Tự nhiên ngất xỉu đột ngột là tình trạng gì, có nguy hiểm không?

Tình trạng tự nhiên ngất xỉu đột ngột trong thời gian ngắn cũng thường xảy ra. Người bị ngất xỉu đột ngột có thể dễ dàng hồi tỉnh nếu được phát hiện kịp thời và được chăm sóc trong điều kiện tốt. Ngược lại nếu phát hiện lâu hơn, người bị ngất có thể sẽ hôn mê sâu hơn và có cảm giác mệt mỏi khi tỉnh dậy. Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này.

Tự nhiên ngất xỉu đột ngột là gì?

Một người tự nhiên ngất xỉu đột ngột là rơi vào trạng thái hôn mê, bất tỉnh và mất nhận thức trong một thời gian ngắn. Nguyên nhân là do tim không hoạt động để bơm máu có đủ oxy lên não hoặc do huyết áp thấp, khiến cơ thể mất khả năng kiểm soát. Khi ngất, người bệnh sẽ choáng váng, không thể đứng vững, mất kiểm soát và ngã xuống, sau đó có thể hồi tỉnh sau ít phút. Nạn nhân có thể vẫn nhận biết các diễn biến xung quanh trong thời gian ngất xỉu, tuy nhiên họ không đủ tỉnh táo để phản hồi lại.

Ngất xỉu là một dấu hiệu nghiêm trọng vì có thể gây ra các hậu quả như chấn thương nặng vùng sọ não và các cơ quan khác khi người bệnh không có khả năng kiểm soát. Ngoài ra tình trạng ngất còn có thể do bệnh lý.

Ngất xỉu đột ngột gây triệu chứng gì?

Khi bạn sắp ngất xỉu, bạn sẽ gặp các dấu hiệu cảnh báo như:

• Nóng trong người;
• Cảm giác choáng váng, lâng lâng;
• Mờ mắt;
• Giảm thính lực;
• Đột ngột mất sức, sau đó mất ý thức;
• Đổ mồ hôi lạnh;
• Đi khập khiễng;
• Đánh trống ngực;
• Nếu ngất là do dây thần kinh phế vị hoạt động quá mức, trước khi mất ý thức người bệnh có thể bị chuột rút hoặc buồn đại tiện.

Khi ngất, người bệnh có các triệu chứng:

• Hôn mê, gọi hay lay động đều không có phản ứng;
• Da dẻ tái nhợt;
• Chân tay mất lực;
• Thở bình thường hoặc thở khó, ngưng thở từng cơn, thậm chí ngưng thở;
• Rối loạn mạch, mạch khó bắt;
• Ngưng tim.

Bệnh nhân tỉnh dậy sau ngất sẽ có những biểu hiện như:

• Ngưng đổ mồ hôi lạnh;
• Da dẻ hồng hào;
• Tim và mạch đập ổn định;
• Vệ sinh tự chủ.

Nguyên nhân dẫn đến bị ngất xỉu đột ngột?

Do hệ thần kinh đối giao cảm

Tác dụng của hệ thần kinh đối giao cảm là làm giảm nhịp tim, điều hòa nhịp tim ổn định. Tuy nhiên khi hệ thần kinh này hoạt động quá mức có thể làm nhịp tim giảm quá mức, ảnh hưởng lưu lượng máu lưu thông đến não dẫn đến tự nhiên ngất xỉu đột ngột.

Do yếu tố tim mạch

Khi tim hoạt động tạo ra một lực giúp bơm máu qua hệ thống tuần hoàn. Trường hợp tim đập quá chậm hoặc quá nhanh, huyết áp sẽ giảm làm lượng máu đến não không đủ, gây ra hiện tượng ngất xỉu đột ngột. Tần số nhịp tim gây ngất có thể nhanh >150l/ph hoặc đôi khi nhịp tim rất chậm có thể <50l/ph.

Cơ tim suy yếu, hoạt động của tim không tạo ra áp lực đủ mạnh để bơm máu đến não cũng gây ngất đột ngột.

Thiếu máu não

Thiếu máu não là hiện tượng lượng máu lưu thông lên não không đủ gây chóng mặt, hoa mắt. Tình trạng thiếu oxy lên não rất nguy hiểm do não bộ cần tiêu thụ đến 20% dưỡng khí từ cơ thể. Thiếu máu não có thể dẫn đến nguy cơ bị đột quỵ.

