Vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Giải đáp về tác dụng tiêm phòng với người trưởng thành

Nhiều người lầm tưởng rằng tiêm chủng chỉ cần thiết khi còn nhỏ, nhưng thực tế, hệ miễn dịch của người lớn cũng suy yếu dần theo tuổi tác hoặc do lối sống bận rộn. Hơn nữa, người trưởng thành thường xuyên tiếp xúc với nhiều nguy cơ lây nhiễm từ công việc, môi trường sống, hay khi chăm sóc gia đình. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc tiêm vắc xin ở người lớn không chỉ là cách bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược phòng bệnh toàn cầu. Vậy, vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin?

Vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Hệ miễn dịch của cơ thể không phải lúc nào cũng duy trì được khả năng chống lại bệnh tật như khi còn trẻ. Đây là một trong những lý do chính khiến người lớn cần tiêm vắc xin. Cụ thể:

• Miễn dịch suy giảm theo thời gian: Một số loại vắc xin chỉ mang lại hiệu quả bảo vệ trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ, vắc xin uốn ván, bạch hầu (Td) cần được tiêm nhắc lại mỗi 10 năm để duy trì khả năng miễn dịch. Nếu không tiêm nhắc, bạn có nguy cơ mắc bệnh khi gặp vi khuẩn gây hại.
• Nguy cơ mắc bệnh và biến chứng cao hơn: Người lớn, đặc biệt là người cao tuổi hoặc có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, thường dễ bị biến chứng nặng khi mắc các bệnh như cúm, viêm phổi, hay zona thần kinh. Tiêm vắc xin giúp giảm nguy cơ này đáng kể.
• Bảo vệ người thân và cộng đồng: Khi bạn tiêm vắc xin, bạn không chỉ bảo vệ chính mình mà còn ngăn ngừa lây nhiễm cho những người xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ chưa được tiêm đủ liều, người già hoặc người suy giảm miễn dịch.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), mỗi năm tại Mỹ, bệnh cúm gây ra từ 12.000 đến 52.000 ca tử vong, phần lớn là người lớn chưa được tiêm vắc xin phòng cúm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tiêm chủng ở người trưởng thành.

Người lớn cần tiêm vắc xin nào?

Đối tượng là người lớn cần tiêm vắc xin nào? Không phải tất cả các loại vắc xin đều cần thiết cho mọi người lớn, nhưng có một số loại được khuyến cáo rộng rãi dựa trên độ tuổi, tình trạng sức khỏe và lối sống. Dưới đây là những loại vắc xin quan trọng:

• Cúm mùa: Nên tiêm hàng năm vì vi rút cúm thay đổi liên tục. Đặc biệt quan trọng với người trên 60 tuổi, người có bệnh mãn tính như hen suyễn, tiểu đường.
• Viêm gan B: Dành cho những người chưa tiêm khi nhỏ hoặc có nguy cơ cao như nhân viên y tế, người sống chung với bệnh nhân viêm gan B.
• Uốn ván – bạch hầu – ho gà (Tdap): Tiêm nhắc lại mỗi 10 năm để duy trì miễn dịch, đặc biệt cần thiết nếu bạn làm việc ngoài trời hoặc có vết thương hở.
• Phế cầu: Phòng ngừa viêm phổi và các bệnh do vi khuẩn phế cầu, được khuyến cáo cho người trên 65 tuổi hoặc người có bệnh phổi, tim mạch.
• Zona: Người từ 50 tuổi trở lên nên tiêm vắc xin zona để giảm nguy cơ phát bệnh và biến chứng đau dây thần kinh.

Theo WHO, tiêm chủng giúp ngăn ngừa từ 3 đến 5 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu. Việc tiêm đúng lịch sẽ tối ưu hóa hiệu quả bảo vệ.

