Tế bào miễn dịch là gì? Phân loại và vai trò quan trọng của tế bào miễn dịch

Tế bào miễn dịch được phân thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại sẽ giữ những chức năng khác nhau. Trong chuyên mục bài viết hôm nay, sẽ chia sẻ tới bạn đọc những thông tin chi tiết về phân loại và vai trò quan trọng của tế bào miễn dịch. Mời bạn đọc theo dõi!

Tế bào miễn dịch là thế nào?

Tế bào miễn dịch đóng vai trò không thể phủ nhận trong hệ thống miễn dịch của cơ thể, chúng hoạt động như các lính vệ chắc chắn đứng giữa cơ thể và các mối nguy hiểm từ môi trường bên ngoài. Mỗi loại tế bào miễn dịch đều có những đặc điểm riêng, điều này cho phép chúng thực hiện những nhiệm vụ cụ thể để bảo vệ cơ thể một cách hiệu quả.

Bạch cầu trung tính, bạch cầu ưa kiềm, bạch cầu ưa axit là những chiến binh chính trong cuộc chiến chống lại vi khuẩn và virus. Tế bào mast là những người gác đêm, luôn sẵn sàng kích hoạt phản ứng viêm nếu cần thiết. Bạch cầu đơn nhân, tế bào đuôi gai, đại thực bào là những tay súng chuyên nghiệp, săn lùng và tiêu diệt những tế bào nhiễm khuẩn và tế bào ung thư. Tế bào diệt tự nhiên và tế bào lympho (bao gồm tế bào B và tế bào T) là các cung thủ thông minh, nhận diện và nhắm mục tiêu vào các kẻ thù một cách chính xác.

Quá trình hoạt động của mỗi loại tế bào miễn dịch là một phần của cơ chế phức tạp, được điều chỉnh và điều hòa một cách khéo léo để đảm bảo rằng cơ thể luôn đề kháng trước các mối đe dọa từ bên ngoài. Bằng cách hiểu rõ về cách mà các tế bào miễn dịch hoạt động cùng nhau, các nhà nghiên cứu có thể phát triển các phương pháp điều trị đích danh, từ việc tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh đến ngăn chặn sự phát triển của bệnh ung thư.

Phân loại tế bào miễn dịch phổ biến

Có hai nhóm chính của tế bào miễn dịch là tế bào miễn dịch bẩm sinh và tế bào miễn dịch thích ứng.

• Tế bào miễn dịch bẩm sinh: Đây là nhóm tế bào mà cơ thể sẵn có để đối phó với các mầm bệnh một cách nhanh chóng và không đặc biệt. Các loại tế bào miễn dịch bẩm sinh bao gồm: Bạch cầu trung tính, bạch cầu ưa axit, bạch cầu ưa kiềm, đại thực bào, tế bào đuôi gai.
• Tế bào miễn dịch thích ứng: Đây là nhóm tế bào có khả năng nhận biết và nhớ lại các mầm bệnh từ trước, tạo ra phản ứng miễn dịch cụ thể. Các loại tế bào miễn dịch thích ứng bao gồm: Tế bào B, tế bào T.

Vai trò quan trọng của tế bào miễn dịch bẩm sinh

Tế bào miễn dịch bẩm sinh đóng vai trò không thể phủ nhận trong hệ thống miễn dịch của cơ thể, những nhiệm vụ của tế bào này bao gồm:

