Trà phổ nhĩ là gì? Tác dụng của trà phổ nhĩ với sức khỏe

Trà phổ nhĩ là một trong những đồ uống thượng hạng được giới mộ trà đặc biệt yêu thích. Trà có nguồn gốc từ Trung Quốc và qua thời gian chúng dần trở nên phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực Tây Bắc. Nét đặc trưng của dòng trà này là lên men tự nhiên, có màu nâu đen và thường đóng bánh hình tròn hoặc vo viên khi hoàn thiện thành phẩm. Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu rõ hơn về loại trà tốt cho sức khỏe này. 

Trà phổ nhĩ là gì?

Trà phổ nhĩ được đặt tên theo quê hương của chúng là thành phố Phổ Nhĩ thuộc Vân Nam, Trung Quốc. Đây là dòng trà đen được ủ lên men theo phương thức thủ công, truyền thống. Tại Việt Nam, đồ uống này đã có mặt từ hàng trăm năm nay và trở thành thức uống quen thuộc của người Tày, Dao, Nùng, Thái. Đặc biệt, người dân địa phương thường nhồi nguyên liệu vào ống tre nứa để ủ trên gác bếp lâu ngày nên chúng còn được gọi tên là trà ống lam.

Lá và đọt trà Shan Tuyết cổ thụ được xem là “linh hồn” của thức uống này. Thời gian lên men trà có thể kéo dài hàng chục, thậm chí cả trăm năm. Trà ủ càng lâu thì càng có nhiều lợi khuẩn, hương vị càng đậm đà và giá thành cũng tăng theo tỉ lệ thuận.

Khi thưởng thức trà đen phổ nhĩ, bạn sẽ cảm nhận rõ mùi thơm vô cùng đặc biệt, vừa ngọt ngào, vừa thoang thoảng hương men tự nhiên rất dễ chịu. Nước trà có vị đỏ đậm, bề mặt sóng sánh trông cực đẹp mắt. Và vì trải qua quá trình phân giải của vi sinh vật lên men nên thành phẩm giảm hẳn độ chát, vị trà trở nên dịu hơn và độ ngọt ngày càng “thăng hạng”.

Phân loại

Hiện nay, trà đen phổ nhĩ được phân chia làm 2 loại cơ bản, đó là phổ nhĩ sống và phổ nhĩ chín.

Phổ nhĩ sống

Phổ nhĩ sống được chế biến theo cách thức truyền thống và gắn liền với tên tuổi của dòng trà lên men này. Chúng được tạo thành qua 5 công đoạn kế tiếp nhau là: Thu hái, xào trà, phơi dưới nắng, đóng bánh và lưu trữ.

Do quá trình chế biến không trải qua công đoạn sấy, chỉ hong khô nguyên liệu bằng ánh sáng tự nhiên nên các enzyme trong trà Shan Tuyết không bị bất hoạt hoàn toàn. Chúng sẽ phát huy tác dụng khi nguyên liệu được lên men trong thời gian dài. Cũng chính nhờ tiến trình lên men tự nhiên này mà thành phẩm mang hương vị rất độc đáo, càng ngày càng đậm vị và có chất lượng vượt trội hơn hẳn so với các dòng trà thông dụng.

Phổ nhĩ chín

Phổ nhĩ chín xuất hiện cách đây gần 50 năm. Chúng được làm ra bằng phương thức ủ men cưỡng bức với sự can thiệp của các kỹ thuật khoa học tiên tiến tại những khu chế xuất chuyên nghiệp.

Do có sự hỗ trợ của công nghệ đặc biệt nên thay vì phải chờ chực hàng chục năm, quá trình lên men được rút ngắn chỉ còn vài tháng. Thành phẩm tạo ra có chất lượng không hề kém cạnh phổ nhĩ sống, chẳng những vậy hương vị trà còn ít mốc hơn, cực dễ uống và đặc biệt phù hợp với những người mới thưởng trà.

Uống trà phổ nhĩ có tác dụng gì với sức khỏe?

Trà phổ nhĩ vừa sử dụng nguyên liệu thượng hạng, lại vừa trải qua quá trình lên men để gia tăng dưỡng chất nên không chỉ sở hữu hương vị thơm ngon, chúng còn đặc biệt có lợi cho sức khỏe người dùng. Cụ thể như sau:

Hỗ trợ giảm cân

Trong đồ uống này có rất nhiều chất chống oxy hóa, đặc biệt là polyphenol nên có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, làm tiêu mỡ thừa, ngăn chặn sự tổng hợp axit béo và cải thiện sắc vóc. Do đó nếu bạn sử dụng 1 - 2 tách trà mỗi ngày thì chỉ sau thời gian ngắn, cân trọng sẽ được điều chỉnh xuống mức lý tưởng.

