Van tim nhân tạo là gì? Cách chọn van tim nhân tạo phù hợp nhất

Van tim nhân tạo là một trong những bước tiến lớn trong việc chữa trị bệnh tim. Van tim nhân tạo không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh mà còn có thể cứu sống họ khỏi nguy cơ tử vong do các bệnh tim mạch nguy hiểm. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu kỹ hơn về van tim nhân tạo là gì và cách chọn loại van phù hợp để điều trị bệnh tốt nhất.

Van tim nhân tạo là gì?

Van tim nhân tạo là một thiết bị y tế được sử dụng để thay thế hoặc bổ sung cho van tim tự nhiên trong tim người. Van tim tự nhiên có nhiệm vụ điều chỉnh luồng máu qua tim và các phần khác của cơ thể. Khi van tim bị hỏng hoặc không hoạt động đúng cách, nó có thể gây ra các vấn đề như thiếu máu, đau ngực, nguy cơ tử vong.

Van tim nhân tạo được thiết kế để thực hiện công việc tương tự như van tim tự nhiên bằng cách mở và đóng để kiểm soát luồng máu.

Các loại van tim nhân tạo phổ biến

Có ba loại van tim nhân tạo phổ biến nhất là van cơ học, van sinh học, và van đồng loài. Cụ thể về hai loại van tim nhân tạo này như sau:

Van tim nhân tạo cơ học

Van cơ học hoạt động dựa trên cơ học và sử dụng các thành phần cơ khí để mở và đóng van theo lịch trình cố định. Thường thì các van cơ học được làm từ vật liệu như thép không gỉ hoặc hợp kim titan.

Ưu điểm của van cơ học:

• Van cơ học có thể sử dụng suốt đời mà không cần thay đổi.
• Không dễ bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn.
• Phù hợp với đối tượng người bệnh bị thoát vị van hoặc hẹp van tim.

Nhược điểm của van cơ học:

• Van cơ học có thể tạo ra tiếng ồn khi mở và đóng.
• Rủi ro hình thành cục máu.

Van tim nhân tạo sinh học

Van sinh học làm từ các vật liệu tự nhiên như mô cơ bản của người hoặc động vật, thường là van heo hoặc van bò. Van sinh học hoạt động bằng cách mở và đóng tương tự như van tim tự nhiên.

Ưu điểm của van sinh học:

• Van sinh học hoạt động tự nhiên hơn và không tạo ra tiếng ồn như van cơ học.
• Rủi ro thấp hơn về việc hình thành cục máu đông.

Nhược điểm của van sinh học:

• Van sinh học có tuổi thọ giới hạn, thường cần thay đổi sau một khoảng thời gian.
• Các van sinh học có thể bị mòn và cần phải được thay thế sau thời gian nhất định.

Van tim đồng loài

Van tim đồng loài chính là van tim lấy từ những người hiến tạng, được xử lý sau đó bảo quản nghiêm ngặt theo đúng theo quy trình. Van tim đồng loài là dạng van tim sinh học không chứa bất kỳ vật liệu nhân tạo nào.

Cách hoạt động của van tim đồng loài tương tự như van tim tự nhiên, nó có khả năng mở và đóng để kiểm soát luồng máu trong tim.

Ưu điểm của van đồng loài:

• Không phải sử dụng thuốc kháng đông.
• Độ kháng khuẩn rất cao.
• Độ bền cao hơn van tim nhân tạo sinh học.

Nhược điểm của van đồng loài:

• Số lượng ít, khó tìm.
• Kích thước van tim không đa dạng vì phải phụ thuộc vào người hiến tạng.
• Kỹ thuật cấy ghép và quy trình bảo quản phức tạp.

Cách chọn van tim nhân tạo

Việc lựa chọn giữa van tim cơ học hay van sinh học sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, yêu cầu điều trị của bệnh nhân và sự tư vấn từ các chuyên gia y tế.

Trường hợp nên thay van cơ học

Theo lời khuyên của chuyên gia y tế thì những trường hợp dưới đây nên thay van tim cơ học:

• Tuổi còn trẻ: Van cơ học có tuổi thọ dài hơn và thường được ưa chuộng cho bệnh nhân trẻ hơn vì họ có thể sử dụng nó suốt đời mà không cần thay đổi.
• Nhịp tim ổn định: Bệnh nhân có nhịp tim ổn định, không cần điều chỉnh linh hoạt trong việc kiểm soát van thường sử dụng van cơ học.
• Khả năng chịu đựng kháng kháng sinh: Van cơ học không dễ bị nhiễm trùng nên nếu bệnh nhân có lịch sử dị ứng với kháng sinh hoặc khó khăn trong việc tuân thủ lấy thuốc kháng sinh, van cơ học có thể là lựa chọn tốt.