Mất nước

Cơ thể mất nước có thể làm huyết áp giảm, kích thích dây thần kinh phế vị hoạt động quá mức khiến người bệnh cảm thấy chóng mặt, choáng váng và té xỉu. Nhiều nguyên nhân khiến cơ thể mất nước như say nắng, nôn, tiêu chảy, hoạt động lao động, vận động quá mức,…

Bị sốc

Nguyên nhân bị ngất đột ngột có thể do tình trạng sốc giảm thể tích hoặc sốc phản vệ.

Sốc giảm thể tích xảy ra khi cơ thể mất hơn 20% máu hoặc chất dịch, tim không bơm đủ máu đến các cơ quan, bộ phận nên dẫn đến hiện tượng tụt huyết áp gây ngất xỉu.

Sốc phản vệ là tình trạng cơ thể phản ứng với các tác nhân gây dị ứng như thuốc, thực phẩm, nhiễm độc do côn trùng cắn, đốt,… khiến huyết áp giảm đột ngột, đường thở bị tắc, gây ngất xỉu.

Ngoài ra nhiễm trùng nặng cũng gây sốc phản vệ và ngất.

Do nguyên nhân tâm lý

Ngất xỉu có thể do một số vấn đề về tâm lý như nhìn thấy máu, hoảng sợ, lo lắng, căng thẳng hoặc kích động quá mức sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh đối giao cảm và dây thần kinh phế vị, làm giảm huyết áp khiến nhịp tim chậm, dẫn đến ngất xỉu.

Do uống thức uống có cồn

Dùng quá nhiều đồ uống có cồn như rượu bia khiến bạn đi tiểu nhiều hơn, làm mất nước dẫn đến ngất đột ngột. Ngoài ra rượu bia còn có tác dụng an thần mạnh, làm giãn mạch máu, giảm huyết áp khiến não hoạt động không tốt, dẫn đến ngất xỉu đột ngột.

Do thuốc điều trị

Tác dụng phụ nghiêm trọng của một số loại thuốc điều trị là có thể gây ngất xỉu do tình trạng mất nước, tụt huyết áp như thuốc giãn mạch, thuốc có chứa chất kích thích, thuốc nhóm opioid, thuốc điều trị tăng huyết áp.

Cần làm gì khi tự nhiên ngất xỉu đột ngột?

Nếu một người tự nhiên ngất xỉu đột ngột, mọi người cần sơ cứu người bị ngất như sau:

• Không nên tập trung nhiều người xung quanh, nên giãn ra để người bị ngất có không gian để thở dễ dàng hơn.
• Đặt người bị ngất nằm ngửa, chân cao hơn đầu.
• Nếu người bệnh ngưng thở, hãy thực hiện hô hấp nhân tạo trong khi đang chờ chuyển người bệnh đến cơ sở y tế.
• Nếu có vết thương sưng tấy hoặc gây chảy máu, cần làm giảm sưng và cầm máu cho người bị ngất.
• Nới lỏng quần áo như mở nút cổ áo, cởi bỏ thắt lưng,… để người bị ngất dễ dàng hô hấp.
• Chỉnh đầu người bị ngất nghiêng sang một bên nhằm tránh khả năng nuốt lưỡi hoặc hít chất nôn vào phổi.
• Nhanh chóng hỗ trợ y tế nếu người bệnh không có dấu hiệu hồi tỉnh.

Trong trường hợp bản thân cảm thấy choáng váng, xây xẩm có thể dẫn đến ngất xỉu, bạn nên làm theo cách sau:

• Ngồi hoặc nằm xuống nghỉ ngơi cho đến khi cơ thể tỉnh táo, hồi phục.
• Ngồi và cúi mặt xuống, đầu đặt giữa hai đầu gối.
• Nếu thấy tình trạng nghiêm trọng, hãy nhờ sự hỗ trợ của người xung quanh để đến cơ sở y tế gần nhất.
• Sau khi nghỉ ngơi và tình trạng khá hơn, tuyệt đối không được đứng dậy quá nhanh vì có thể bị ngất xỉu lần nữa.

Tự nhiên ngất xỉu đột ngột là tình trạng mất kiểm soát cơ thể xảy ra trong thời gian ngắn. Nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng ngất như thế này, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán kịp thời và có hướng điều trị thích hợp.

Xem thêm: Nghiệm pháp bàn nghiêng trong chẩn đoán nguyên nhân ngất xỉu