Hải sản là loại thực phẩm rất dễ gây ra ngộ độc cho nhiều người kể cả trẻ em và người lớn. Ngộ độc hải sản rất phổ biến hiện nay, bên cạnh nguyên nhân là do vấn đề cơ địa mỗi người, thì nguồn hải sản bị nhiễm độc cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ngộ độc cho người sử dụng. Không những thế, khi ăn phải những loại hải sản đã chết, để lâu ngoài môi trường trong một khoảng thời gian nhất định do không bảo quản đúng cách, do hải sản không còn tươi... thì rất dễ gây ra tình trạng ngộ độc hải sản.
Bên cạnh đó, việc trong những loại hải sản khi chúng ta tiêu thụ có ký sinh trùng cũng là nguyên nhân gây ra nhiều trường hợp ngộ độc không mong muốn. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về triệu chứng của ngộ độc hải sản qua bài viết dưới đây nhé!
Phân loại ngộ độc hải sản
Theo y khoa, có ba loại ngộ độc chính của hải sản bao gồm: Ngộ độc Ciguatera, ngộ độc cá họ Scombridae và ngộ độc với động vật có vỏ (giáp xác).
Ngộ độc hải sản rất phổ biến hiện nay
Ngộ độc cá họ Scombridae
Ngộ độc cá họ Scombridae hay còn gọi là ngộ độc histamin, xảy ra khi bạn ăn phải những loại cá bị hư hỏng, biến chất, bị ươn như các loại cá: Cá ngừ, cá thu, cá trích... Thịt cá khi bị hư hỏng, cá bị ươn sẽ tạo ra hàm lượng histamin rất cao và có thể gây ngộ độc cho người sử dụng. Độc tố này cũng có thể xảy ra ở ngay cả cá nước ngọt khi cá để ở nhiệt độ môi trường quá nóng và không được bảo quản đúng cách. Chất độc này có thể không được tiêu diệt dưới nhiệt độ khi bạn nấu chín thức ăn. Do đó, nếu nghi ngờ cá nhiễm độc, cá bị ươn... bạn hãy bỏ đi và đừng cố gắng sử dụng nhé!
Ngộ độc động vật giáp xác – động vật có vỏ
Những loại động vật thân mềm có mai, có vỏ như ngao, sò, trai, cua, ghẹ, tôm... cũng có nguy cơ gây độc nếu bản thân hải sản đó nhiễm ký sinh trùng, nang trùng và không được nấu chín kỹ. Nguyên nhân là do những loài động vật có vỏ dưới biển ăn những loại tảo có độc, từ đó gây ngộ độc cho con người, trường hợp nặng nhất có thể dẫn tới nhiễm độc thần kinh.
Ngộ độc Ciguatera
Đây là dạng ngộ độc hải sản rất phổ biến nhất. Ciguatera là dạng ngộ độc do ăn phải loài cá sống ở những rặng san hô chứa độc tố tự nhiên, thường ở các vùng nhiệt đới ấm nóng. Chất độc được tích tụ trong gan, ruột, đầu hay trứng của các loại cá. Không những thế, những loại cá lớn có thể bị nhiễm độc khi ăn cá nhỏ ăn phải những loại tảo độc ở khu vực này. Độc tố ciguatera đặc biệt rất nguy hiểm vì nó không bị phân hủy dưới nhiệt độ cao.
Triệu chứng của ngộ độc hải sản
Triệu chứng nhẹ, phổ biến nhất của ngộ độc hải sản là dị ứng, ngứa, nổi mề đay, nóng da, chân tay sưng phù, sưng phù những mô liên kết như xung quanh mắt, xung quanh môi, sổ mũi hoặc hắt hơi liên tục.