• Dưỡng bào (hay còn gọi là tế bào mast) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại ký sinh trùng. Chúng được tìm thấy trong các mô và có thể gây ra các phản ứng dị ứng bằng cách giải phóng các hóa chất gây viêm như histamine.
• Bạch cầu hạt gồm bạch cầu ưa kiềm (basophils), bạch cầu trung tính (neutrophils), bạch cầu ưa axit (eosinophils), là ba loại tế bào miễn dịch bẩm sinh quan trọng. Bạch cầu ưa kiềm và bạch cầu ưa axit đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với các ký sinh trùng, tham gia vào các phản ứng dị ứng. Bạch cầu trung tính, là loại tế bào miễn dịch bẩm sinh phổ biến nhất, tuần tra trong máu để phát hiện và tiêu diệt các tế bào bất thường, có khả năng bắt giữ, ăn vi khuẩn và phân hủy chúng trong các túi nội bào.
• Các bạch cầu đơn nhân, sau khi chuyển hóa thành đại thực bào, không chỉ tham gia vào quá trình tuần tra và phản ứng với các kích thích miễn dịch mà còn hiện diện trong cả hệ thống máu và các mô cơ thể. Tính chất đặc trưng của chúng là khả năng bắt giữ và tiêu diệt vi khuẩn, điều này đã dẫn đến việc gọi chúng là đại thực bào. Ngoài ra, chúng cũng tham gia vào các hoạt động quan trọng như tái chế tế bào chết và loại bỏ các mảnh vụn tế bào khỏi cơ thể.
• Tế bào diệt tự nhiên (NK) là những người hùng không thể thiếu trong hệ thống miễn dịch. Chúng kết hợp tính chất của cả hệ thống miễn dịch bẩm sinh và thích ứng và chịu trách nhiệm quan trọng trong việc nhận biết và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm virus hoặc ung thư. Cách hoạt động của chúng là thông qua việc sử dụng các hạt chứa các phân tử protein có khả năng tạo ra lỗ hổng trên bề mặt của các tế bào mục tiêu, dẫn đến sự chết của chúng theo một chương trình được quy định sẵn.
• Tế bào đuôi gai (DC) được coi là các nhà trình diện trong hệ thống miễn dịch. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc trình diễn các kháng nguyên cho các tế bào B và T thích ứng. Kháng nguyên này có thể bao gồm các phân tử từ vi khuẩn, tế bào chủ và các chất gây dị ứng và chúng được nhận biết bởi các tế bào miễn dịch thích ứng. DC có khả năng xử lý các phân tử lớn thành các mảnh kháng nguyên nhỏ hơn, giúp tế bào miễn dịch nhận biết và phản ứng với chúng hiệu quả hơn. MHC, một hệ thống phân tử chính xác, hỗ trợ các tế bào miễn dịch trong việc phân biệt giữa tế bào chủ và tế bào bên ngoài.

Vai trò quan trọng của tế bào miễn dịch thích ứng

Vai trò quan trọng của tế bào miễn dịch thích ứng không thể phủ nhận. Cụ thể như dưới đây:

• Tế bào lympho B đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch bằng cách thực hiện hai nhiệm vụ chính. Đầu tiên, chúng trình bày các kháng nguyên (antigen) cho các tế bào T, giúp kích thích và điều chỉnh phản ứng miễn dịch. Thứ hai, chúng sản xuất và tiết ra các kháng thể, hay còn gọi là immunoglobulin, để tiêu diệt các vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh khác. Kháng thể do tế bào B sản xuất có thể thực hiện ba chức năng chính là trung hòa, kích hoạt bổ sung, opsonin hóa.
• Còn tế bào lympho T cũng tham gia vào nhiều vai trò khác nhau trong phản ứng miễn dịch. Các tế bào T được phân thành hai loại chính là tế bào T CD8+ và tế bào T CD4+. Chúng phối hợp với nhau để kích thích sản xuất kháng thể và tham gia vào việc điều chỉnh hoạt động của các tế bào miễn dịch khác.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin chi tiết về các loại tế bào miễn dịch và vai trò quan trọng của chúng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các mầm bệnh. Hy vọng rằng kiến thức này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về hệ thống miễn dịch của cơ thể và biết cách duy trì sức khỏe tốt nhất cho mình.

Xem thêm: 

• Quá trình phân chia tế bào xảy ra như thế nào?
• Tế bào lớn nhất trong cơ thể người là tế bào nào? 
• Tế bào sinh dưỡng là gì? Ứng dụng tế bào sinh dưỡng