Tuần hoàn tủy răng được đánh giá như thế nào?

Để kiểm tra sức sống của tủy răng, việc đo lưu lượng máu tủy là rất quan trọng. Hiểu rõ tuần hoàn tủy răng không chỉ giúp phát hiện sớm các vấn đề về tủy mà còn hỗ trợ bác sĩ trong việc lập kế hoạch điều trị hiệu quả.

Tủy răng là gì?

Tủy răng là lớp bên trong của răng, chứa các tế bào chuyên biệt, dây thần kinh, mạch máu và mô liên kết, có vai trò cung cấp dinh dưỡng cho răng. Nói đơn giản, tủy răng là thành phần thiết yếu giúp răng tồn tại.

Các lớp bên ngoài như ngà răng và men răng bảo vệ tủy răng khỏi nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn trong miệng. Khi những lớp bảo vệ này bị tổn thương do sâu răng, nứt hoặc nghiến răng, tủy răng có thể bị lộ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm hoặc nhiễm trùng.

Tủy răng có tác dụng gì?

Các nghiên cứu cho thấy tủy răng còn nguyên vẹn có khả năng chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn tốt hơn so với răng đã mất tủy. Tủy răng đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng, bao gồm:

• Nuôi dưỡng và tái tạo ngà răng: Tủy răng cung cấp dinh dưỡng và hỗ trợ quá trình tái tạo ngà răng. Khi ngà răng khỏe mạnh sẽ giúp bảo vệ men răng (lớp cứng bên ngoài) khỏi các yếu tố gây hại.
• Chức năng thần kinh: Các dây thần kinh trong tủy răng giúp cảm nhận và truyền đạt cảm giác khi có kích thích. Điều này bao gồm cảm giác ê buốt, đau và khó chịu.
• Bảo vệ răng: Tủy răng bảo vệ răng thông qua việc tái tạo ngà và đáp ứng miễn dịch, giúp duy trì sức khỏe của răng.
• Miễn dịch: Các tế bào miễn dịch trong tủy răng giúp phát hiện và ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, nâng cao khả năng bảo vệ răng.
• Chức năng dinh dưỡng: Tủy răng chứa các mạch máu cung cấp dinh dưỡng cho ngà và tủy, giảm độ giòn, giữ ẩm và bảo vệ sức khỏe tổng thể của răng.

Đánh giá tuần hoàn tủy răng như thế nào?

Để đánh giá tuần hoàn tủy răng, có thể sử dụng một số phương pháp kỹ thuật khác nhau.

Đánh giá bằng nhiệt độ bề mặt thân răng

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt độ bề mặt thân răng có thể được sử dụng để đánh giá sức sống của tủy răng. Nguyên lý cơ bản là răng còn sống sẽ có khả năng duy trì độ ẩm và hồi phục nhiệt độ nhanh hơn so với răng đã chết tủy. Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc so sánh sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian giữa răng sống và răng chết tủy cung cấp thông tin có giá trị trong chẩn đoán. Ngoài ra, các nghiên cứu khác đã sử dụng sự đổi màu của các tinh thể lỏng để đo sự thay đổi nhiệt độ và việc khảo sát bằng camera hồng ngoại cho thấy răng chết tủy có sự tăng nhiệt độ chậm hơn so với răng sống.

Transmitted Light Photoplethysmography (TLP)

Kỹ thuật chụp phát quang đo biến thiên thể tích (TLP) là một phương pháp không xâm lấn dùng để theo dõi lưu lượng máu trong tủy. TLP đã được áp dụng thành công ở cả động vật và người. Tuy nhiên, kỹ thuật này được cho là kém hiệu quả hơn so với kỹ thuật chụp Laser Doppler đo tốc độ dòng máu (LDF) khi khảo sát lưu lượng máu của mô nha chu.

Laser Doppler Flowmetry (LDF)

Laser Doppler Flowmetry (LDF) là một phương pháp được phát triển để đo lưu lượng máu trong các hệ thống vi mạch như võng mạc, vỏ thận,... Gần đây LDF đã được áp dụng để đánh giá tuần hoàn của tủy răng. LDF sử dụng chùm ánh sáng heli neon 632,8 nm hoặc các bước sóng từ 600-700 nm tùy thuộc vào loại mô, để phát hiện sự phân tán ánh sáng bởi các tế bào hồng cầu di động theo nguyên lý Doppler. 