Hạ cholesterol trong máu

Về bản chất, cholesterol cũng là một loại lipit nên chúng sẽ nhanh chóng bị loại bỏ trước tác động tích cực của các chất chống oxy hóa có trong đồ uống này. Trong một diễn biến khác, dòng trà trên còn làm tăng lượng axit mật, nhờ vậy mà chất béo được giữ lại ở cơ quan tiêu hóa, không bị hấp thụ vào máu.

Chưa hết, quá trình lên men trà sản sinh ra lovastatin, 1 hợp chất có khả năng kiểm soát lượng chất béo dư thừa có trong cơ thể. Điều này giải thích vì sao hàm lượng cholesterol trong máu sẽ được cải thiện nhanh chóng khi bạn “kết thân” với trà phổ nhĩ.

Phòng chống ung thư

Polyphenol trong loại trà này đem đến hiệu quả ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư cực ấn tượng. Chúng giúp loại bỏ các gốc tự do, ức chế quá trình tăng sinh mất kiểm soát của tế bào, làm chậm sự phát triển của khối u đồng thời phòng chống nguy cơ di căn xa. Và với lợi ích vô cùng đặc biệt này, sẽ thật tiếc nếu bạn không duy trì thói quen uống trà lên men phổ nhĩ mỗi ngày.

Cách pha chế trà đen phổ nhĩ

Khi pha chế trà đen phổ nhĩ, để có thành phẩm thơm ngon, chuẩn vị thì bạn cần thực hiện theo hướng dẫn sau:

Chuẩn bị nguyên liệu

• Trà đen phổ nhĩ: 12g;
• Nước nóng (85 - 90 độ C): 0,3l;
• Nước sôi: 200ml;
• Ấm trà.

Cách thực hiện

• Bước 1: Cắt lượng trà vừa đủ (12g) khỏi bánh nguyên liệu và cho ngay vào cung nhãn trà, tránh tiếp xúc bằng tay kẻo làm mất đi hương vị vốn có của trà.
• Bước 2: Tráng ấm bằng nước sôi để tối ưu chất lượng nước trà thành phẩm.
• Bước 3: Cho trà vào ấm, sau đó châm khoảng 100ml nước nóng 90 độ C để tráng trà. Chú ý xối thành dòng nước mạnh để các đọt trà đều ngậm nước, sau đó lắc nhẹ rồi rót ra ngay.
• Bước 4: Châm 200ml nước nóng còn lại vào ấm và đậy nắp. Tiến hành ủ trà trong 1 phút là có thể thưởng thức.
• Bước 5: Trước khi rót trà, bạn xoay nhẹ ấm trong lòng bàn tay vài vòng, sau đó rót hết đợt nước đầu vào chén tống trước khi chia ra các chén quân. Nếu muốn bạn có thể cho thêm nước nóng vào ấm với lượng tương đương và hãm thêm lần nữa.

Lưu ý khi bảo quản

Vì đây là dòng trà lên men, mỗi bánh trà là một hệ sinh thái chứa vô số các vi sinh vật có lợi nên bạn cũng cần phải đặc biệt lưu tâm trong khâu cất trữ. Mục đích của việc bảo quản không chỉ là duy trì hạn sử dụng của trà mà còn làm tăng mật độ lợi khuẩn bên trong bánh trà. Và để làm được điều đó, bạn cần lưu ý đến một vài điểm quan trọng sau:

• Bảo quản trà trong môi trường khô ráo, nền nhiệt lý tưởng từ 25 - 32 độ C để vừa chặn đứng sự xâm nhập của nấm mốc, vừa kích thích quá trình lên men tự nhiên.
• Tránh ánh sáng trực tiếp vì tác nhân này có thể thay đổi vị trà và mùi trà nguyên bản. Theo đó, bạn có thể cho trà vào hộp, hũ hoặc túi kín sẫm màu để bảo quản trong thời gian dài.
• Trong trường hợp dùng liền, bạn nên vò trà cho rã ra, sau đó phân thành từng phần nhỏ tương ứng với 1 lần sử dụng rồi cho vào túi giấy để mở.

Trên đây là những thông tin chi tiết về đặc điểm, phân loại, công dụng, cách pha chế và bảo quản trà phổ nhĩ. Mong rằng qua bài viết, độc giả đã hiểu thêm về dòng trà lên men này và cân nhắc việc làm bạn với chúng để nhận về nhiều lợi ích tinh thần cũng như sức khỏe. Trân trọng!

Xem thêm: 

• Trà mạn và những thông tin bạn nhất định phải biết
• Những lợi ích khi uống trà hoa mộc