Vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa?

Khi trẻ em bị viêm họng kéo dài, nhiều bậc phụ huynh thường lo lắng về nguy cơ viêm tai giữa tái phát. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa và cách phòng tránh hiệu quả.

Viêm tai giữa là gì?

Viêm tai giữa là một nhóm các bệnh lý phổ biến ở tai giữa, xuất phát từ sự tổn thương và viêm nhiễm trong phần này do vi khuẩn hoặc tác động từ các yếu tố môi trường bên ngoài.

Có hai dạng chính của viêm tai giữa là viêm tai giữa cấp tính và viêm tai giữa có dịch tiết.

Viêm tai giữa cấp tính thường là sự viêm nhiễm kéo dài trong thời gian dài ở tai giữa. Bệnh này có thể gây tổn thương cho tai giữa và màng nhĩ, dẫn đến việc dịch tiết liên tục chảy qua lỗ thủng trong màng nhĩ.

Viêm tai giữa có dịch tiết là tình trạng có sự tích tụ dịch trong tai giữa trong hơn ba tháng mà không có dấu hiệu của vi khuẩn nhiễm trùng. Thường không có các triệu chứng cơ năng rõ ràng, đôi khi chỉ làm cảm giác tai đầy nặng mà không có triệu chứng khác.

Cả hai loại viêm tai giữa trên đều có thể gây ra tình trạng khiếm thính ở bệnh nhân. Mất khả năng nghe do viêm tai giữa có dịch tiết kéo dài có thể ảnh hưởng đến khả năng học tập của trẻ mắc bệnh. Nếu không được điều trị đúng cách, viêm tai giữa cấp tính có thể tiến triển thành dạng có mủ, dẫn đến chảy mủ hoặc tiếp tục dịch tiết nếu không có biện pháp xử lý phù hợp.

Nguyên nhân gây bệnh viêm tai giữa

Nguyên nhân chính gây ra viêm tai giữa thường liên quan đến sự chưa trưởng thành của cấu trúc và chức năng của vòi nhĩ ở trẻ em, cùng với hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện ở độ tuổi này.

Các rối loạn chức năng của vòi nhĩ có thể dẫn đến viêm tai giữa ứ dịch, bao gồm tình trạng tắc vòi và sự mở vòi không bình thường. Tắc vòi nhĩ có thể phát sinh từ các vấn đề chức năng hoặc cơ học, hoặc cả hai yếu tố này cùng tồn tại. Các nguyên nhân gây tắc vòi chức năng có thể bao gồm sự xẹp của vòi nhĩ kéo dài, độ mềm mại không đủ của vòi nhĩ, hoặc sự bất thường trong cơ chế mở vòi. Vấn đề này thường phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do sự mềm dẻo của sụn vòi nhĩ, khiến cho việc mở vòi trở nên khó khăn. Ngoài ra, có vẻ như sự khác biệt về cấu trúc giữa đáy sọ và mặt của trẻ em so với người lớn có thể làm cho hoạt động cơ căng màng ngăn mắt mở vòi không hiệu quả hơn ở trẻ em.

Đặc biệt, ở trẻ em, hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng và viêm nhiễm trong tai giữa. Sự không chắc chắn của hệ thống miễn dịch khiến cho trẻ em trở nên dễ bị nhiễm trùng hơn so với người lớn, điều này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển viêm tai giữa ở trẻ em.

Tóm lại, viêm tai giữa thường có nguyên nhân từ sự chưa trưởng thành của vòi nhĩ và hệ thống miễn dịch ở trẻ em. Các vấn đề liên quan đến chức năng của vòi nhĩ như tắc vòi và sự mở vòi không bình thường đều có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh lý này ở trẻ nhỏ.

Vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa?

Viêm tai giữa thường phát sinh ở trẻ em khi vi khuẩn từ vùng họng xâm nhập vào vòi nhĩ và tiến vào tai giữa. Tại đây, cơ chế bảo vệ của niêm mạc vòi nhĩ không hoạt động hiệu quả do tác động của vi khuẩn, dẫn đến tắc nghẽn lỗ vòi nhĩ do sự tích tụ của các khối u tại khu vực họng. So với người lớn, sụn vòi nhĩ của trẻ em có những đặc điểm sau:

Mềm và dễ bị xẹp: Sụn vòi nhĩ của trẻ em thường mềm mại và dễ bị xẹp hơn so với người lớn, điều này làm cho vòi nhĩ dễ bị tắc nghẽn hơn.

Chiều dài ngắn và nằm ngang: Vòi nhĩ của trẻ em thường có chiều dài ngắn hơn và nằm ngang hơn so với người lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn từ họng đi vào tai giữa.

Trẻ em thường dễ bị viêm họng, và vi khuẩn từ viêm họng có thể lan qua vòi nhĩ và gây ra viêm tai giữa. Do hệ miễn dịch của trẻ em còn non nớt, nên xác suất nhiễm khuẩn từ hệ hô hấp cũng cao hơn. Sự thông thoáng giữa mũi và họng của trẻ em cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn di chuyển từ họng tới tai. Vì vậy, khi phát hiện trẻ bị viêm họng, việc điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn chặn vi khuẩn lan sang tai và gây ra viêm tai giữa.

Phương pháp điều trị bệnh viêm tai giữa

Điều trị viêm tai giữa được thực hiện nhằm khôi phục thính lực, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh lý mạn tính không phục hồi như viêm tai dính, xơ nhĩ, túi co kéo màng nhĩ hoặc xẹp nhĩ, cũng như ngăn ngừa viêm tai giữa tái phát.

Trong phạm vi điều trị nội khoa, các loại thuốc được sử dụng bao gồm:

• Kháng sinh: Được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây nên viêm tai giữa.
• Kháng histamin: Có tác dụng giảm triệu chứng phù nề và mất thính lực.
• Thuốc chống phù nề: Giúp giảm sưng và giảm cảm giác đầy đặn trong tai.
• Thuốc nhỏ mũi: Được sử dụng để làm sạch đường hô hấp và giảm triệu chứng viêm nhiễm.
• Corticoid: Có thể được sử dụng để giảm sưng và viêm.
• Bơm hơi vòi nhĩ: Được sử dụng để cải thiện thính lực ngay lập tức, nhưng chỉ trong thời gian ngắn, thường không quá 1 giờ. Tuy nhiên, việc sử dụng thường xuyên có thể gây chấn thương cho loa vòi nhĩ và nguy cơ nhiễm trùng ngược dòng.

Đối với điều trị ngoại khoa, có các phương pháp như:

• Nạo VA: Thực hiện để loại bỏ các tổn thương hoặc tắc nghẽn trong vòi nhĩ.
• Cắt amidan: Được thực hiện khi có viêm amidan và viêm mũi họng tái đi tái lại, để giảm nguy cơ lây nhiễm cho tai.
• Đặt ống thông khí: Đây được coi là giải pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay. Quá trình này nhằm tạo ra một lối thông giữa tai và họng, giúp dễ dàng thoát khí và dịch chất trong tai, từ đó giảm nguy cơ viêm nhiễm và tái phát của bệnh.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và đánh giá từ bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.

Hy vọng qua nội dung bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về vì sao trẻ bị viêm họng thường dễ dẫn đến viêm tai giữa? Viêm họng kéo dài mà không được điều trị thường dễ gây biến chứng viêm tai giữa mạn tính hoặc viêm tai - xương chũm mạn tính, cùng với nguy cơ biến chứng có thể xảy ra vào bất kỳ lúc nào.