Ánh sáng tán xạ ngược được thu bởi các bộ tách sóng quang và chuyển đổi thành tín hiệu, tỷ lệ thuận với số lượng và tốc độ trung bình của các tế bào hồng cầu trong tủy. Phương pháp này đo lưu lượng máu tủy răng và biểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm của độ lệch tối đa. LDF được đánh giá là khách quan, không xâm lấn và chính xác. Mặc dù có nhiều nghiên cứu cho thấy hiệu quả của phương pháp này, nó vẫn chưa được sử dụng rộng rãi do chi phí cao và khó ứng dụng trong thực tế lâm sàng. LDF đặc biệt hữu ích đối với các răng trẻ bị chấn thương với buồng tủy lớn mà các phương pháp khác không hiệu quả.

Pulse Oximetry - đo nồng độ oxy bão hòa

Pulse Oximetry đo độ bão hòa oxy của mô bằng cách sử dụng ánh sáng đỏ (640 nm) và ánh sáng hồng ngoại xuyên qua các mô răng tự nhiên. Phương pháp này phân tích sự thay đổi trong việc hấp thụ ánh sáng do sự khác biệt giữa hemoglobin mang oxy và hemoglobin khử oxy, để xác định sự biến đổi thể tích máu. Dù có khả năng truyền tín hiệu xuyên qua men và ngà răng, phương pháp này hiện không được coi là có độ nhạy và độ đặc hiệu cao để đánh giá sức sống tủy. Pulse Oximetry chỉ phù hợp với răng tự nhiên và không thể áp dụng cho răng đã phục hình. Trong lâm sàng, cần cô lập răng bằng đê cao su và ngăn cách mô nướu dưới đê bằng chất chắn sáng để tránh tai biến.

Chụp đồng vị phóng xạ Xenon-133

Chụp đồng vị phóng xạ Xenon-133 (133Xe) đã được sử dụng để đo sự lưu thông tuần hoàn tủy răng. Phương pháp này dựa trên việc tiêm chất phóng xạ và sử dụng máy dò bức xạ để phân biệt giữa răng khỏe mạnh và răng chết tủy dựa trên nguồn cấp máu. Dù có hiệu quả, việc sử dụng vật liệu phóng xạ khá tốn kém và yêu cầu sự cấp phép đặc biệt, hạn chế ứng dụng của nó trên người. Hiện tại, ứng dụng hứa hẹn nhất của phương pháp này là đo lường lượng ánh sáng xuyên qua hoặc phản xạ từ các mạch máu trong tủy răng.

Đo phổ quang bước sóng kép

Đo phổ quang bước sóng kép sử dụng nguồn sáng có bước sóng từ 760-850 nm để xác định mức độ bão hòa oxy trong máu cung cấp cho tủy răng. Công cụ này không xâm lấn, nhỏ gọn và dễ cầm tay, hữu ích không chỉ trong việc phát hiện tủy hoại tử mà còn trong việc xác định tình trạng viêm của tủy. Mặc dù các phương pháp như LDF, Pulse Oximetry và Photoplethysmography (PPG) đều được sử dụng trong y học và nghiên cứu nha khoa, chúng gặp khó khăn trong việc ứng dụng vào các thủ thuật nội nha thường quy do cấu trúc cứng của hệ thống tuần hoàn tủy răng, làm cho việc khảo sát trở nên khó khăn mà không cần loại bỏ mô cứng.

Tổng kết lại, việc đánh giá tuần hoàn tủy răng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và chức năng của răng. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm và hạn chế riêng. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào tình trạng cụ thể và mục tiêu điều trị.

Xem thêm:

• Quá trình điều trị tủy răng và chi phí cần để thực hiện
• Chữa tủy răng có đau không và ai nên chữa tủy răng?
• Răng lấy tủy bị vỡ: Nguyên nhân và phương pháp điều trị