Những nhóm người lớn có nguy cơ cao nên tiêm chủng đầy đủ

Vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Một số nhóm người lớn cần đặc biệt chú ý đến việc tiêm vắc xin vì họ dễ bị ảnh hưởng bởi bệnh truyền nhiễm hơn, cụ thể:

• Người lớn tuổi: Hệ miễn dịch suy yếu theo tuổi tác khiến họ dễ mắc cúm, phế cầu, hay zona.
• Người có bệnh nền: Các bệnh như tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi mạn tính (COPD) làm tăng nguy cơ biến chứng khi nhiễm bệnh.
• Phụ nữ mang thai: Tiêm vắc xin Tdap trong thai kỳ giúp bảo vệ cả mẹ và bé sơ sinh khỏi ho gà, đồng thời vắc xin cúm cũng rất cần thiết để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Nhân viên y tế hoặc người làm việc cộng đồng: Những người thường xuyên tiếp xúc với nhiều người cần tiêm đầy đủ để tránh lây bệnh cho bản thân và người khác.

Nếu bạn thuộc một trong những nhóm này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để cập nhật lịch tiêm chủng phù hợp. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm phòng chất lượng cao cho mọi đối tượng, trong đó có người trưởng thành và người lớn tuổi. Với hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn chất lượng, đồng bộ dịch vụ khắp mọi tỉnh thành cùng đội ngũ nhân viên y tế luôn sẵn sàng hỗ trợ, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa điểm được nhiều người dân tin tưởng lựa chọn.

Hậu quả nếu người lớn không tiêm vắc xin đầy đủ

Giải đáp vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Bỏ qua việc tiêm vắc xin có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, cụ thể:

• Dễ mắc các bệnh có thể phòng ngừa: Cúm, viêm gan B, sởi hay zona là những bệnh hoàn toàn có thể tránh được nhờ vắc xin, nhưng nếu không tiêm, bạn sẽ đối mặt với nguy cơ nhiễm bệnh bất cứ lúc nào.
• Lây lan dịch bệnh: Tại sao người lớn cần tiêm vắc xin? Người trưởng thành không tiêm phòng có thể trở thành nguồn lây cho trẻ em, người già hoặc người không thể tiêm chủng vì lý do sức khỏe.
• Tăng gánh nặng y tế: Nếu mắc bệnh nặng phải nhập viện, chi phí điều trị sẽ cao hơn rất nhiều so với một mũi vắc xin phòng ngừa.

Một số nghiên cứu cho thấy người lớn chưa tiêm vắc xin cúm mùa có nguy cơ nhập viện cao hơn trong các đợt dịch cúm, đặc biệt ở nhóm có bệnh nền. Điều này cho thấy việc chủ động tiêm chủng không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng.

Những điều cần lưu ý khi tiêm vắc xin ở người lớn

Để việc tiêm chủng diễn ra an toàn và hiệu quả, bạn nên:

• Kiểm tra tiền sử tiêm chủng: Hỏi bác sĩ hoặc xem lại sổ tiêm để biết bạn còn thiếu mũi nào.
• Tư vấn trước khi tiêm: Báo với bác sĩ nếu bạn có tiền sử dị ứng, đang mang thai hoặc mắc bệnh nền.
• Theo dõi sau tiêm: Ở lại cơ sở y tế 30 phút sau tiêm để xử lý kịp thời nếu có phản ứng bất thường như sốc phản vệ (hiếm gặp).

Khi phần lớn dân số được tiêm vắc xin, “miễn dịch cộng đồng” sẽ hình thành, giúp ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Điều này đặc biệt quan trọng để bảo vệ những người không thể tiêm chủng, như trẻ sơ sinh hoặc người suy giảm miễn dịch. Theo WHO, miễn dịch cộng đồng là cách hiệu quả nhất để bảo vệ nhóm dân số dễ tổn thương, và người lớn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì điều này.

Việc tiêm vắc xin ở người lớn không chỉ là cách bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn là hành động thiết thực để bảo vệ gia đình và cộng đồng. Vì sao người lớn cũng cần tiêm vắc xin? Vì hệ miễn dịch thay đổi, nguy cơ bệnh tật luôn rình rập, và trách nhiệm với xã hội không thể bỏ qua. Hãy chủ động kiểm tra lịch tiêm chủng và tham khảo ý kiến bác sĩ để cập nhật những mũi tiêm cần thiết. Đừng chờ đến khi dịch bệnh bùng phát mới hành động – hãy bảo vệ sức khỏe từ hôm nay!