáng: Liệu pháp ánh sáng chủ yếu dựa trên các bức xạ tồn tại trong ánh sáng từ đèn tử ngoại, hồng ngoại hoặc ánh nắng mặt trời. Từ đó giúp loại bỏ vi khuẩn và kích thích sự sản sinh cũng như phát triển của các tế bào bên trong cơ thể.
• Trị liệu bằng điện: Sử dụng năng lượng của điện để kích thích cơ và các dây thần kinh, từ đó giúp rèn luyện khả năng vận động của cơ - khớp, thậm chí giúp giải phóng ra các chất dẫn truyền thần kinh như endorphin, serotonin…

Lợi ích của phương pháp vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, bao gồm:

• Cho hiệu quả điều trị rõ ràng ngay trong những lần đầu: Điển hình là hình thức trị liệu bằng tác nhân vật lý. Hầu hết những đối tượng áp dụng cách thức trị liệu này đều giảm chứng đau nhức cơ ngay trong lần đầu tiên.
• Thời gian điều trị được rút ngắn lại: Điển hình ở hình thức sử dụng năng lượng tập chung điều trị tại vị trí cần xử lý mà không phân tán sang các vùng khác.
• Hạn chế tỷ lệ phụ thuộc vào thuốc giảm đau: Mục đích của các phương pháp vật lý trị liệu là hỗ trợ giảm cơ đau và triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân, tương đương với công dụng của thuốc giảm đau. Do đó, giúp người bệnh hạn chế sử dụng thuốc giảm đau.
• Hoàn toàn không xâm lấn vào cơ thể người bệnh.

Hy vọng với những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc nắm được các phương pháp vật lý trị liệu và lợi ích mà chúng mang lại. Hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của Long Châu để cập nhật thêm những kiến thức y khoa hữu ích!