Trường hợp nên thay van tim sinh học

Van tim sinh học được sử dụng nhiều trong các trường hợp sau:

• Tuổi cao: Bệnh nhân có tuổi cao hơn thường được khuyến nghị sử dụng van tim sinh học vì họ có thể không cần sử dụng van suốt đời và van sinh học thường có tuổi thọ phù hợp cho đối tượng này.
• Nhịp tim không ổn định: Bệnh nhân có nhịp tim không ổn định hoặc cần điều chỉnh linh hoạt hơn trong việc kiểm soát luồng máu thường được khuyến nghị sử dụng van sinh học.
• Nguy cơ nhiễm trùng: Bệnh nhân có nguy cơ cao bị nhiễm trùng hoặc có lịch sử nhiễm trùng thường được khuyến nghị sử dụng van sinh học vì van này ít tạo cục máu và ít khả năng gây nhiễm trùng so với van cơ học.

Lựa chọn loại van và kích cỡ van

Kích cỡ van tim nhân tạo phụ thuộc vào kích thước tim và mạch máu của bệnh nhân. Quá trình lựa chọn kích cỡ van thường được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tim mạch thông qua các kiểm tra, hình ảnh chẩn đoán như siêu âm tim.

Lựa chọn loại van và kích cỡ cụ thể sẽ dựa trên đánh giá chi tiết về tình trạng sức khỏe, yêu cầu của người mắc bệnh van tim, do đó điều quan trọng nhất là người bệnh cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên gia.

Các phương pháp thay van tim tốt nhất hiện nay

Có nhiều  phương pháp thay van tim nhân tạo khác nhau trong điều trị bệnh tim. Dưới đây là ba phương pháp thay van tim phổ biến và tốt nhất hiện nay:

Phẫu thuật truyền thống

Phương pháp cần mở ngực của bệnh nhân bằng cách tạo một đường cắt lớn trên ngực để tiếp cận tim. Sau đó, bác sĩ thực hiện phẫu thuật thay thế van tim bằng van nhân tạo.

• Ưu điểm: Phẫu thuật truyền thống có thể được sử dụng cho mọi loại van tim và cho các trường hợp phức tạp.
• Nhược điểm: Đây là một phẫu thuật lớn và tạo ra một vết thẳng trên ngực, cần nhiều thời gian hồi phục sau phẫu thuật.

Mổ nội soi ít xâm lấn

Các phương pháp này có thể thực hiện thay van tim mà không cần phải mở ngực người bệnh nhiều như phương pháp truyền thống. Thay vì đó, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật thông qua các đường cắt nhỏ hoặc sử dụng dụng cụ nội soi để tiếp cận tim và thay van.

• Ưu điểm: Các phương pháp nội soi, ít xâm lấn hạn chế thời gian hồi phục và đau đớn sau phẫu thuật so với phẫu thuật truyền thống.
• Nhược điểm: Giới hạn cho một số trường hợp cụ thể và không thể được sử dụng cho tất cả loại van tim.

Phương pháp can thiệp mạch

Trong phương pháp này, van tim mới được đặt vào bên ngoài tim và sau đó được đẩy vào vị trí cần thay thế bằng các thiết bị thụ động hoặc can thiệp mạch. Không cần phẫu thuật trực tiếp vào tim.

• Ưu điểm: Phương pháp này không yêu cầu phẫu thuật mở ngực và có thể được thực hiện thông qua các vết cắt nhỏ, giúp giảm thời gian hồi phục.
• Nhược điểm: Cần đánh giá cụ thể về tình trạng tim của bệnh nhân để xem liệu phương pháp này có thích hợp hay không.

Như vậy Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ tới bạn đọc những thông tin về van tim nhân tạo là gì cũng như cách chọn van tim nhân tạo phù hợp nhất với từng bệnh nhân. Hy vọng qua bài viết bạn đã có thêm kiến thức để chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe của mình.

Xem thêm:

• Ho ra máu trong hẹp van 2 lá: Cơ chế, chẩn đoán và cách điều trị
• Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân sau mổ thay van tim tốt nhất