Ở trình trạng nặng hơn, hệ hô hấp có thể bị ảnh hưởng gây viêm mũi dị ứng, viêm phế quản, hen suyễn, phù nề thanh quản, khó thở. Trong một số trường hợp khác, ngộ độc hải sản có thể gây ra các triệu chứng về tiêu hóa như nôn, tiêu chảy ra máu. Ngộ độc hải sản ở trường hợp rất nặng còn có thể gây sốc phản vệ, ngừng tim, ngừng thở và thậm chí tử vong nhanh chóng.
Triệu chứng ngộ độc hải sản có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng
Triệu chứng ngộ độc hải sản do Ciguatera
Các triệu chứng của ngộ độc Ciguatera bắt đầu từ 1 đến 24 giờ sau khi ăn cá nhiễm độc như:
- Ngứa, tê ngón tay, ngón chân, tê xung quanh môi, lưỡi, miệng.
- Da có cảm giác rát, đau khi tiếp xúc với nước lạnh.
- Đau khớp, cơ bắp cảm thấy yếu.
- Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng.
- Nhức đầu, mệt mỏi và thậm chí ngất xỉu.
- Ngứa rất nhiều ở những người có uống rượu.
- Khó thở trong trường hợp nặng nhiễm độc nặng.
Triệu chứng ngộ độc cá họ Scombridae
Ngộ độc này xảy ra rất nhanh sau khi ăn cá, thường trong vòng 20 phút, tuy nhiên có thể lên đến vài giờ sau đó. Triệu chứng thường gặp như sau:
- Nổi mề đay, ngứa.
- Tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa và đau bụng.
- Lưỡi bỏng rát và nóng.
- Phần trên cơ thể bị đỏ.
- Nhức đầu, chóng mặt.
- Chuột rút bụng.
- Trong trường hợp nặng có thể gây vấn đề về hô hấp như khó thở và tụt huyết áp.
Triệu chứng ngộ độc hải sản có vỏ
Ngộ độc các loài hải sản có vỏ, trường hợp nặng nhất có thể gây liệt thần kinh. Độc tố gây liệt thần kinh này thường có trong các loài nhuyễn thể, giáp xác, sinh trưởng trong môi trường tảo độc. Các triệu chứng ngộ độc thường xảy ra trong vòng 30 phút đến 2 giờ sau khi ăn, như sau:
- Tê môi, ngứa môi.
- Tê tay và chân.
- Chóng mặt, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy vài ngày sau khi ăn.
- Trường hợp nhiễm độc nặng có thể mất tri giác, lú lẫn, mất trí nhớ, hôn mê dẫn đến tử vong.
Khi ăn phải những hải sản nhiễm ký sinh trùng cũng có nguy cơ ngộ độc hải sản
Những lưu ý nhằm tránh ngộ độc hải sản
- Thận trọng khi ăn những loại hải sản lạ.
- Chỉ ăn những loại hải sản có nguồn gốc và được nấu chín.
- Không ăn hải sản đã được chế biến từ lâu trước đó.
- Tránh các loại hải sản nghi ngờ có chứa chất độc.
- Không nên ăn hải sản sống ở nguồn nước bị ô nhiễm.
- Không ăn đầu, trứng và gan cá sống ở những vùng biển nước ấm.
- Duy trì lượng histamin thấp nhất bằng cách bảo quản cá trong tủ lạnh (nhỏ hơn 5°C).
- Lưu ý rằng độc tố trong các loài hải sản ít khi được loại bỏ bằng cách nấu chín bằng nhiệt hoặc làm đông lạnh.
- Hạn chế ăn những loại cá sống.
- Khi có những dấu hiệu nghi ngờ bị ngộ độc cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Ngộ độc hải sản rất phổ biến do đó bạn đọc cần hết sức lưu ý trong việc chọn lựa thực phẩm cho bản thân và gia đình. Trên đây là những triệu chứng của ngộ độc hải sản mà bạn đọc có thể tham khảo. Khi có những dấu hiệu trên, nhất là trường hợp nhiễm độc nặng, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện gần nhất để được can thiệp và điều trị đúng cách.
Hoàng Yến
Nguồn tham khảo: Tổng hợp