Vai trò và chức năng của men gan là gì? Chỉ số men gan bình thường

Gan là một cơ quan quan trọng trong cơ thể con người, có vai trò chủ yếu trong việc duy trì sự cân bằng nội môi và hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Trong đó, các enzyme hay men gan đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hỗ trợ các chức năng của gan, giúp cơ thể chuyển hóa và bài tiết các chất cần thiết. Trong bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ đi sâu vào vai trò và chức năng của men gan, cách giúp ổn định men gan hiệu quả.

Tìm hiểu chung về men gan

Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ men gan là gì trước khi tìm hiểu về vai trò và chức năng của men gan. Theo đó, men gan hay còn gọi là các enzyme gan, là các chất  xúc tác do tế bào gan sản xuất ra để giúp các phản ứng hóa học diễn ra trong gan một cách nhanh chóng và hiệu quả. Các enzyme này tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa quan trọng như chuyển hóa carbohydrate, lipid, protein, chống nhiễm trùng và đào thải độc tố. Mỗi loại enzyme gan đều có một nhiệm vụ cụ thể và liên quan chặt chẽ đến chức năng tổng thể của gan.

Gan là một cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu và loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Để thực hiện chức năng này, gan sản xuất và sử dụng rất nhiều men gan, bao gồm:

• Alanine aminotransferase (ALT);
• Aspartate aminotransferase (AST);
• Gamma glutamyl transferase (GGT);
• Alkaline phosphatase (ALP).

Vai trò và chứng năng của men gan là gì?

Vai trò và chức năng của men gan tác động trực tiếp đến quá trình lọc máu cũng như đào thải các chất độc tố ra khỏi cơ thể. Dưới đây là vai trò và chức năng của men gan, cụ thể như sau:

Vai trò của men gan

Men gan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự sống và sự hoạt động bình thường của cơ thể. Dưới đây là các vai trò chính của men gan:

• Chuyển hoá chất dinh dưỡng: Gan là cơ quan chính trong việc chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein. Men gan giúp phân hủy các chất dinh dưỡng này thành các phân tử nhỏ hơn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu và sử dụng chúng. Các enzyme như ALT và AST tham gia vào quá trình chuyển hóa axit amin, tạo ra các sản phẩm cần thiết cho các quá trình sinh lý khác nhau trong cơ thể.
• Thải độc: Gan đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Men gan hỗ trợ quá trình chuyển hóa các chất độc, bao gồm cả thuốc và chất thải tế bào. Các enzyme như GGT và ALP giúp phân hủy các chất béo, đồng thời tham gia vào quá trình thải độc của gan. Khi men gan hoạt động hiệu quả, cơ thể có thể dễ dàng loại bỏ các độc tố ra ngoài qua đường mật hoặc nước tiểu.
• Hỗ trợ tiêu hoá: Men gan cũng tham gia vào việc sản xuất mật, một chất lỏng quan trọng giúp tiêu hóa chất béo trong ruột. Mật được gan sản xuất và lưu trữ trong túi mật, sau đó được tiết vào ruột khi cần thiết. Các enzyme gan giúp phân hủy chất béo thành các phân tử nhỏ hơn, giúp cơ thể hấp thụ các chất béo và vitamin tan trong dầu (như vitamin A, D, E, K).

Chức năng của men gan

Men gan có nhiều loại khác nhau, mỗi loại enzyme đảm nhiệm một chức năng quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Dưới đây là chức năng của các loại men gan phổ biến, bao gồm:

• Alanine aminotransferase (ALT): Alanine aminotransferase (ALT) là một enzyme quan trọng có mặt chủ yếu trong gan. ALT có nhiệm vụ chuyển hóa axit amin alanine, giúp tạo ra năng lượng cho cơ thể. Mức ALT trong máu thường được sử dụng để đánh giá mức độ tổn thương gan. Khi gan bị tổn thương, ALT sẽ bị giải phóng vào máu, làm tăng nồng độ ALT trong cơ thể.
• Aspartate Aminotransferase (AST): Enzyme gan này tham gia vào quá trình chuyển hóa axit amin aspartate và đóng vai trò quan trọng trong chu trình năng lượng của tế bào. Mức độ AST trong máu cũng là một chỉ số để đánh giá tình trạng sức khỏe của gan, tuy nhiên, mức AST không đặc hiệu cho gan vì enzyme này có mặt ở nhiều cơ quan khác nhau.
• Gamma glutamyl transferase (GGT): Là một enzyme gan quan trọng tham gia vào quá trình chuyển hóa các axit amin và peptide. GGT chủ yếu được tìm thấy trong gan và thận, có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa các chất béo và loại bỏ các chất độc. Mức độ GGT trong máu có thể giúp chẩn đoán các vấn đề liên quan đến gan, đặc biệt là khi các bệnh về gan mật như xơ gan hoặc viêm gan gây ảnh hưởng đến chức năng gan.
• Alkaline Phosphatase (ALP): Là một enzyme được tìm thấy chủ yếu trong gan, xương, ruột và thận. Enzyme này tham gia vào quá trình chuyển hóa phosphate trong cơ thể. Mức ALP cao trong máu có thể là dấu hiệu của các bệnh lý liên quan đến gan hoặc mật như tắc nghẽn ống mật, bệnh gan tắc nghẽn mật.

Chỉ số men gan bình thường

Theo các chuyên gia y tế cho biết, có 4 chỉ số men gan thông dụng được phân theo mức độ giới tính và tuổi tác. Do đó, chỉ số men gan bình thường được xác định như sau:

• ALT <= 35 UI/l ở nam giới và <= 25 UI/l ở nữ giới;
• AST <= 35 UI/l ở nam giới và <= 25 UI/l ở nữ giới;
• GTT < 50 UI/l;
• ALT < 120 UI/l.

Nếu những chỉ số men gan trên tăng vượt mức giới hạn thì được coi là men gan cao. Nếu tăng gấp 1,5 - 2 lần so với chỉ số bình thường là mức độ nhẹ, tăng gấp 2 - 5 lần chỉ số bình thường là mức độ trung bình và tăng gấp 5 lần so với chỉ số bình thường là mức độ nặng.

Tuy nhiên, mức độ men gan tăng cao sẽ không tương đương với mức độ nghiêm trọng của bệnh gan. Do đó, nếu kết quả xét nghiệm cho thấy men gan tăng cao thì người bệnh cần được thăm khám kỹ lưỡng để có hướng xử trí phù hợp. Các chỉ số trên chỉ mang tính tương đối, hầu hết các trường hợp có chỉ số men gan tăng cao gấp 10 lần giá trị bình thường thì được xem là tổn thương gan nghiêm trọng.

Men gan là các enzyme có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của cơ thể. Chúng tham gia vào nhiều quá trình chuyển hóa, thải độc và hỗ trợ tiêu hóa. Khi chức năng gan bị suy giảm, mức độ men gan trong cơ thể có thể tăng cao, giúp các bác sĩ phát hiện và điều trị các bệnh lý liên quan đến gan. Do đó, việc hiểu rõ về vai trò và chức năng của men gan sẽ giúp chúng ta chăm sóc sức khỏe tốt hơn và phòng ngừa được nhiều bệnh lý nguy hiểm.